Wikipedia

Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 060 edycji
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
WP:SK+ToS+mSI+Bn, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 1:
'''Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie''' ([[Język angielski|ang.]] '''Treaty on Conventional Armed Forces in Europe''', '''CFE''') – porozumienie ramowe zawarte w [[Paryż]]u 19 listopada 1990, pomiędzy [[państwo|państwami]] [[NATO]] i [[Układ Warszawski|Układu Warszawskiego]], kończące formalnie drugą rundę [[wiedeń]]skich negocjacji rozbrojeniowych [[Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie|KBWE]].
 
Wszedł w życie 9 listopada 1992<ref>[http://disarmament.un.org/treaties/t/cfe ''Status of the Treaty on Conventional Armed Forces in Europe''].</ref>. [[Depozytariusz]]em jest Holandia. [[Tekst autentyczny]]: [[Język angielski|angielski]], [[Język francuski|francuski]], [[Język hiszpański|hiszpański]], [[język niemiecki|niemiecki]], [[Język rosyjski|rosyjski]] i [[język włoski|włoski]].
 
Polska powiadomiła Holandię o przystąpieniu 26 listopada 1991<ref>Oświadczenie Rządowe z 6 listopada 1994 r. w sprawie przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie, podpisanego w Paryżu 19 listopada 1990 r. ([http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19950150074 Dz.U. 1995 nr 15, poz. 74]).</ref>.
 
== Strony traktatu i jego postanowienia ==
Było to wzajemne zobowiązanie do proporcjonalnej redukcji sił konwencjonalnych w [[Europa|Europie]]. Traktat został podpisany pomiędzy dwiema "grupami„grupami państw stron"stron”, tj. państwami NATO i państwami byłego Układu Warszawskiego.
 
Stronami traktatu były:
{|
|- valign="top"
|{{Państwo|BEL}}<br />{{Państwo|BGR}}<br />{{Państwo|CSK}}<br />{{Państwo|DNK}}<br />{{Państwo|FRA}}<br />{{Państwo|GRC}}
|{{Państwo|ESP}}<br />{{Państwo|NLD}}<br />{{Państwo|ISL}}<br />{{Państwo|CAN}}<br />{{Państwo|LUX}}<br />{{Państwo|DEU}}
|{{Państwo|NOR}}<br />{{Państwo|POL}}<br />{{Państwo|PRT}}<br />{{Państwo|ROU}}<br />{{Państwo|USA}}<br />{{Państwo|TUR}}
|{{Państwo|HUN}}<br />{{Państwo|GBR}}<br />{{Państwo|ITA}}<br />{{Państwo|SUN}}
|-
|}
 
Traktat wprowadzał pojęcie ''strefy stosowania'', w granicach której obowiązywały limity rozmieszczania [[broń konwencjonalna|broni konwencjonalnej]]. Obejmowała ona [[ląd]]owe [[terytorium|terytoria]] państw-stron położone pomiędzy [[Ocean Atlantycki|Oceanem Atlantyckim]] a [[Ural]]em, a także wyspy: [[Ziemia Franciszka Józefa|Ziemię Franciszka Józefa]], [[Nowa Ziemia|Nową Ziemię]], [[Svalbard]], [[Wyspa Niedźwiedzia|Wyspę Niedźwiedzią]], [[Madera|Maderę]], [[Azory]], [[Wyspy Kanaryjskie]]. Strefa stosowania objęła także prawie całe terytorium [[Turcja|Turcji]].
 
Ograniczono liczbę poszczególnych rodzajów uzbrojenia dla każdej z "grup„grup państw stron"stron” w strefie stosowania do:
* 20 000 [[czołg]]ów
* 20 000 sztuk [[artyleria|artylerii]]
Linia 30 ⟶ 29:
 
=== CFE-1A ===
Uzupełnieniem traktatu CFE jest podpisany 10 lipca 1992 w [[Helsinki|Helsinkach]] '''Akt Zamykający ws. stanów osobowych sił konwencjonalnych w Europie''' ([[Język angielski|ang.]] '''''Final Act on Personnel Strength of Conventional Armed Forces in Europe (CFE-1A)'''''), na podobnej zasadzie określający limity stanu osobowego poszczególnych sił zbrojnych.
 
