Wikipedia

SMS Lissa: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna
drobne merytoryczne
Linia 46:
SMS<ref group="uwaga">„SMS” oznacza ''„Seiner Majestät Schiff”'', czyli po niemiecku „Okręt Jego Wysokości”.</ref> „Lissa” miał 86,76 m długości na linii wodnej i 89,38 m [[długość całkowita (statek)|długości całkowitej]]. Jego [[szerokość całkowita|szerokość]] wynosiła 17,32 m, a średnie [[zanurzenie]] 8,5 m. Wypierał 7086 [[tona|ton]]. [[Burta (statek wodny)|Burty]] oraz większość nadbudówki, w tym [[kazamata (okrętownictwo)|kazamaty]], były drewniane z przymocowanymi żelaznymi płytami. Fragmenty kadłuba po bokach kazamat zostały zrobione z żelaza{{odn|Gardiner|1979|s=269}}. Okręt był wyposażony w [[Taran (okrętownictwo)|taran]]{{odn|Very|1880|s=7}}. Załoga składała się z 620 oficerów i marynarzy{{odn|Gardiner|1979|s=269}}.
 
Napęd składał się z pojedynczej poziomej 2-[[Cylinder (mechanika)|cylindrowej]] [[Maszyna parowa|maszyny parowej]] pojedynczego rozprężania, napędzającej pojedynczą [[śruba okrętowa|śrubę]] o średnicy 6,62 m. Parę wytwarzało siedem [[kocioł parowy|kotłów parowych]] z trzydziestoma paleniskami. Spaliny odprowadzane były przez pojedynczy komin umieszczony na śródokręciu. Układ napędowy miał moc 3619&nbsp;[[Koń mechaniczny|KM]], co pozwalało na rozwinięcie prędkości 12,83 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzła]], chociaż podczas testów prędkości przeprowadzonych 9 maja 1871 roku okręt osiągnął prędkość 13,29 węzła. Przy pełnej prędkości okręt miał zasięg 2840 [[Mila morska|Mm]]. Dodatkowo okręt został wyposażony w trzymasztowy [[takielunek]] o powierzchni 3112 m². W 1886 roku jego powierzchnię masztów zmniejszono do 1404 m²{{odn|Gardiner|1979|s=269}}{{odn|Pawlik|2003|s=43}}.
 
=== Uzbrojenie i opancerzenie ===
Linia 54:
Stępka pod „Lissę” położona została 27 czerwca 1867 roku w stoczni Stabilimento Tecnico Triestino w [[Triest|Trieście]]. Okręt został zwodowany 25 lutego 1869 roku i rozpoczęły się prace wykończeniowe{{odn|Gardiner|1979|s=269}}. W następnym miesiącu cesarz [[Franciszek Józef I]] odwiedził stocznię, w której budowany był okręt{{odn|Sondhaus|1994|s=22}}. Jednak ograniczony budżet marynarki i wysoka cena importowanego z Wielkiej Brytanii żelaza sprawiła, że pancernik nie został ukończony aż do maja 1871 roku{{odn|Gardiner|1979|s=269}}{{odn|Sondhaus|1994|s=25}}. Obiekcje dotyczące wydatków morskich ze strony węgierskiej połowy cesarstwa nie tylko opóźniły budowę „Lissy”, lecz również uniemożliwiły austro-węgierskiej flocie aktywną służbę w czasie pokoju{{odn|Gardiner|1979|s=267}}. Śmierć dowódcy floty, [[Wilhelm von Tegetthoff|Wilhelma von Tegetthoffa]], w 1871 roku dodatkowo pogorszyła sytuację budżetową, jako że jego następca, [[Friedrich von Pöck]], nie posiadał renomy pozwalającej przekonać rząd do uchwalenia potrzebnych środków{{odn|Sondhaus|1994|s=37}}. Flota okrętów pancernych, w tym „Lissa”, trzymana była w porcie w Puli jako rezerwa; jedynymi okrętami, które brały udział w służbie czynnej, były fregaty parowe wysyłane za granicę{{odn|Sondhaus|1994|s=40–41}}.
 
