Pałka teleskopowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa przek., WP:SK+ToS, źródła/przypisy
poprawa linków, wikizacja, szablony, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Inne znaczenia|pałki teleskopowej|[[Pałka (ujednoznacznienie)|inne znaczenia słowa „pałka”]]}}
[[Plik:21' ASP Baton.jpg|thumb|250px|Baton złożony (u góry) i rozłożony (u dołu)]]
[[Plik:Kravallpolis.jpg|thumb|250px|Szwedzka policjantka z rozłożoną pałką teleskopową]]
'''Pałka teleskopowa, baton''' – nowoczesny rodzaj składanej [[brońBroń obuchowa|broni obuchowej]], znany w Polsce po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]], na świecie rozpowszechniany od 1950 roku. Wykonana najczęściej z lekkiego i mocnego metalu (np. [[aluminium]]), czasem z tworzyw sztucznych.
 
== Budowa ==
W formie złożonej ma długość około 15–20 cm, a w formie rozłożonej – około 40–60 cm. Produkowana na masową skalę często różni się jakością wykonania i stylistyką.
Pałka teleskopowa wykonana jest najczęściej z lekkiego i mocnego metalu (na przykład [[aluminium]]), czasem z [[Tworzywa sztuczne|tworzyw sztucznych]]. W formie złożonej ma długość około 15–20 centymetrów, a w formie rozłożonej – około 40–60 centymetrów. Produkowana na masową skalę często różni się jakością wykonania i stylistyką. Zbudowana jest z [[rękojeśćRękojeść|rękojeści]], zakończenia rękojeści, ramienia dwuczłonowego, zakończenia ramienia. Trzy segmenty (rękojeść, pierwszy człon i drugi człon ramienia) łączą się w tzw.tak zwanym ''układzie kielichowym'', gdzie podczas rozkładania szerszy koniec jednej części jest hamowany wewnątrz węższej części kolejnego segmentu. Rozłożenie pałki następuje w wyniku jednego szybkiego ruchu wysuwająco-wstrząsającego. Złożenie następuje po silnym uderzeniu wewnętrzną stroną dłoni w zakończenie dwuczłonowego ramienia lub przez prostopadłe uderzenie końcem pałki o twarde podłoże.
 
== Zastosowanie ==
Zbudowana jest z [[rękojeść|rękojeści]], zakończenia rękojeści, ramienia dwuczłonowego, zakończenia ramienia. Trzy segmenty (rękojeść, pierwszy człon i drugi człon ramienia) łączą się w tzw. ''układzie kielichowym'', gdzie podczas rozkładania szerszy koniec jednej części jest hamowany wewnątrz węższej części kolejnego segmentu. Rozłożenie pałki następuje w wyniku jednego szybkiego ruchu wysuwająco-wstrząsającego. Złożenie następuje po silnym uderzeniu wewnętrzną stroną dłoni w zakończenie dwuczłonowego ramienia lub przez prostopadłe uderzenie końcem pałki o twarde podłoże.
Oficjalna broń w formacjach ochrony porządku publicznego: służb specjalnych (w tym [[policjaPolicja|policji]]) i [[Pracownik ochrony|ochroniarskich]] (w szczególności tzw.tak zwanych ''bramkarzy'')<ref>Tomasz Maczuga: ''Pałka teleskopowa – walka obronna'', Sieradz: Prof-Art, 2010, ss. 10-18. {{ISBN|978-83-89-95487-9}}.</ref>. Używana przez adeptów [[sztukiSztuki walki|sztuk walki]], kierowców komunikacji miejskiej, kierowców taksówek<ref>Piotr Sochacki, Krzysztof Plombon: ''Pałka teleskopowa. Poradnik dla słuchaczy i nauczycieli policyjnych.'' Piła 2008, ss. 4–10.</ref>.
 
== Sytuacja prawna w Polsce ==
Oficjalna broń w formacjach ochrony porządku publicznego: służb specjalnych (w tym [[policja|policji]]) i [[Pracownik ochrony|ochroniarskich]] (w szczególności tzw. ''bramkarzy'')<ref>Tomasz Maczuga: ''Pałka teleskopowa – walka obronna'', Sieradz: Prof-Art, 2010, ss. 10-18. {{ISBN|978-83-89-95487-9}}.</ref>. Używana przez adeptów [[sztuki walki|sztuk walki]], kierowców komunikacji miejskiej, kierowców taksówek<ref>Piotr Sochacki, Krzysztof Plombon: ''Pałka teleskopowa. Poradnik dla słuchaczy i nauczycieli policyjnych.'' Piła 2008, ss. 4–10.</ref>.
W [[Polska|Polsce]] jej sprzedaż jest [[Koncesja|koncesjonowana]]<ref>Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2001 roku w sprawie rodzajów broni i amunicji oraz wykazu wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym na których wytwarzanie lub obrót jest wymagana koncesja ({{Dziennik Ustaw|2001|145|1625}}).</ref>. Na zakup i posiadanie pałek teleskopowych w Polsce nie jest wymagane uzyskanie [[pozwoleniePozwolenie na broń|pozwolenia]] (nie trzeba też zakupionych pałek rejestrować), o ile nie mają wkładki lub końcówki z ciężkiego i twardego materiału<ref>Według art.artykułu 4 ust.ustęp 1 pktpunkt 4 Ustawy o broni i amunicji z dnia 21 maja 1999 roku ({{Dziennik Ustaw|2020|955}}) pozwolenie na broń wymagane jest dla pałek zawierających wkładki lub końcówki z ciężkiego i twardego materiału.</ref>. Z powodu braku doprecyzowania kryteriów oceny „ciężkości i twardości materiału” czy szerzej – zakończenia pałek, ustawa wymaga interpretacji. W przypadku wniosku o ukaranie posiadacza „nielegalnej” pałki, sądy zmuszone są powoływać biegłych. Nieuprawnione posiadanie pałki będącej bronią w rozumieniu [[Ustawa o broni i amunicji|Ustawy o broni i amunicji]] nie jest jednak przestępstwem, a jedynie wykroczeniem, za które grozi kara grzywny lub aresztu<ref>Zob.Zobacz art.artykuł 51 Ustawy o broni i amunicji. Nie jest jasne, czy art.artykuł 51 ust.ustęp 1 w brzmieniu po ostatnich nowelizacjach zawiera typ wykroczenia polegający na posiadaniu bez rejestracji innych przedmiotów niż broń pneumatyczna. Możliwe jest też jednak oskarżenie z art.artykułu 51. ust.ustęp 3, który stanowi, iż kto posiada broń, nie mając przy sobie legitymacji posiadacza broni lub innego dokumentu upoważniającego do posiadania broni, podlega karze grzywny. Przy czym, w obliczu braku przepisów wykonawczych umożliwiających wydanie dokumentów upoważniających do posiadania broni białej, byłoby to oskarżenie o łamanie martwego prawa.</ref>.
 
