Zlaté Hory: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ElCet (dyskusja | edycje)
m poprawa
Cojan (dyskusja | edycje)
Linia 27:
'''Zlaté Hory''' (do roku 1948 ''Cukmantl'', {{w języku|de|Zuckmantel}}) – miasto w [[Czechy|Czechach]], w [[Kraj ołomuniecki|kraju ołomunieckim]], w [[Góry Opawskie|Górach Opawskich]] ({{w języku|cs|Zlatohorská vrchovina}}).
 
Historycznie położone jest na [[Dolny Śląsk|Dolnym Śląsku]], w jego czeskiej części ([[Powiat Jesionik|powiat Jesenik]]) – w przeszłości wchodziło w skład dolnośląskiego biskupiego [[Księstwo Nyskienyskie|Księstwaksięstwa Nyskiegonyskiego]].
 
Zlaté Hory leżą przy granicy z Polską a najbliższym miastem w Polsce są leżące w odległości 2 km [[Głuchołazy]]. Do 1958 częścią gminy był również przysiółek [[Skowronków|Skřivánkov]], który na skutek wymiany granic znalazł się w Polsce jako ''Skowronków''.
Linia 34:
[[Plik:Zuckmantel Hauptplatz.jpg|thumb|240px|Główny plac miasta w XIX wieku]]
[[Plik:Zlaté Hory (Zuckmantel) - radnice.JPG|thumb|240px|Zabytkowy ratusz]]
Pierwsza wzmianka o okolicy pochodzi z 1222, kiedy o miejscowe kopalnie złota spierał się książę [[Władysław III Henryk]] z biskupem wrocławskim [[Wawrzyniec (biskup wrocławski)|Wawrzyńcem]]. Znalazły się one ostatecznie pod władzą biskupa. W 1267 po raz pierwszy pada nazwa miejscowości Cukmantl (''in montibus contra Cucmantel et Vrudental''), która staje się podgrodziem biskupiego zamku [[Edelštejn]]. W 1285 Edelštejn został zdobyty przez księcia [[Henryk IV Prawy|Henryka IV Probusa]], który po kilku latach sprzedał go [[Mikołaj II opawski|Mikołajowi II Opawskiemu]]. Od tego momentu Cukmantl aż do 1474 był częścią [[Śląsk Opawski|ziemi opawskiej]]; nie oznaczało to jednak spokoju – miejscowość (w 1306 lokacja na prawie magdeburskim) kilkukrotnie zmieniała właściciela. Ostatecznie w 1474 biskupi wrocławscy kupili miasto od [[Jerzy z Podiebradów|Jerzego z Podbiebradów]] za 240 grzywien i 1600 węgierskich złotych (według innych źródeł otrzymali je jako [[lenno]], a wykupili w 1477). Cukmantl stał się częścią [[Księstwo Nyskienyskie|księstwa nyskiego]]; w okresie tym nastąpił dalszy rozwój związany z wydobyciem i przetwórstwem złota (np. w 1559 w ciągu tygodnia do [[Nysa|Nysy]] wysyłano 168–280 gramów złota w monetach).
 
W 1514 w mieście ruszyła produkcja [[piwo|piwa]], z 1586 pochodzą pierwsze wzmianki o urzędzie pocztowym. Na początku XVII wieku rozpoczyna się zamykanie mniej rentownych kopalń złota, a rusza wydobycie [[miedź|miedzi]]. W okresie [[wojna trzydziestoletnia|wojen trzydziestoletnich]] miasto przeżywa kryzys (dwukrotnie wojska [[Szwecja|szwedzkie]] plądrują Cukmantl) – w tym czasie burmistrzem był rzeźnik Johann Zottmantel, którego nagrobek znajduje się na miejskim cmentarzu (jest to najstarszy zachowany grób w mieście). Koniec wojennej zawieruchy jest też początkiem polowań na czarownice – zarówno w Cukmantl, jak i w całym księstwie i okolicy. W Cukmantl śmierć w nich poniosło co najmniej 85 osób, a brał w nich udział także Heinrich Franz Boblig von Edelstadt, inkwizytor znany z procesów w miejscowości [[Velké Losiny]]. W 1668 biskup wrocławski przyznał miastu prawo do organizowania dwóch dorocznych wielkich targów.
Linia 87:
|}
 
Podział narodowościowy w 2001 wyglądał następująco: 3755 Czechów, 246 Słowaków, 155 Morawian, 48 Niemców, 14 Ślązaków, 10 Polaków, 4 Ukraińców i 1 osoba narodowości wietnamskiej. Większość mieszkańców (2896) określiło się jako bezwyznaniowcy, 986 jako [[kościół łaciński|rzymscy katolicy]], 27 [[prawosławie|prawosławni]], 18 [[Kościoły ewangelickie|ewangelicy]], 12 jako członkowie [[Czechosłowacki Kościół Husycki|kościoła husyckiego]], 4 [[Świadkowie Jehowy]]. 447 osób nie podało wyznania<ref>[http://archive.is/20120728141752/http://www.czso.cz/sldb/sldb2001.nsf/obce/597996?OpenDocument Wyniki spisu z 2001].</ref>.
 
''Źródło: [http://www.czso.cz Czeski Urząd Statystyczny]''