Wina likierowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
meryt. poszerzenie wg źródła, dr. red.
dalsze poszerzenie wg dodatkowego źródła
Linia 2:
'''Wino likierowe'''<ref name="Bosak2011" />, '''wino wzmacniane'''<ref name="Domine2009s895" /> – [[wino]], do którego w procesie produkcji dodano mocniejszego (destylowanego) [[Etanol|alkoholu]]<ref name="Domine2009s895" />, często dla powstrzymania procesu [[fermentacja|fermentacji]].
 
Do win wzmacnianych (fortyfikowanych) należą m.in. portugalskie [[madera (wino)|madera]], [[moscatel de Setúbal]], [[porto (wino)|porto]], hiszpańskie [[malaga (wino)|malaga]], [[sherry]], włoska [[marsala (wino)|marsala]]<ref name="Bosak2011" /><ref name="Domine2009s895" />, chorwacki [[ProsekProšek (wino)|prosekprošek]], greckie [[samos (wino)|samos]], [[mavrodaphne]], cypryjskie [[commandaria]], francuskie [[pineau des Charentes]], [[vin doux naturel]], koreańskie [[gwaha-ju]]. Zazwyczaj zawartość alkoholu w winach wzmacnianych zawarta jest między 15% a 22%<ref name="Bosak2011" />.
 
W jednych przypadkach (np. porto) alkohol dodawany jest w trakcie fermentacji (blokowanie działania drożdży), gdy wino wykazuje wciąż wysoki poziom cukru. W innych wypadkach (marsala i sherry) dodaje się go pod koniec procesu produkcyjnego, balansując smak wina między słodyczą, kwasowością a goryczą garbnika, i zapewniając mu szczególną trwałość. Barwa wina wzmacnianego nie jest zależna od tego dodatku (z wyjątkiem brandy). Likierowe otrzymywane z wina czerwonego cechuje ciemna, nasycona czerwień, w późniejszym czasie – barwa rubinowa, a po długim starzeniu się – pomarańczowa. Natomiast kolor uzyskiwanego z białych winogron uzależniony jest od ich szczepu, choć z biegiem czasu ciemnieje aż do ciemnobursztynowego<ref>Filippo Mangione i in.: ''Świat wina''. Warszawa: Hachette Polska, 2011, s. 34.</ref>.
 
Gama zapachowa win likierowych zależna jest zarówno od alkoholu bazowego, jak i dodawanego. W winach tych aromaty są wynikiem oksydacji, której normalnie się unika, dlatego dominujący jest zapach tzw. maderyzacji (utlenienia), obok którego ujawniają się pozostałe (suchych owoców, orzechów, migdałów, fig, a także różnoowocowych konfitur). Po upływie co najmniej dekady wina likierowe zyskują jeszcze inne aromatyczne nuty (np. tytoniu, gorzkiej czekolady) cenione przez koneserów<ref>Filippo Mangione i in.: ''Świat wina''. Warszawa: Hachette Polska, 2011, s. 34.</ref>.
 
Jako najsłodsze, wina te stanowią szczególnie odpowiedni trunek do ciast i deserów, przy których nie tracą smaku wskutek negatywnego działania cukru, jak np. w przypadku szampana podanego z tortem. Wbrew spotkanej czasem praktyce, nie należy ich jednak trzymać dłużej w karafce, można natomiast dla [[dekantacja|dekantacji]] przelać do niej na 2-4 godziny przed podaniem. Dla zwolenników konsumowania ich na zimno, właściwe jest schłodzenie nawet do 4-6°C w lodówce<ref>Andrew Jefford: ''101 rzeczy, które powinienieś wiedzieć o winie''. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003, s. 228, 230, 236.</ref>.
 
== Przypisy ==