Małżeństwo w katolicyzmie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 71:
Chrześcijańska [[moralność]] ma na celu utrwalenie małżeństwa i rodziny oraz uduchowienie przeżyć cielesnych. Od początku powstawały traktaty uzasadniające wyższość [[Dziewice konsekrowane|dziewictwa]] i [[Abstynencja seksualna|ascezy seksualnej]] nad małżeństwem<ref name="AMBR"/><ref>Por.{{Cytuj stronę | autor = [[Pius XII]]| url = http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xii/encykliki/sacra_virginitas_25031954.html| tytuł = encyklika ''Sacra Virginitas'', II| praca = [[Acta Apostolicae Sedis|AAS]] 46 (1954), 174 nn | cytat= Już Boski Zbawiciel obwieścił tę prawdę, powtórzoną przez Apostoła narodów; że dziewictwo i celibat niepomiernie wyżej stoją nad małżeństwo. Prawdę tę ustawicznie i jednomyślnie wyjaśniana przez Ojców i Doktorów Kościoła na św. Soborze Trydenckim uroczyście ogłoszono jako dogmat wiary. Również poprzednicy nasi, jak i my sami przy każdej okazji to wyjaśnialiśmy i usilnie wysławialiśmy. Skoro jednak w ostatnich czasach znaleźli się tacy, którzy tę naukę przekazaną przez Tradycję Kościoła zwalczają, narażając na niebezpieczeństwo i na szkodę wiernych, w poczuciu naszego obowiązku uważamy za słuszne w tej encyklice znowu ujawnić i napiętnować tego rodzaju błędy, które się nieraz przemyca pod barwnym pozorem prawdy.}}</ref>. Wskazywano m.in. na takie niedogodności życia małżeńskiego, jak panowanie ze strony męża czy bóle porodu, będące skutkami [[Grzech pierworodny|grzechu pierworodnego]], od których dziewice są wolne. Powoływano się przy tym na fragment wypowiedzi Jezusa, w której stwierdził on, że ''Dzieci tego świata żenią się i za mąż wychodzą. Lecz ci, którzy uznani zostaną za godnych udziału w świecie przyszłym i w powstaniu z martwych, ani się żenić nie będą, ani za mąż wychodzić'' (Łk 20,34-35)<ref name="AMBR">{{Cytuj książkę | autor = [[Ambroży z Mediolanu]] | tytuł = O dziewicach, ks. I, 6.26 | cytat= Cóż powiedzieć o przykrościach karmienia, wychowania i ożenku? Te zmartwienia są udziałem małżonków szczęśliwych. Matka ma potomków, lecz pomnaża swoje bóle. Ale nie trzeba mówić o trudnościach, aby nie usuwać odwagi z serca rodziców najświętszych| strony = 187}}</ref><ref>Por. np. [[Cyprian z Kartaginy]], ''De habitu virginum'', 23 ([[Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum|CSEL]] 32/1, 204)</ref><ref>Por. G. Sfameni Gasparro, ''Enkrateia e Antropologia'', s. 303.</ref>.
 
W IV w. przeciw powszechnemu nauczaniu [[Ojcowie Kościoła|ojców Kościoła]] o dziewictwie wystąpiło kilku teologów, wśród nich [[Jowinian]], [[Helwidiusz]] i [[Bonosus (biskup)|Bonosus]]. Sprzeciwiali się oni nadawaniu małżeństwu niższej wartości duchowej niż dziewictwo, uważali też, że sama [[Maria z Nazaretu#Dziewictwo Marii|Matkamatka Jezusa]] nie pozostała dziewicą i miała później z Józefem inne dzieci<ref>Por. K. Obrycki, ''Wstęp'' do traktatu św. Ambrożego ''O dziewicach'', s. 174 /przypis 6/</ref>. Pogląd ten uznano za niezgodny z wiarą chrześcijańską, czyli [[Herezja|herezję]], co potwierdził później m.in. [[Sobór trydencki|Sobór Trydencki]] (sesja 24, kan. 10) oraz [[Pius XII]] w encyklice ''Sacra Virginitas''<ref>Denzinger.''Enchiridion symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum'' n1810, Freiburg im Breisgau 1965, s. 417 {{ISBN|84-254-0865-2}}; Pius XII, [http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xii/encykliki/sacra_virginitas_25031954.htmlSacra virginitas], 32)</ref>.
 
W czasach humanistycznego [[renesans|Odrodzenia]] dochodziło czasem do odrywania przeżyć duchowych od cielesności. Według S. Pinckaersa [[Dominikanie|OP]] był to przede wszystkim wpływ [[René Descartes|Kartezjusza]], który określając człowieka jako podmiot myślący w słynnej formule ''myślę, więc jestem'' /{{lang|la}} ''cogito ergo sum''/, uznał ciało za rodzaj „maszyny”, byt zewnętrzny wobec [[osoba|osoby]] ludzkiej. Skutkiem szerzenia się tej dualistycznej, humanistycznej koncepcji miłości w Kościele, przeciwstawiano nieraz miłość do Boga [[Erotyka (seksualizm)|erotycznym]] pragnieniom ziemskim w duchu źle pojętej [[Czystość (chrześcijaństwo)|czystości]] seksualnej<ref>{{Cytuj książkę | autor = Pinckaers [[Dominikanie|OP]]| tytuł = The Sources of Christian Ethics (polskie wydanie: ''Źródła moralności chrześcijańskiej'' W drodze, Poznań 1994) | rozdział = Human Sexuality | miejsce = Edynburg | wydawca = T&T Clark | rok = 2001 | wydanie = 2| strony = 440-442}}</ref>. W duchu humanizmu na małżeństwo czasem patrzono jako na rzeczywistość doczesną, podczas gdy dziewictwo było kosztowaniem już na ziemi przyszłego świata, który miał się rozpocząć wraz ze [[zmartwychwstanie]]m.