Burta (statek wodny): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Kenraiz (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne (- informacja zakwestionowana na "zgłoś błąd", a tu drugorzędna)
 
Linia 4:
Burty są dwie – lewa i prawa (patrząc od rufy w stronę [[dziób jednostki pływającej|dziobu]] jednostki){{odn|Furmaga|Wójcicki|1993|s=33}}.
 
Burty posiadają także swoje historyczne nazwy, utrzymujące się jednak, dla zachowania tak ważnej dla marynarzy tradycji, do dziś. Prawa burta, to po polsku '''sterburta''' ([[Język niderlandzki|niderl.]] ''stuurboord'', [[język angielski|ang.]] ''starboard''){{odn|Furmaga|Wójcicki|1993|s=210}}, lewa to '''bakburta''' (niderl. ''bakboord'', ang. hist. ''larboard'', współcz. ''port''){{odn|Furmaga|Wójcicki|1993|s=14}}. Nazwy te pochodzą sprzed kilku wieków, zkiedy czasów, gdy jeszcze nie znano płetwy sterowej, a zamiast steru zawiasowegoto stosowano na dawnych [[żaglowiec|żaglowcach]] [[wiosło sterowe]]. [[Sternik]] operujący takim wiosłem stał zawsze plecami (ang. ''back'') do lewej burty, a jego wiosło schodziło do wody z burty prawej. Centralnie z [[rufa|rufy]] wiosło nie mogło zejść do wody, bo rufa kończyła się w szpic i posiadała wydatny [[nawis rufowy]] sięgający daleko nad wodę. Angielskie terminy ''port'' i ''larboard'' wywodzą się stąd, iż jednostki z wiosłem sterowym dochodziły do [[nabrzeże|nabrzeża]] portowego tylko z jednego kierunku - tą burtą, na której nie było wiosła sterowego, aby go nie uszkodzić. Etymologia tych słów nie jest wyjaśniona jednoznacznie. Może oznaczać stronę, z której dochodzi hałas z lądu (''loud''), lub stronę, z której ładowano towary (''load'') przez [[furta (statek wodny)|furtę]] w burcie{{odn|Furmaga|Wójcicki|1993|s=68}}. Równie dobrze jednak mogło to oznaczać wchodzenie do portu od konkretnej strony, gdyż wszystkie jednostki miały wiosło sterowe właśnie dlatego z tej samej strony, aby łatwiej było im wszystkim zachować porządek podczas przemieszczania się w zazwyczaj ciasnym porcie, oraz cumować wspólnie przy nabrzeżu.
 
Statek na sterburcie niesie światło zielone, na bakburcie – czerwone.