[[Plik:US Army tanks face off against Soviet tanks, Berlin 1961.jpg|thumb|Amerykańskie czołgi [[M48 Patton]] naprzeciwko radzieckich [[T-55]] na [[Checkpoint Charlie]], październik 1961]]
'''Kryzys berliński''' ([[4 czerwca]] – [[9 listopada]] [[1961]]) – epizod [[zimna wojna|zimnej wojny]], którego efektem była budowa [[mur Berliński|Muru Berlińskiego]]. Kryzys wywołany został przez [[ultimatum Chruszczowa]], żądające wycofania wojsk zachodnich z [[Berlin]]a.▼
[[Plik:EUCOM Checkpoint Charlie Standoff 1961.jpg|thumb|Amerykańskie czołgi i samochody naprzeciwko wschodnioniemieckiej [[armatka wodna|armatki wodnej]] na Checkpoint Charlie]]
▲'''Kryzys berliński''' ([[4 czerwca]] – [[9 listopada]][[1961]]) – epizod [[zimna wojna|zimnej wojny]], którego efektem była budowa [[mur Berliński|Muru Berlińskiego]]. Kryzys wywołany został przez [[ultimatum Chruszczowa]], żądające wycofania wojsk zachodnich z [[Berlin]]a.
W [[ultimatum]], przedstawionym prezydentowi USA [[John F. Kennedy|Johnowi F. Kennedy’emu]] na [[Szczyt wiedeński|szczycie wiedeńskim]] 4 czerwca 1961, premier [[Nikita Chruszczow]] domagał się wycofania sił alianckich z Berlina do końca roku [[1961]]. [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]] zagroził, że w przeciwnym razie podpisze dwustronne porozumienie pokojowe z Niemcami Wschodnimi, które jego zdaniem zakończy prawo sił amerykańskich, brytyjskich i francuskich do przebywania w Berlinie Zachodnim. W odpowiedzi na stanowisko radzieckie, 25 lipca, prezydent Kennedy w orędziu telewizyjnym zapowiedział zwrócenie się do [[Senat Stanów Zjednoczonych|senatu]] USA o dodatkowe 3,25 mld dolarów na zwiększenie uzbrojenia konwencjonalnego oraz ogłosił plan potrojenia [[Pobór (wojsko)|poboru]] do wojska. Jednocześnie, władze Niemiec Wschodnich w tajemnicy przygotowywały się do budowy muru, który miałby uniemożliwić dalszą ucieczkę obywateli do [[Berlin Zachodni|Berlina Zachodniego]]. Polecenie zamknięcia granicy podpisane zostało w sobotę 12 sierpnia. W odpowiedzi na próbę odcięcia aliantów od Berlina Zachodniego, Kennedy powołał 31 sierpnia 148 tys. rezerwistów do czynnej służby, Jesienią 1961 roku USA przegrupowały do Europy 8 związków taktycznych lotnictwa wojskowego (216 samolotów). Pomimo szeregu incydentów związanych z blokadą granicy Berlina Zachodniego, Amerykanie, obawiając się konfrontacji zbrojnej, nie zdecydowali się na zniszczenie muru i de facto zaakceptowali wymuszony przez stronę radziecką status quo.