Użycie pałki teleskopowej przeciw człowiekowi, w sytuacji innej niż obrona konieczna, może zostać uznane za przestępstwo popełnione przy użyciu niebezpiecznego przedmiotu w rozumieniu art.artykułu 280 oraz 159 [[Kodeks karny (1997)|Kodeksu karnego]]. Kwalifikacja taka ma miejsce, gdy popełniający przestępstwo używał pałki w sposób bezpośrednio zagrażający życiu ludzkiemu.
W [[Polska|Polsce]] jej sprzedaż jest [[koncesja|koncesjonowana]]<ref>Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie rodzajów broni i amunicji oraz wykazu wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym na których wytwarzanie lub obrót jest wymagana koncesja ({{Dziennik Ustaw|2001|145|1625}}).</ref>.
 
Na zakup i posiadanie pałek teleskopowych w Polsce nie jest wymagane uzyskanie [[pozwolenie na broń|pozwolenia]] (nie trzeba też zakupionych pałek rejestrować), o ile nie mają wkładki lub końcówki z ciężkiego i twardego materiału<ref>Według art. 4 ust. 1 pkt 4 Ustawy o broni i amunicji z dnia 21 maja 1999 roku ({{Dziennik Ustaw|2020|955}}) pozwolenie na broń wymagane jest dla pałek zawierających wkładki lub końcówki z ciężkiego i twardego materiału.</ref>. Z powodu braku doprecyzowania kryteriów oceny „ciężkości i twardości materiału” czy szerzej – zakończenia pałek, ustawa wymaga interpretacji. W przypadku wniosku o ukaranie posiadacza „nielegalnej” pałki, sądy zmuszone są powoływać biegłych. Nieuprawnione posiadanie pałki będącej bronią w rozumieniu Ustawy o broni i amunicji nie jest jednak przestępstwem, a jedynie wykroczeniem, za które grozi kara grzywny lub aresztu<ref>Zob. art. 51 Ustawy o broni i amunicji. Nie jest jasne, czy art. 51 ust. 1 w brzmieniu po ostatnich nowelizacjach zawiera typ wykroczenia polegający na posiadaniu bez rejestracji innych przedmiotów niż broń pneumatyczna. Możliwe jest też jednak oskarżenie z art. 51. ust. 3, który stanowi, iż kto posiada broń, nie mając przy sobie legitymacji posiadacza broni lub innego dokumentu upoważniającego do posiadania broni, podlega karze grzywny. Przy czym, w obliczu braku przepisów wykonawczych umożliwiających wydanie dokumentów upoważniających do posiadania broni białej, byłoby to oskarżenie o łamanie martwego prawa.</ref>.
 
Użycie pałki teleskopowej przeciw człowiekowi, w sytuacji innej niż obrona konieczna, może zostać uznane za przestępstwo popełnione przy użyciu niebezpiecznego przedmiotu w rozumieniu art. 280 oraz 159 [[Kodeks karny (1997)|Kodeksu karnego]]. Kwalifikacja taka ma miejsce, gdy popełniający przestępstwo używał pałki w sposób bezpośrednio zagrażający życiu ludzkiemu.
 
== Zobacz też ==
* [[Pałkapałka okopowapolicyjna]]
* [[Pałka policyjna]]
 
== Przypisy ==
Linia 23 ⟶ 22:
 
== Linki zewnętrzne ==
{{Wikisłownik|pałka teleskopowa}}
* [http://www.militaria.pl/legalnosc-palek-teleskopowych.xml Legalność pałek teleskopowych] – artykuł poświęcony interpretacji ustawy o broni i amunicji w kontekście posiadania pałek typu baton.
* {{Cytuj stronę | url = https://www.militaria.pl/porady/samoobrona/legalnosc-palek-teleskopowych.xml | tytuł = Legalność pałek teleskopowych – ekspertyzy i prawo | nazwisko = | imię = | autor = | autor link = | data = | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = Militaria.pl | oznaczenie = | strony = | język = pl | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2020-11-20}}
 
{{brońBroń biała}}
 
[[Kategoria:Broń obuchowa miażdżąca]]
[[Kategoria:Wyposażenie policji]]
 
[[en:Baton (law enforcement)#Expandable baton]]