Samorząd studencki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
aktualizacja
poprawa przek., drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 1:
'''Samorząd studencki''' – działa w Polsce w oparciu o Ustawę z dnia 2720 lipca 20052018 r. ''[[Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce]]'' ({{Dziennik Ustaw|2018|1668}}), która wymienia samorząd studencki jako ciało, w skład którego wchodzą wszyscy [[Student|studenci]] danej [[uczelnia|uczelni]].
 
== Struktura samorządu studenckiego ==
Linia 18:
Państwo polskie udziela uczelniom dotacji finansowej m.in. na pomoc materialną dla studentów (różnego rodzaju [[stypendium|stypendia]] i [[zapomoga|zapomogi]]). Podział tych środków jest dokonywany przez rektora uczelni, ale nie samodzielne, a w porozumieniu z samorządem. W języku prawniczym słowo ''porozumienie'' ma ściśle określone znaczenie w którym zawiera się nie tylko konieczność konsultowania konkretnych rozwiązań, ale również wymaga uzyskania zgody. Samorząd studencki może mieć zatem istotny wpływ na sposób rozdzielania stypendiów na uczelni.
 
Samo przyznawanie stypendiów i zapomóg może być również w pewien sposób kontrolowane przez samorząd. Uprawnienia do przyznawania stypendiów przysługują [[Dziekan (szkołaszkolnictwo wyższawyższe)|dziekanom]], a [[rektor]] rozpatruje odwołania od ich decyzji. Samorząd niemniej ma prawo wnioskowania o przekazanie tych uprawnień komisjom stypendialnym i odwoławczej komisji stypendialnej. Komisje stypendialne i komisja odwoławcza z mocy ustawy składają się w większości ze studentów, których proponowanie jest wyłączną kompetencją samorządu.
 
Poza podziałem środków na pomoc materialną organy uczelni przeznaczają również część środków na cele studenckie. Z mocy ustawy o rozdziale tych środków również decyduje samorząd studencki.
Linia 31:
 
=== Pozostałe uprawnienia ===
Ustawa – prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wspominawspominała jeszcze m.in. o przedstawianiu kandydatów do komisji dyscyplinarnych, a także prawie do podejmowania strajku studenckiego i innych form akcji protestacyjnej. Jednym z uprawnień jestbyło także prawo wyrażenia lub niewyrażenia przez studentów zgody na wystawienie danej osoby na kandydata na prorektora ds. studenckich. [[Statut uczelni|Statuty uczelni]] czasami przyznają samorządom także inne uprawnienia.
 
== Historia ==
Pierwszy w Polsce [[Uczelniany Parlament ZSP PG|niezależny parlament studencki]], będący początkiem studenckiej samorządności, powstał w 1957 roku na [[Politechnika Gdańska|Politechnice Gdańskiej]]. Organizacja została założona na bazie pomysłu jednego z ówczesnych studentów PG, Andrzeja Konopackiego, na wzór podobnych organizacji studenckich działających w Szwecji<ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Pierwszy taki parlament w Polsce |data dostępu = 2016-07-22 |url = http://historia.trojmiasto.pl/Pierwszy-taki-parlament-w-Polsce-n64130.html |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|tytuł = Historia Parlamentu Studentów PG |data dostępu = 2016-07-22 |opublikowany = sspg.pl |url = https://sspg.pl/struktura-2/parlament-studentow-politechniki-gdanskiej/historia/}}</ref>. W skali ogólnopolskiej struktury samorządności studenckiej zaczęły częściej powstawać dopiero na jesieni 1980 roku. Na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]] wydawano wówczas [[czasopismo]] pt. „Głos wolny wolność ubezpieczający”, w którym to czasopiśmie w pierwszym numerze możemy przeczytać projekt regulaminu samorządu studentów UW, swoisty ''przepis'' jak stworzyć struktury samorządu na swoim wydziale i informację o tym, gdzie i kto już samorząd tworzy. Artykuł można przeczytać na stronie [http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=15715&s=1 Polskiej Biblioteki Internetowej].
 
Pierwszą ustawą, która usankcjonowała funkcjonowanie samorządu studentów była ustawa o szkolnictwie wyższym z 1982 roku<ref>{{Dziennik Ustaw|1982|14|113}}.</ref>. Szersze uprawnienia samorządom nadała ustawa z 1990 r<ref>{{Dziennik Ustaw|1990|65|385}}.</ref>.