Wikipedia

Historia Łasku: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne redakcyjne
rozwinięcie
Linia 1:
'''Historia miasta Łask''' - niewiele wiadomo o prehistorycznych dziejach ziemi [[łask]]iej. Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą z pobliskiego [[Orchów|Orchowa]] z 1000 p.n.e. Na terenie Łasku archeolodzy odkryli ślady osadnictwa datowane na [[epoka brązu|epokę brązu]], oraz późniejsze, z [[okres halsztacki|okresu halsztackiego]] i [[okres lateński|okresu lateńskiego]].<ref>Śmiałowski s.80</ref>
{{dopracować|źródła=2007-12}}
'''Historia miasta Łask''', niewiele wiadomo o prehistorycznych dziejach ziemi [[łask]]iej. Prawdopodobnie ludzie zaczęli się tu osiedlać począwszy od końca [[Epoka lodowa|epoki lodowcowej]]. Pierwsze ślady osadnictwa datowane są na [[epoka brązu|epokę brązu]].
 
== Osada i wieś ==
[[Łask]] jako osada powstał w XI w. na obszarze zalewowym [[Grabia (rzeka)|Grabi]]. Łask został centrum handlowym dzięki krzyżowaniu się tu szlaków handlowych. Dolina Grabi wytwarzała ponadto dogodne warunki do rozwoju [[rzemiosło|rzemiosła]] i [[rolnictwo|rolnictwa]].
 
W wieku XI Łask należał do [[kasztelania|kasztelanii]] sieradzkiej, w XIII wieku do [[Księstwo sieradzkie|księstwa Sieradzkiego]].
W XIV w. została założona wieś Łask. Jej założycielem był Jan herbu [[Korab (herb szlachecki)|Korab]], którego ojcem był Wojciech. To oni uważani są za założycieli rodu Łaskich. Przodkowie Jana przybyli tu ze wsi Krowica, położonej na ziemi [[Kalisz|kaliskiej]]. Przybrali oni nazwisko od nazwy osady. W 1366 r. wybudowano pierwszy kościół we wsi.▼
 
w XIV wieku stał się częścią [[powiat]]u szadkowskiego. [[Łask]] jako osada powstał w XI w. na obszarze zalewowym [[Grabia (rzeka)|Grabi]]. Świadczą o tym badania archeologiczne, gdyż pierwsza wzmianka pisana pochodzi z 1356 r.<ref> Smiałowski s.82</ref>
== Prawa miejskie ==▼
2 września 1422 r. Jan Łaski otrzymał od króla [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełły]] prawa miejskie. Miasto otrzymało również prawo do cotygodniowych targów w poniedziałki i corocznego jarmarku 4 października<ref> Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom V, str.600</ref>. Powstał rynek. Miasto wzięło swój herb od rodu Łaskich. Ostateczny kształt herbu korab określił dopiero w akcie wydanym 30 maja 1504 r. [[Aleksander Jagiellończyk]]. Stało się tak dzięki staraniom prymasa [[Jan Łaski (prymas)|Jana Łaskiego]]. ▼
Wśród ludności napływowej do Łasku ściągali chętnie [[Polacy]]. Ponadto duży był też udział [[Żydzi|Żydów]] (prawdopodobnie uciekli z [[Hiszpania|Hiszpanii]] po wygnaniu przez królową [[Izabela I Kastylijska|Izabelę Katolicką]]) oraz [[Niemcy|Niemców]].
 