== Umowa o dostosowaniu Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie ==
W związku z rozpadem ZSRR i rozwiązaniem Układu Warszawskiego w 1991, 19 listopada 1999 w czasie konferencji [[Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie|OBWE]] w [[Stambuł|Stambule]] podpisano '''Umowę o dostosowaniu Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie'''<ref>[http://www.osce.org/library/14108 ''Agreement on Adaptation of the Treaty on Conventional Armed Forces in Europe''].</ref>.
 
Depozytariusz i teksty autentyczne jak poprzednim traktacie.
 
[[Sygnatariusz]]ami są:
{|
|-
Linia 45 ⟶ 44:
|{{Państwo|NOR}}<br />{{Państwo|POL}}<br />{{Państwo|PRT}}<br />{{Państwo|RUS}}<br />{{Państwo|ROU}}<br />{{Państwo|SVK}}
|{{Państwo|USA}}<br />{{Państwo|TUR}}<br />{{Państwo|UKR}}<br />{{Państwo|HUN}}<br />{{Państwo|GBR}}<br />{{Państwo|ITA}}
|-
|}
 
Linia 52 ⟶ 50:
Rosja już wkrótce złamała postanowienia traktatu, naruszając [[reżim flankowy]] przez wprowadzenie dodatkowych wojsk na północny [[Kaukaz (kraina historyczna)|Kaukaz]], do [[Naddniestrze|Naddniestrza]] i w strefie konfliktu w [[Gruzja|Gruzji]].
 
Zmodyfikowany traktat wejdzie w życie dopiero po ratyfikowaniu go przez sygnatariuszy, co dotychczas zrobiła jedynie Rosja, Ukraina, Kazachstan i Białoruś<ref>[http://disarmament.un.org/treaties/t/cfe_aa Lista ratyfikacji Umowy o dostosowaniu] {{lang|en}}.</ref>.
 
== Zawieszenie członkostwa Rosji ==
Przed [[Szczyt grupy G8 2007|33. Szczytem grupy G8 w Heiligendamm]] ówczesny prezydent Rosji, [[Władimir Putin]], zaproponował prezydentowi Stanów Zjednoczonych [[George W. Bush|G. Bushowi]] alternatywną (w stosunku do Polski i Czech) lokalizację elementów amerykańskiej tarczy antyrakietowej na terenie poradzieckiej bazy wojskowej w [[Azerbejdżan]]ie. W razie odrzucenia tej oferty [[Siergiej Iwanow]] zagroził rozmieszczeniem przez Rosję pocisków rakietowych na terenie [[Obwód kaliningradzki|obwodu kaliningradzkiego]]<ref>{{cytuj stronę| |url = http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80269,4289446.html| |tytuł = Iwanow grozi USA w razie odrzucenia oferty Putina| data dostępu = 8 czerwca 2009| autor = | opublikowany = Gazeta.pl| |data = 2007-07-04.07.2007 | język = pl |data dostępu = 8 czerwca 2009}}</ref>, co stanowiło by złamanie postanowień traktatu CFE.
 
