Syzyf: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
UWAGA! Zastąpienie treści hasła bardzo krótkim tekstem: „ {{Przypisy}} {{Kontrola autorytatywna}} Kategoria:Królowie w mitologii greckiej Kategoria:Tricksterzy w mitach i wierze…” Znaczniki: Zastąpiono Wycofane usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć) VisualEditor |
m Wycofano edycje użytkownika 109.78.29.160 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Masti. Znacznik: Wycofanie zmian |
||
Linia 1:
{{Postać religijna infobox
|imię = Syzyf
|imię oryginalne = Σίσυφος
|grafika = Nekyia Staatliche Antikensammlungen 1494 n2.jpg
|opis grafiki = Syzyf toczący kamień, attycka amfora czarnofigurowa z VI w. p.n.e.
|tytuł = założyciel i król miasta Efyra
|inne imiona =
|występowanie = [[mitologia grecka]]
|przydomek =
|atrybut =
|wcielenie zwierzęce =
|siedziba = Korynt
|teren kultu =
|szczególne miejsce kultu =
|nazwa święta =
|odpowiednik =
|ojciec = [[Eol (syn Hellena)|Eol]]
|matka =
|mąż =
|żona = Merope
|rodzeństwo =
|dzieci = Glaukos
|commons = Category:Sisyphus
|wikisłownik =
}}
'''Syzyf''' ([[język grecki|gr.]] {{grc|Σίσυφος}} ''Sísyphos'', ''Sisyphos Aiolides'', [[łacina|łac.]] ''Sisyphus'') – w [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] założyciel i król miasta [[Korynt|Efyra]] (późniejszy [[Korynt]]), syn [[Eol (syn Hellena)|Eola]], postać tragiczna, archetyp. Miał być ojcem [[Odyseusz]]a i [[Glaukos (syn Syzyfa)|Glaukosa]], późniejszego króla [[Korynt]]u. Bogowie lubili Syzyfa i zapraszali go na swoje uczty, skąd król zawsze podkradał trochę [[Ambrozja (pokarm)|ambrozji]], a także słuchał pogłosek i plotek wymienianych przy stole, które potem powtarzał wśród innych śmiertelnych. Bogowie wybaczali jego przewinienia do czasu, gdy ten zdradził pewien poufny sekret [[Zeus]]a. Postanowili zabić Syzyfa, ten jednak uwięził bożka śmierci, [[Tanatos (mitologia)|Tanatosa]]. Kiedy zauważony został fakt nagłej nieśmiertelności ludzi, Tanatos został odbity. Sprytny Syzyf zdołał powiedzieć swej żonie, aby nie chowała go zgodnie z ceremoniałem greckim – tym samym jego dusza nie mogła zapłacić [[Charon (mitologia)|Charonowi]] za przeprawę przez [[Styks]]. Hades pozwolił mu więc na powrót do krainy żywych, aby dopilnować odpowiedniego pochówku swojego ciała. Syzyf jednak wykorzystał ten fakt i skrył się przed boskim wzrokiem. Żył bardzo długo, lecz w końcu przypomniano sobie o uciekinierze. Wtedy to bogowie zdecydowali, że ukarzą Syzyfa wieczną i bezużyteczną pracą – ma on wtaczać na szczyt ogromnej góry wielki głaz, który jednak przed wierzchołkiem zawsze wymyka mu się z rąk i stacza się na sam dół zbocza<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Parandowski | imię = Jan | tytuł = Mitologia wierzenia i podania Greków i Rzymian | wydawca = PULS | miejsce = Londyn | data = 1992 | seria = Proza i eseistyka | strony = 208-209 | isbn = 0-907587-85-2}}</ref>.
Wnukiem Syzyfa był [[Bellerofont]], który zabił przez nieostrożność swojego brata.
: ''W mieście Efyrze, w zakątku [[Argos (Grecja)|Argos]], gdzie dobrej nie braknie paszy dla koni, ''
: ''żył Syzyf najprzebieglejszy wśród ludzi, syn [[Eol (syn Hellena)|Ajolosa]].''
: ''Ów Syzyf miał także syna [[Glaukos (syn Syzyfa)|Glaukosa]], a zaś z Glaukosa zrodzony był [[Bellerofont]] bez skazy.''
: ''Tego pięknością bogowie i pełną powabu siłą obdarowali.''
:: ([[Homer]] – [[Iliada]], Pieśń VI) Siedziba Korynt
Współcześnie określenie „syzyfowa praca” oznacza ciężką, prawie niemożliwą, bezcelową pracę, nie mającą końca, z góry skazaną na niepowodzenie.
Dla starożytnych los Syzyfa był zapewne głównie przestrogą, by szanować bogów – jest to przecież kolejny buntownik przeciw boskiej władzy, ale pokolenia późniejszych odbiorców odczytały mit o Syzyfie jako obraz absurdu ludzkiego istnienia. Ludzkie życie jest jak trud Syzyfa, bez sensu, podległe wyższym siłom. Syzyf stał się swoistym symbolem ludzkiego heroizmu i wytrwałości. Uosabia trud i bunt walczącego z bogami o swoją godność.
== Archetyp ==
Jako archetyp charakteru może być kojarzony z upadłą naturą anielską.
== Zobacz też ==
{{Wikicytaty|o Syzyfie}}
{{wikisłownik|syzyfowa praca}}
{{wikisłownik|Syzyf}}
* ''[[Syzyfowe prace]]'' – powieść [[Stefan Żeromski|Stefana Żeromskiego]]
* [[Wu Gang]] – postać z mitologii chińskiej podobna do Syzyfa
* [[beczka Danaid]] - inny przykład niekończącej się pracy
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
| |||