Język malajski Moluków Północnych: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne
drobne techniczne
Linia 26:
'''Język malajski północnomolukański''', także: '''malajski ternate''' ({{w języku|id|bahasa Melayu Maluku Utara}}, {{k|id|bahasa Melayu Ternate}}; lokalnie: {{k|max|bahasa pasar|kursywa=tak}}) – język używany w indonezyjskiej prowincji [[Moluki Północne]], gdzie służy jako środek komunikacji międzyetnicznej. Bywa klasyfikowany jako [[Języki kreolskie|język kreolski]] oparty na [[Język malajski|malajskim]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = North Moluccan Malay |opublikowany = Ethnologue |url = https://web.archive.org/web/20160814022342/https://www.ethnologue.com/language/max |język = en}}</ref>, albo też jako [[Dialekt niestandardowy|miejscowy dialekt]] języka malajskiego/[[Język indonezyjski|indonezyjskiego]]<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Paul Taylor |tytuł = North Moluccan Malay: Notes on a „Substandard” Dialect of Indonesian |data = 1983|data dostępu = 2020-02-11 |url = https://www.researchgate.net/publication/331976708_North_Moluccan_Malay_Notes_on_a_Substandard_Dialect_of_Indonesian |język = en}}</ref>. Według danych z 2001 r. posługuje się nim 700 tys. osób<ref name=":0" />. Większość użytkowników języka malajskiego ternate zamieszkuje miasto [[Ternate (miasto)|Ternate]]{{odn|Litamahuputty|2012|s=333}}, zróżnicowane pod względem etnolingwistycznym{{odn|Litamahuputty|2012|s=335}}, natomiast wiejska ludność wyspy [[Ternate (wyspa)|Ternate]] posługuje się [[Język ternate|własnym, niespokrewnionym językiem]]{{odn|Litamahuputty|2012|s=335}}.
 
Dla części mieszkańców Moluków Północnych jest to [[język ojczysty]], dla innych jest to środek komunikacji międzyetnicznej<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |autor = Mahdi Ahmad, Sumarlam, Djatmika, Sri Marmanto |tytuł = Pemertahanan bahasa Ternate pada masyarakat multilingual |s = 466–473 |doi = 10.20961/pras.v0i0.1574 |url = https://jurnal.uns.ac.id/prosidingprasasti/article/view/1574 |język = id}}</ref>. Większość osób posługujących się tym językiem włada także standardowym indonezyjskim<ref name=":0" />, który jest stosowany w piśmiennictwie i bardziej oficjalnych sytuacjach<ref name=":1" />. W miejscowej sytuacji [[dyglosja|dyglosji]] malajski ternate służy jako odmiana niska, standardowy indonezyjski zaś pełni funkcję odmiany wysokiej{{odn|Litamahuputty|2012|s=336}}. Oba warianty funkcjonują w ramach kontinuum{{odn|Litamahuputty|2012|s=336}}. Współcześnie istnieje także wpływ dżakarckiego dialektu języka indonezyjskiego, za sprawą obecności radia i telewizji[[Język ternate|{{odn|Litamahuputty|2012|s=336}}]].
 
Znaczna część słownictwa tego języka została zapożyczona z pobliskiego [[Język ternate|języka ternate]]<ref>{{Cytuj |autor = Harry Widianto |tytuł = Jejak Austronesia Di Indonesia |data = 2019 |isbn = 978-602-386-158-3 |wydawca = UGM PRESS |s = 106 |url = https://books.google.com/books?id=xSSjDwAAQBAJ |język = id}}</ref>, np. ''ngana'' „ty”, ''ngoni'' „wy”, ''bifi'' „mrówka”, ''ciri'' „spadać”, a na kształt jego [[syntaktyka (językoznawstwo)|składni]] i [[Semantyka (językoznawstwo)|semantyki]] rzutował wpływ [[Języki zachodniopapuaskie|języków zachodniopapuaskich]]<ref>{{Cytuj |autor = Paul Michael Taylor |tytuł = Introduction |data = |s = vii |url = http://web.archive.org/web/20150907194840/http://www.sil.si.edu/DigitalCollections/Anthropology/Ternate/introduction.pdf |język = en}}</ref>. Na zasób wyrazowy malajskiego ternate składają się także pożyczki słownikowe z takich języków, jak [[język portugalski|portugalski]], [[język niderlandzki|holenderski]] i indonezyjski<ref name="Wurm683">{{Cytuj |autor = [[Stephen Wurm|Stephen A. Wurm]], Peter Mühlhäusler, [[Darrell T. Tryon]] |tytuł = Atlas of Languages of Intercultural Communication in the Pacific, Asia, and the Americas: Vol I: Maps. Vol II: Texts |data = 2011 |isbn = 978-3-11-081972-4 |wydawca = Walter de Gruyter |s = 683 |url = https://books.google.com/books?id=lFW1BwAAQBAJ&pg=PA683&lpg=PA683 |język = en}}</ref>. Z mowy tej wywodzą się inne formy języka malajskiego występujące we wschodniej Indonezji, takie jak [[język malajski manado]] i [[język malajski papuaski|malajski papuaski]]<ref>{{cytuj |czasopismo = Papers from the Tenth Annual Meeting of the Southeast Asian Linguistics Society |data = 2002 |wydawca = Arizona State University, Program for Southeast Asian Studies |s = 21 |url = http://sealang.net/sala/archives/pdf4/allen2002orientation.pdf |język=en|autor= Robert B. Allen; Rika Hayami-Allen |tytuł = Orientation in the Spice Islands}}</ref>.