14 lipca 2007 roku [[prezydenci Rosji|prezydent]] [[Władimir Putin]] podpisał dekret zawieszający uczestnictwo [[Rosja|Rosji]] w CFE<ref name="zawieszenie">{{cytuj stronę| |url = http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80269,4314197.html| |tytuł = Rosja zawiesza wykonywanie Traktatu o Ograniczeniu Sił Konwencjonalnych w Europie| data dostępu = 8 czerwca 2009| autor = | opublikowany = Gazeta.pl | data = 2007-07-14.07.2007 | język = pl |data dostępu = 8 czerwca 2009}}</ref>. Przyczyną takiego działania – według władz Rosji – było "zaistnienie„zaistnienie wyjątkowych okoliczności naruszających bezpieczeństwo Federacji Rosyjskiej i wymagającymi podjęcia nie cierpiących zwłoki kroków"kroków” (dotyczyło to amerykańskich planów rozmieszczenia elementów [[Ballistic Missile Defense|tarczy antyrakietowej]] w Polsce i Czechach oraz żądań Rosji w sprawie przystąpienia do układu Litwy, Łotwy oraz Estonii)<ref name="zawieszenie" /><ref>{{cytuj stronę| |url = http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80625,4314629.html| |tytuł = Powrót do czasów zimnej wojny – opinie o decyzji Putina| data dostępu = 8 czerwca 2009| autor = | opublikowany = Gazeta.pl| |data = 14.07.2007|-07-14 |język = pl |data dostępu = 8 czerwca 2009}}</ref>.
 
24 listopada 2011 roku rząd brytyjski ogłosił zaprzestanie wymiany informacji wojskowych z Rosją na podstawie traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie (CFE), ponieważ Moskwa odmawia jego wykonywania. Brytyjski wiceminister ds. europejskich [[David Lidington]] oświadczył: "Nie„Nie sposób utrzymywać w nieskończoność sytuacji, w której jedna strona wywiązuje się ze swych zobowiązań międzynarodowych, druga zaś nie. Tak więc Zjednoczone Królestwo postanowiło nie współpracować dalej z Rosją w ramach traktatu CFE."” Zapowiedział równocześnie, że w tym roku Wielka Brytania nie dostarczy już Rosji danych wojskowych, których wymiana miała nastąpić 15 grudnia<ref>{{cytuj stronę| |url = http://niezalezna.pl/19518-londyn-zaprzestaje-wspolpracy-z-moskwa| |tytuł = Londyn zaprzestaje współpracy z Moskwą| data dostępu = 30 listopada 2011| opublikowany = Niezależna.pl| |data = 25 listopada 2011| |język = pl |data dostępu = 30 listopada 2011}}</ref>.
 
Federacja Rosyjska podjęła decyzję o wstrzymaniu swego udziału w spotkaniach grupy doradczej z dniem 11 marca 2015<ref>[https://www.rt.com/news/239409-russia-quits-conventional-europe/ Russia 'completely‘completely ending'ending’ activities under Conventional Armed Forces in Europe treaty.]</ref>.
 
== Przypisy ==
Linia 67 ⟶ 65:
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.osce.org/library/14087 Treaty on Conventional Armed Forces in Europe] teksty oryginalne
* {{cytuj stronę| |url = http://www.grocjusz.edu.pl/Materials/_archiwum/archiwum2009/pd_sem_2510_A.pdf | tytuł = Tekst traktatu (.pdf)| |autor = | opublikowany = | data = | język = pl}} ([http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19950150073 Dziennik Ustaw 1995 r. nr 15, poz. 73])
* [http://www.state.gov/t/avc/cca/cfe/ Treaty on Conventional Armed Forces in Europe] na stronie [[Departament Stanu Stanów Zjednoczonych|Departamentu Stanu USA]]
* [http://biurose.sejm.gov.pl/teksty_pdf_95/r-74.pdf Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie] (Kancelaria Sejmu, Biuro Studiów i Ekspertyz)
* [https://www.msz.gov.pl/pl/polityka_zagraniczna/polityka_bezpieczenstwa/obwe/kontrola_zbrojen_konwencjonalnych_oraz_srodki_budowy_zaufania_i_bezpieczenstwa/page_32800 Traktat o Konwencjonalnych Siłach Zbrojnych w Europie] strona msz.gov.pl
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Układy kontroli zbrojeń]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Traktat_o_konwencjonalnych_siłach_zbrojnych_w_Europie”