▲W XIV w. zostaławłaścicielem założona wieśwsi Łask. Jej założycielem był [[Jan z Łaska]] herbu [[Korab (herb szlachecki)|Korab]], którego ojcem był Wojciech. To oni uważani są za założycieli rodu Łaskich. Przodkowie Jana przybyli tu ze wsi Krowica, położonej na ziemi [[Kalisz|kaliskiej]]. Przybrali oni nazwisko od nazwy osady. W 1366 r. wybudowano pierwszy kościół we wsi.
Ludzie emigrujący do miasta posiadali wiele umiejętności rzemieślniczych, które rozsławiły miasto na przełomie XV i XVI w. Pierwsze wzmianki o łaskiej grupie rzemieślników pochodzą z 1424 r., natomiast wzmianki o zawodach jakie wykonywali, pochodzą dopiero z połowy XV w. W 1464 została odnotowana działalność jednego z rybaków, a w 1486 działalność tutejszego młyna.▼
▲== Prawa miejskie ==
▲2 września 1422 r. Jan Łaski otrzymał od króla [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełły]] prawa miejskie. Miastona otrzymało[[prawo średzkie|prawie średzkim]] równieżoraz prawo do cotygodniowych targów w poniedziałki i corocznego jarmarku 4 października<ref> Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom V, str.600</ref>., Powstałczyli rynekjarmark św. Miasto wzięło swój herb od rodu ŁaskichFranciszka. Ostateczny kształt herbu korab określił dopiero w akcie wydanym 30 majaW 1504 r.roku król [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksander]]. Stałonadał sięmiastu takprzywilej dziękizwalniający staraniomz prymasaopłat [[Janoraz Łaskiprzeniósł jarmark na 29 września (prymas)|Janaśw. Łaskiego]]Michała).<ref>Śmiałowski s.90</ref>
 
▲Powstał rynek. Miasto wzięło swój herb od herbu rodu Łaskich, [[Korab]]ia. W 1424 r. wójtem został Maciej Krówka z Grodźca. Ludzie emigrujący do miasta posiadali wiele umiejętności rzemieślniczych, które rozsławiły miasto na przełomie XV i XVI w. Pierwsze niepewne wzmianki o łaskiej grupie rzemieślników pochodzą z 1424 r., natomiast wzmianki o zawodach jakie wykonywali, pochodzą dopiero z połowy XV w. W 1456 działał młyn, w 1464 została odnotowana działalnośćobecność jednegorybaka, Wiancha Rybitwowicza, w 1476 roku kowala Mikołaja Góreckiego, w 1504 roku krawca Mikołaja z rybakówŁasku, aw 1512 r. szewca Marka Miazgi, w 14861567 działalnośćr. tutejszegoMacieja Złotnika, w 1585 roku Jana Miecznika.<ref>Śmiałowski młynas.92</ref>
== Okres świetności ==
Wiek XVI to okres świetności miasta.
Wiek XVI to okres świetności miasta. Dzięki staraniom prymasa [[Jan Łaski (prymas)|Jana Łaskiego]] w latach 1517–1523 wzniesiono okazały, murowany [[Kościół (budynek)|kościół]] w stylu późnogotyckim. Kościół ten został wzniesiony na miejscu innej świątyni zbudowanej w 1366 r. 6 lutego 1525 r. został konsekrowany pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, oraz świętych: [[Archanioł Michał|Michała Archanioła]], [[Jan Chrzciciel|Jana Chrzciciela]], [[Święta Anna|Anny]] i [[Dorota z Cezarei|św. Doroty]]. W 1525 r. kościół otrzymał status [[kolegiata|kolegiaty]].▼
 
▲Wiek XVI to okres świetności miasta. Dzięki staraniom prymasa [[Jan Łaski (prymas)|Jana Łaskiego]] w latach 1517–1523 wzniesiono okazały, murowany [[Kościół (budynek)|kościół]] w stylu późnogotyckim. Kościół ten został wzniesiony na miejscu innej świątyni zbudowanej w 1366 r. 6 lutego 1525 r. został konsekrowany pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, oraz świętych: [[Archanioł Michał|Michała Archanioła]], [[Jan Chrzciciel|Jana Chrzciciela]], [[Święta Anna|Anny]] i [[Dorota z Cezarei|św. Doroty]]. W 1525 r. kościół otrzymał status [[kolegiata|kolegiaty]].
Z Łasku pochodził najwybitniejszy przedstawiciel [[reformacja|reformacji]] w [[Polska|Polsce]] – [[Jan Łaski (młodszy)|Jan Łaski Młodszy]]. Sprowadził on w okolice Łasku [[bracia polscy|braci polskich]], którzy byli najbardziej radykalnym odłamem reformacji w Rzeczypospolitej. Łask przez długi czas cieszył się opinią miasta tolerancyjnego. To właśnie dlatego do Łasku ściągali [[katolicyzm|katolicy]], [[judaizm|żydzi]] i [[prawosławie|wyznawcy prawosławia]].
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Łasku”