Jean Brito: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz” za pomocą gadżetu CzyWiesz |
m poprawa linków |
||
Linia 17:
'''Jean Brito''' (ur. ? w [[Pipriac]], zm. [[1484]] (?) w [[Brugia|Brugii]])<ref name="Piro">{{Cytuj książkę | nazwisko = Pirożyński | imię = Jan | autor link = Jan Pirożyński | tytuł = Johannes Gutenberg i początki ery druku | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 2002 | isbn = 83-01-13785-1 | strony = 122}}</ref>, znany też jako '''Jan Brulelou'''<ref name="Walsby">{{Cytuj książkę | nazwisko = Walsby | imię = Malcolm | tytuł = The Printed Book in Brittany, 1484-1600 | wydawca = Brill | miejsce = Leiden, Boston | data = 2011 | seria = Library of the Written Word (tom 14) | isbn = 978-90-04-20451-5 | strony= 154–155| url = https://books.google.pl/books?id=oUsjNhCs3NgC&pg=PA154&lpg=PA154&dq=Jean+Brulelou&source=bl&ots=oktPSszHcE&sig=aL0JUGvdB6eV8t0he85j6zYyLRY&hl=en&sa=X&ei=xDbvU6HyIIHq8AXShIDYBQ&redir_esc=y#v=onepage&q=Jean%20Brito&f=false|data dostępu = 2020-08-10}}</ref> – [[Francuzi|francuski]] księgarz i [[drukarz]], działający we [[Flandria (region)|Flandrii]], który przypisywał sobie wynalezienie [[Druk|techniki druku]]. Uchodził za jednego z konkurentów do sławy [[Johannes Gutenberg|Johannesa Gutenberga]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Szwejkowska | imię = Helena | autor link = Helena Szwejkowska | tytuł = Książka drukowana XV–XVIII wieku. Zarys historyczny | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 1980 | wydanie=3 | strony = 26}}</ref>, czego jednak nie potwierdziły badania historyczne, w wyniku których odrzucono koncepcje, by wydrukował we Flandrii pierwsze książki jeszcze w latach 50. XV wieku<ref name="Walsby"/>.
Niewiele wiadomo o jego życiu. W XIX wieku część historyków przypisywała mu pochodzenie z rodziny angielskiej, osiadłej od XIV wieku w Brugii<ref name="Putte">{{Cytuj książkę | tytuł = Biographie nationale de Belgique | wydawca = Académie Royale de Belgique | miejsce = Bruxelles | data = 1872 | strony = 71–72 | rozdział = ''Briton, Jean'' | imię r = F. | nazwisko r = Van de Putte | tom = 3 | url = https://fr.wikisource.org/wiki/Biographie_nationale_de_Belgique/Tome_3/BRITON,_Jean | data dostępu = 2020-08-10}}</ref>. Pogląd ten został odrzucony, gdy udowodniono, że wywodził się z [[Bretania|Bretanii]], a konkretnie z wsi [[Pipriac]], położonej między [[Rennes]] a [[Nantes]]<ref name="Walsby"/>. W 1444 roku mieszkał w [[Tournai]], zaś jedenaście lat później przyjął [[Prawa miejskie#Obywatelstwo miejskie|prawo miejskie]] Brugii. Był kaligrafem, jako mieszczanin brugijski zajął się księgarstwem, następnie zaczął wytwarzać [[Książka blokowa|książki blokowe]], by ostatecznie przejść do drukarstwa<ref name="Piro"/>. Ostatnie wzmianki na jego temat pojawiają się w 1483 roku<ref name="Putte"/>.
Z jego warsztatu znanych jest sześć książek, niedatowanych, o niewielkich rozmiarach. Choć Brito w dwóch [[kolofon]]ach przedstawił się jako wynalazca druku, łacińskimi słowami ''inveniens artem'', to na podstawie [[Znak wodny|znaków wodnych]] papieru przyjmuje się, że jego książki powstały między rokiem 1477 a 1481<ref name="Piro"/>, z całą pewnością nie w latach 50. XV wieku<ref name="Walsby"/>. Ponadto badania wskazały, że nawet czcionki, których używał w swoim warsztacie nie były jego produkcji, lecz najprawdopodobniej zostały zakupione w [[Leuven|Lowanium]]<ref name="Piro"/>.
| |||