Walki o Warszawę (1944): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
szablon lwp |
||
Linia 23:
}}
{{Front wschodni}}
{{Szlak Bojowy LWP}}
[[Plik:Żołnierze I Armii Wojska Polskiego podczas walk ulicznych na Pradze.jpg|thumb|Żołnierze [[1 Armia Wojska Polskiego|1 Armii Wojska Polskiego]] podczas walk ulicznych na [[Praga (Warszawa)|Pradze]], 13 września 1944]]
'''Walki o Warszawę''' − walki żołnierzy [[1 Armia Wojska Polskiego|1 Armii Wojska Polskiego]] i [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] stoczone w dniach 10–15 września 1944 o zajęcie [[Praga (Warszawa)|Pragi]] – centralnej części prawobrzeżnej [[Warszawa|Warszawy]]. Do walk o Pragę doszło w trakcie [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]].
Linia 28 ⟶ 29:
== Opis ==
{{Zobacz kategorię|Kategoria:Uczestnicy walk o Pragę (1944)}}
Po zakończonej zwycięstwem Niemców [[Bitwa pod Warszawą 1944|bitwie pancernej pod Radzyminem i Wołominem]] (25 lipca–5 sierpnia 1944), która zatrzymała na przedpolach Warszawy [[Operacja brzesko-lubelska|operację brzesko-lubelską]] Armii Czerwonej i uniemożliwiła zajęcie z marszu całego miasta, wojska radzieckie po kilku tygodniach podjęły ponownie próbę opanowania prawobrzeżnej części miasta.
Linia 34:
W celu likwidacji przedmościa, dowództwo 1 Frontu Białoruskiego przygotowało operację siłami [[70 Armia (ZSRR)|70 Armii]] i [[47 Armia (ZSRR)|47 Armii]]. 47 Armii podporządkowano [[1 Warszawska Dywizja Piechoty|1 Dywizję Piechoty im. Tadeusza Kościuszki]]. Główne uderzenie zaplanowano od południa w kierunku: [[Miedzeszyn]], [[Anin]], [[Kawęczyn-Wygoda (Warszawa)|Wygoda]], [[Warszawa Wschodnia|Dworzec Wschodni]], pomocnicze z północnego wschodu w kierunku: [[Radzymin]], [[Praga (Warszawa)|Praga]].
1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki działała w składzie [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|sowieckiego]] [[125 Korpus Armijny (ZSRR)|125 Korpusu Armijnego]], na jego głównym kierunku uderzenia i współdziałała z sowieckimi 76 i 175 Dywizją Piechoty. 1 Dywizja Piechoty otrzymała zadanie przełamać [[III Rzesza|niemiecką]] obronę na odcinku 1,7 km, pomiędzy hutą szkła a [[Międzylesie (stacja kolejowa)|stacją kolejową Międzylesie]], kontynuować natarcie na głębokość 16 km w kierunku na Anin, [[Wawer]], Pragę i w rejonie [[Most Kierbedzia|mostu Kierbedzia]] wyjść nad Wisłę. Cały pas natarcia na tym odcinku był silnie pocięty i gęsto zabudowany. Umocnionych stanowisk na kierunku natarcia 1 Dywizji Piechoty bronił niemiecki 70 pułk piechoty z 73 Dywizji Piechoty wspierany z zachodniego brzegu Wisły przez 173 pułk artylerii i artylerię ciężką. 1 Dywizja Piechoty, na czas natarcia, wspierana była sowiecką artylerią, w tym artylerią rakietową, wzmocniona była batalionem czołgów i batalionem saperów. Dowódca dywizji generał [[Wojciech Bewziuk]] ugrupował dywizję w dwa rzuty. W pierwszym nacierały [[1 Praski Pułk Piechoty|1]] i [[3 Berliński Pułk Piechoty|3]] pułki piechoty, w drugim [[2 Berliński Pułk Piechoty|2 Pułk Piechoty]].▼
