Starosta grodowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
treści w domenie publicznej |
||
Linia 1:
{{dopracować|źródła=2011-01|zweryfikować|Nie wiadomo na jaką datę podane są starostwa}}
'''Starosta grodowy''' ([[łacina|łac.]] ''capitaneus cum iurisdictione'') – w dawnej Polsce był to urzędnik królewski, pełniący czynności administracyjne i sprawujący sądownictwo karne w obrębie swego [[Starostwo|starostwa]]<ref>[[Joachim Stefan Bartoszewicz|Joachim Bartoszewicz]]: [http://rcin.org.pl/Content/42865/WA004_50233_U37174_Bart-Podrecznik_oh.pdf ''Podręczny słownik polityczny. Do użytku posłów, urzędników państwowych, członków ciał samorządowych i wyborców''], s. 738.</ref>.
'''Starosta grodowy''' ([[łacina|łac.]] ''capitaneus cum iurisdictione'') – sprawował w imieniu [[król]]a administrację i [[sąd]]ownictwo na terenie swojego [[powiat]]u i ziemi. Stał na czele [[Sąd grodzki|sądu grodzkiego]], do którego kompetencji należało rozpatrywanie spraw gardłowych z tzw. [[cztery artykuły grodzkie|czterech artykułów grodzkich]], oraz sądzenie szlachty nieosiadłej. Starosta pełnił także funkcje policyjne, dbał o bezpieczeństwo na drogach. Posiadał tzw. prawo miecza, czyli prawo do egzekucji wyroków sądów wszystkich instancji na podległym sobie terytorium.▼
▲
Zastępcą starosty grodowego był [[Burgrabia (urząd)|burgrabia]] (dawniej także murgrabia), jednak na [[Księstwo warmińskie|Warmii]] burgrabia był odpowiednikiem starosty.
[[Starostwo|Starostwa]] grodowe podział, ze względu na prowincje:
* [[Wielkopolska]]:
Poznań,
Wschowa,
Linia 40 ⟶ 42:
Kiszpork (Dzierzgoń) wraz ze Sztumem,
Skarszewy,
* [[Małopolska]]:
Kraków,
Sącz,
Linia 79 ⟶ 81:
Czernihów,
Nowogród Siewierski,
* [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwa]]:
Wilno,
Brasław,
Linia 109 ⟶ 111:
* [[starosta niegrodowy]]
== Przypisy ==
[[Kategoria:Starostowie grodowi|!]]▼
{{Przypisy}}
| |||