Oficjalnie jednak Lissa„Lissa” przydzielona została do aktywnej eskadry pancerników, gdzie służyła aż do 1887 roku{{odn|Pawlik|2003|s=43}}. W nocy z 3 na 4 września 1872 roku zdarzył się poważny wypadek, który mógł mieć poważne konsekwencje. Gdy oktętokręt stał zacumowany w porcie na wyspie [[Korfu]], w pobliżu magazynu prochu wybuchł duży pożar. Załodze udało się jednak ugasić płomienie, zanim dotarły one do prochowni. W 1875 roku okręt otrzymał nowe kotły parowe, a w następnym roku zmodyfikowano jego ożaglowanie{{odn|Pawlik|2003|s=43–44}}. Do 1880 roku kadłub „Lissy” był już poważnie zbutwiały i okręt zabrany został do suchego doku w arsenale w Puli, gdzie zerwano z niego większość pancernych płyt, by wymienić zbutwiałe drewno. Prace zakończono w następnym roku i „Lissa” wróciła do służby{{odn|Sondhaus|1994|s=78}}. W czasie remontu zmieniono również uzbrojenie okrętu. Zachowano dwanaście armat kal. 229 mm, lecz przestarzałe działa mniejszego kalibru wymieniono na cztery działa kal. 90 mm L/24, dwa działa kal. 70 mm L/15, trzy działa [[Hotchkiss M1879]] kal. 47 mm i dwie [[Kartaczownica (broń wielolufowa)|kartaczownice]] kal. 25 mm{{odn|Gardiner|1979|s=269}}.
 
Po zakończeniu remontu „Lissa” powróciła do aktywnej eskadry,{{odn|Pawlik|2003|s=43}}. gdzie27 pozostałamarca do 18881885 roku, kiedyna tookręcie przeniesionozłożył jąwizytę doarcyksiążę II[[Rudolf Eskadry RezerwowejHabsburg-Lotaryński|Rudolf]]{{odn|Pawlik|2003|s=4347}}. W międzyczasieczerwcu ponownie1885 zmodyfikowanoroku uzbrojeniesłużył okrętu,on dodającjako wyrzutnieokręt torpedoweflagowy eskadry pancerników podczas ćwiczeń floty, przeprowadzonych w 1885pobliżu rokuwyspy i[[Lissa wymieniając(wyspa)|Lissa]]. działaĆwiczenia głównegote kalibruopierały się na wersjępróbnym szybkostrzelnąataku torpedowców na okręty pancerne{{odn|Brassey|1886|s=145}}. W 1888 roku okręt przeniesiono do II Eskadry Rezerwowej{{odn|Pawlik|2003|s=4443}}. 27W marcamiędzyczasie ponownie zmodyfikowano jego uzbrojenie, dodając wyrzutnie torpedowe w 1885 roku, naa okręcienastępnie złożyłwymieniając wizytędziała arcyksiążęgłównego [[Rudolfkalibru Habsburg-Lotaryński|Rudolf]]na wersję szybkostrzelną{{odn|Pawlik|2003|s=4744}}. Przez resztę służby „Lissa” pozostawała nieaktywna; została skreślona z rejestru floty 13 listopada 1892 roku i złomowana pomiędzy 1893 a 1895 rokiem{{odn|Gardiner|1979|s=269}}.
 
== Uwagi ==
Linia 65:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj pismo | nazwisko = Brassey | imię = Thomas A. | tytuł = Exercises of the Austrian Fleet. 1885. | czasopismo = The Naval Annual | rok = 1886 | wydawca = J. Griffin & Co. | miejsce = Portsmouth | oclc = 896741963 | język = en }}
* {{Cytuj książkę |nazwisko= Gardiner |imię = Robert |tytuł = Conway’s All the World’s Fighting Ships: 1860–1905 |wydawca = Conway Maritime Press |miejsce = Londyn |rok = 1979 |isbn = 0-85177-133-5 |język = en}}
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Pawlik |imię = Georg |tytuł = Des Kaisers Schwimmende Festungen: die Kasemattschiffe Österreich-Ungarns |wydawca = Neuer Wissenschaftlicher Verlag |miejsce = Wiedeń |rok = 2003 |isbn = 978-3-7083-0045-0 |język = de}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/SMS_Lissa”