Historia Salwadoru: Różnice pomiędzy wersjami

 

== Podbój Salwadoru (1524-1530) ==

31 maja 1522 roku Hiszpan [[Andrés Niño]] na czele swojej ekspedycji przybił do brzegów wyspy [[Meanguera]] w [[Fonseca (zatoka)|Zatoce Fonseca]]. Wcześniej odkrył zatokę Chiquilisco i ujście rzeki [[Lempa]]. W czerwcu 1524 roku [[Pedro de Alvarado]] opuścił terytoria Indian Iximché (ob. [[Gwatemala]]), rozpoczynając podbój państwa Cuzcatlán. Pod jego dowództwem było ok. 250 Hiszpanów i ok. 6000 sprzymierzonych Indian, głównie Tlaxcalteca z terytorium obecnego stanu meksykańskiego [[Tlaxcala (stan)|Tlaxcala]]. Po przejściu przez terytoria Indian Itzcuintepec, Atiepac, Tacuilula, Taxisco, Guazacapán, Chiquimulilla, Tzinacaután, Naucintlán i Paxco dotarł do zachodniego brzegu rzeki Paz. Przekroczywszy ją, znalazł się na terytorium Indian [[Pipil]]<ref name="Cartas Relacion-Documentos de Conquista">''Cartas de Relación y otros Documentos de la conquista'' [http://200.85.14.195/bvic/Captura/upload/Cartasderelacionyotrosdocumentos.pdf].</ref>. Po niedługim czasie dotarł do miasta Mochizalco (dep. [[Sonsonate (departament)|Sonsonate]]), które zastał opustoszałe z powodu strachu, jaki ogarnął mieszkańców na wieść o tym, co się dzieje na zachodzie. De Alvarado kontynuował marsz. Następne miasto – Acatepec – również było opustoszałe<ref name="Cartas Relacion-Documentos de Conquista" />. Idąc w kierunku południowym, De Alvarado dotarł do miasta Acaxual (Acajutla – dep. [[Sonsonate (departament)|Sonsonate]]). Tu, 8 czerwca 1524, był zmuszony odbyć ciężką bitwę, którą jego wojsko przegrało, a on sam został ranny w udo, wskutek czego kulał do końca życia<ref name="Cartas Relacion-Documentos de Conquista" />. Po bitwie i krótkiej rekonwalescencji, De Alvarado – mimo poważnej rany – pomaszerował w kierunku miasta Tacuzcalco, znajdującego się na południe od obecnego miasta [[Sonsonate (miasto)|Sonsonate]]. Tam rozegrała się bitwa, tym razem wygrana przez Hiszpanów, z ogromnymi stratami po stronie Indian. Z powodu swojej rany, De Alvarado musiał pozostać w straży tylnej, a bitwą dowodzili jego bracia. Po bitwie i odpoczynku Hiszpanie kontynuowali marsz w stronę miasta Miahuatán, które znów zastali opustoszałe<ref name="Cartas Relacion-Documentos de Conquista" />. Po przybyciu do miasta Atehuan (ob. Ateos, dep. [[La Libertad (departament)|La Libertad]]) do Hiszpanów przybyli posłowie z deklaracją pokoju od władców państwa Cuzcatlán. Jednak De Alvarado kontynuował swój marsz na stolicę i również zastał ją opuszczoną. Prawdopodobnie z powodu nieprzyjaznego klimatu De Alvarado wrócił do Gwatemali w lipcu 1524 roku<ref name="Cartas Relacion-Documentos de Conquista" />. Przebieg kampanii na terytorium [[Señorío de Cuzcatlán]] był opisany przez samego De Alvarado w relacji wysłanej [[Hernán Cortés|Cortésowi]]. Poza tym dokumentem istnieją inne: tzw. ''Tkanina z Tlaxcala'' (''Lienzo de Tlaxcala'') i ''Krótki opis zniszczenia Indii'' (''Brevísima relación de la destrucción de las Indias''). Na Tkaninie z Tlaxcala Indianie Tlaxcalteca, którzy towarzyszyli De Alvarado, opisują liczne bitwy, nie tylko stoczone przez samego konkwistadora, ale też inne (Cenzonapan, Tecpan-Izalco, Yopicalco, Xilopango)<ref name="Cartas Relacion-Documentos de Conquista" />. Z kolei ''Krótki opis zniszczenia Indii'' jest znanym dziełem dominikanina [[Bartolomé de Las Casas]], opisującym zbrodnie Hiszpanów popełnione podczas zdobywania Ameryki<ref name="Brevisima-Relación">Ciudad Seva ''Brevísima Relación de la destrucción de las Indias'' [http://www.ciudadseva.com/textos/otros/brevisi.htm].</ref>. W końcu 1524 roku lub na początku 1525 [[Pedrarias Dávila]], zdobywca [[Panama|Panamy]] i [[Nikaragua|Nikaragui]], wysłał [[Francisco Hernández de Córdoba (założyciel Nikaragui)|Francisco Hernándeza]] do Hondurasu, a ten wysłał [[Hernando de Soto]] do Cuzcatlán<ref name="LPG-La fundación apresurada de San Salvador">LPG, ''La fundación apresurada de San Salvador'' [http://www.elsalvador.com/noticias/2005/08/06/escenarios/esc1.asp].</ref>. Następnie Pedro de Alvarado wysłał tam grupę ludzi, dowodzoną przez swojego brata [[Gonzalo de Alvarado|Gonzalo]], aby założyli miasto. 1 kwietnia 1525 roku w miejscu znanym wtedy jako ''Ciudad Vieja'', w dolinie Bermuda, [[Gonzalo de Alvarado]] i [[Diego de Holguin]] założyli osadę [[San Salvador]]. Ale w roku następnym atak Indian zmusił Hiszpanów do opuszczenia osady.W roku 1528 San Salvador zostało zasiedlone ponownie przez kuzyna Pedro de Alvarado – [[Diego de Alvarado|Diego]]. Szacuje się, że do roku 1528 ok. 90 miast zostało zasiedlonych przez Hiszpanów<ref name="Preselección empesarial">Preslección Empresarial [http://www.preseleccion.com/el_salvador/historia.php Historia de El Salvador].</ref>. Między latami 1529 a 1540 dowódcy oddziałów Pedro de Alvarado – [[Luis de Moscoso]], [[Diego de Rojas]], Pedro de Portocarrero – kontynuowali i zakończyli podbój Salwadoru<ref name="FISDL-Conoce a tu municipio"/>. W roku 1530 ekspedycja pod dowództwem de Moscoso kończy podbój strefy środkowej i zakłada osadę [[San Miguel (miasto w Salwadorze)|San Miguel de la Frontera]]. W tym samym roku [[Hernando de Chávez]] i [[Pedro Amalín]], wysłani przez De Alvarado, zdobywają królestwo Payaquí, rozbijając kacyka Indian Chorti, Copán-Galela<ref name="FISDL-Conoce a tu municipio" />. W roku 1537 w Hondurasie upada kacyk Indian [[Lente]] Lémpira. W roku 1540 cały obszar Salwadoru jest spacyfikowany przez Hiszpanów<ref>Mario Navas, [http://www.monografias.com/trabajos41/conquista-cuscatlan/conquista-cuscatlan.shtml Conquista del Cuscatlán y fundación de las principales ciudades].</ref>.