10 września 1944 w godzinach rannych wykonano rozpoznanie walką siłami jednego batalionu sowieckiego i 1 batalionu 3 pułku piechoty. O 13:00, po półtoragodzinnym przygotowaniu artyleryjskim i lotniczym, przystąpiono do natarcia. Do końca dnia dywizja przełamała pierwszą i drugą pozycję obronną, rozbiła 70 pułk piechoty w rejonie Glinek i osiągnęła szosę Czaplowizna – Wawer. Następnego dnia podeszła pod [[Kawęczyn-Wygoda (Warszawa)|Kawęczyn]]. 12 września zbliżyła się do Pragi, gdzie wieczorem na przedpolach odparła kontruderzenie niemieckiego pułku piechoty zmotoryzowanej, wsparte czołgami z [[19 Dywizja Pancerna (III Rzesza)|19 Dywizji Pancernej]]. ▼
▲1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki działała w składzie [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|sowieckiego]] [[125 Korpus Armijny (ZSRR)|125 Korpusu Armijnego]], na jego głównym kierunku uderzenia i współdziałała z sowieckimi 76 i 175 Dywizją Piechoty. 1 Dywizja Piechoty otrzymała zadanie przełamać [[III Rzesza|niemiecką]] obronę na odcinku 1,7 km, pomiędzy hutą szkła a [[Międzylesie (stacja kolejowa)|stacją kolejową Międzylesie]], kontynuować natarcie na głębokość 16 km w kierunku na Anin, [[Wawer]],
13 września 1944 1 Dywizja Piechoty prowadziła walki uliczne na Pradze wspierana w końcowej fazie walk przez [[1 Warszawska Brygada Pancerna im. Bohaterów Westerplatte|1 Brygadę Pancerną im. Bohaterów Westerplatte]] i 13 pułk artylerii przeciwpancernej. Do 16:30 1 pułk piechoty osiągnął skrzyżowanie ulic: Zamoyskiego z Targową i Zieleniecką. W nocy 2 pułk piechoty zdobył [[Warszawa Wileńska|Dworzec Wileński]], a 3 pułk piechoty stację kolejową Warszawa – Praga. Żołnierze z radzieckiej 175 Dywizji Piechoty zdobyli [[Grochów (Warszawa)|Grochów]] i kontynuowali natarcie na [[Saska Kępa|Saską Kępę]]. Prawy sąsiad, 76 Dywizja Piechoty, zdobyła [[Targówek]] i rozpoczęła walki o [[Nowe Bródno]]. ▼
▲10 września 1944 w godzinach rannych wykonano rozpoznanie walką siłami jednego batalionu sowieckiego i 1 batalionu 3 pułku piechoty. O 13:00, po półtoragodzinnym przygotowaniu
▲13 września 1944 1 Dywizja Piechoty
Walki zakończyły się o godzinie 5:30 rano 15 września 1944<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Sobczak | imię = Kazimierz | tytuł = Operacja praska | czasopismo = Rocznik Warszawski | wolumin = I | data = 1960 | strony = 212}}</ref>. Wyzwolenie Pragi pozwoliło 1 Armii Wojska Polskiego podjęcie działań mających na celu uchwycenie przyczółków na lewym brzegu Wisły i udzielenie wsparcia
{{Osobny artykuł|Walki o przyczółki warszawskie (1944)}}
Straty 1 Dywizji Piechoty: 1792 żołnierzy i oficerów, w tym 310 zabitych i zaginionych, 1482 rannych. Straty niemieckie: około 2 tysięcy zabitych i rannych, 106 dostało się do niewoli.
Linia 47:
W ciągu kolejnych czterech miesięcy Praga znajdowała się na linii frontu, z czego przez pierwsze sześć tygodni nie tylko od strony Wisły, ale również od strony północnej<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Górski | imię = Jan | tytuł = Drugie narodziny miasta. Warszawa 1945 | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1976 | strony = 13}}</ref>.
== Upamiętnienie ==
* Walki o Pragę zostały upamiętnione na [[Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie|Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie]], napisem na jednej z tablic w okresie po II wojnie światowej – ''Praga 10-14 IX 1944'', a po 1990 ''Wisła-Praga 29 VII – 2 X 1944''.
| |||