Sąd Najwyższy (Australia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Karolina Białczewska przeniosła stronę Sąd Najwyższy Australii na Sąd Najwyższy (Australia) w miejsce przekierowania: ujednolicenie nazw artykułów
wikizacja, źródła/przypisy, infobox, szablon, akt.
Linia 1:
{{Sąd infobox
[[Plik:High Court Australia-03JAC.jpg|300px|prawo|mały|Wejście do gmachu Wysokiego Sądu Australii w Canberze]]
|nazwa = Sąd Najwyższy
'''Sąd Najwyższy Australii''' ([[Język angielski|ang.]] ''High Court of Australia'', [[Język polski|pol.]] ''Wysoki Sąd Australii'') – naczelny organ sądownictwa federalnego w [[Australia|Związku Australijskim]]. Siedziba Sądu znajduje się w [[Canberra|Canberze]] w [[Australijskie Terytorium Stołeczne|Australijskim Terytorium Stołecznym]].
|nazwa oryginalna = High Court of Australia
|grafika = High Court Australia-03JAC.jpg
|opis grafiki = Siedziba Sądu Najwyższego w Canberrze
|obszar właściwości = [[Australia|Związek Australijski]]
|podstawa prawna = [[Konstytucja Australii|Konstytucja]]
|instancja niższa wobec =
|instancja wyższa wobec =
|skład = 7 sędziów (w tym prezes)
|przewodniczy = Prezes Sądu Najwyższego
|organy =
|data utworzenia = 1903
|data likwidacji =
|siedziba = [[Canberra]]
|język urzędowy = [[angielski]]
|commons =
|www = http://www.hcourt.gov.au
}}
 
'''Federalny Sąd Najwyższy, AustraliiWysoki Sąd''' ([[Język angielski|ang.]] ''High Court of Australia'', [[Język polski|pol.]] ''Wysoki Sąd Australii'') – naczelny organsąd sądownictwanajwyższej federalnegoinstancji w [[Australia|Związku Australijskim]]. Siedziba Sądu znajdujeMieści się w [[Canberra|Canberze]]. w [[Australijskie Terytorium Stołeczne|Australijskim Terytorium Stołecznym]].
Utworzenie Federalnego Sądu Najwyższego przewidywała sekcja 71 [[Konstytucja Australii|Ustawy Konstytucyjnej Związku Australijskiego]] z [[1900]]. Sąd został ustanowiony na podstawie ''[[Judiciary Act]]'' z [[25 sierpnia]] [[1903]].
 
{{Polityka Australii}}
Pierwsze posiedzenie Wysokiego Sądu Australii miało miejsce [[6 października]] [[1903]] w [[Melbourne]].
 
== Historia ==
W skład Sądu wchodzi siedmiu sędziów oficjalnie mianowanych przez [[Gubernatorzy generalni Australii|gubernatora generalnego Australii]]: Prezes Sądu Najwyższego (''Chief Justice of Australia'') oraz sześciu innych sędziów. Obecnym Prezesem Sądu jest [[Susan Kiefel]].
Utworzenie Federalnego Sądu Najwyższego przewidywał artykuł 71. [[Konstytucja Australii|Ustawy Konstytucyjnej Związku Australijskiego]] z 1900<ref name=":0">{{Cytuj |autor = |tytuł = Konstytucja Związku Australijskiego |data = 1 stycznia 1901 |data dostępu = 2020-11-24 |s = Rozdział 3 |url = http://biblioteka.sejm.gov.pl/wp-content/uploads/2015/05/Australia_pol010714.pdf}}</ref>. Sąd został ustanowiony na podstawie [[Judiciary Act]] z 25 sierpnia 1903<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Judiciary Act 1903 |data = |data dostępu = 2020-11-24 |opublikowany = www.legislation.gov.au |url = http://www.legislation.gov.au/Details/C2018C00347/Html/Text |język = en}}</ref>.
 
Pierwsze posiedzenie Sądu Najwyższego Australii miało miejsce [[6 października]] [[1903]] w [[Melbourne]]<ref>{{Cytuj |tytuł = The First High Court |data dostępu = 2020-11-24 |opublikowany = Australian Constitution Centre |url = https://www.australianconstitutioncentre.org.au/the-first-high-court.html |język = en}}</ref>.
Wysoki Sąd Australii zajmuje najwyższą pozycję w hierarchii sądów w Australii i jest ostatnią instancją odwoławczą. Do jego głównych funkcji należy:
* dokonywanie sądowej kontroli konstytucyjności prawa, stanowionego zarówno na szczeblu federalnym przez [[Parlament Australii]], jak i na szczeblu stanowym przez parlamenty stanowe;
* stosowanie i dokonywanie [[Wykładnia prawa|wykładni]] przepisów Konstytucji;
* rozpatrywanie [[Kasacja (prawo)|kasacji]] od decyzji sądów federalnych, stanowych i terytorialnych.
 
== Członkowie ==
[[Jurysdykcja|Jurysdykcji]] Sądu Najwyższego Australii podlegają dwie główne kategorie spraw. Po pierwsze rozstrzyga sprawy wniesione bezpośrednio do Wysokiego Sądu, sprawy wymagające interpretacji przepisów Konstytucji oraz sprawy o szczególnym znaczeniu publicznym i sprawy, w których odstępuje od swoich wcześniejszych decyzji. Po drugie rozpatruje odwołania od decyzji innych sądów.<br />
W skład Sądu Najwyższego wchodzi siedmiunie mniej niż 3 sędziów, oficjalnie mianowanych przez [[Gubernatorzy generalni Australii|gubernatora generalnego Australii]]:, w tym Prezes Sądu Najwyższego<ref (''Chiefname=":0" Justice/>. ofDokładną Australia'')liczbę orazsędziów sześciuokreśla innych[[Parlament sędziówAustralii|Parlament]]. ObecnymSędziowie Prezesempowoływani Sądu jestna [[Susankadencje Kiefel]]kończące się z momentem osiągnięcia przez nich 70 lat<ref name=":0" />.
Rozstrzygnięcia Federalnego Sądu Najwyższego są wiążące dla wszystkich australijskich sądów, włącznie ze stanowymi i terytorialnymi Sądami Najwyższymi.
 
Prezes Sądu Najwyższego może zrzec się urzędu dostarczając własnoręcznie sporządzone oświadczenie Gubernatorowi Generalnemu<ref name=":0" />.
== Obecny skład ==
* Prezes
** [[Susan Kiefel]]
* Sędziowie:
** [[Virginia Bell]]
** [[Stephen Gageler]]
** [[Patrick Keane]]
** [[Geoffrey Nettle]]
** [[Michelle Gordon]]
** [[James Edelman]]
 
Od 30 stycznia 2017 Prezeską Sądu Najwyższego jest [[Susan Kiefel]]<ref name=":1">{{Cytuj |autor = |tytuł = High Court of Australia |data = |data dostępu = 2020-11-24 |opublikowany = www.hcourt.gov.au |url = https://www.hcourt.gov.au/justices/current/chief-justice-kiefel-ac |język = en}}</ref>. A sędziami: [[Virginia Bell]], [[Stephen Gageler]], [[Patrick Keane]], [[Geoffrey Nettle]], [[Michelle Gordon]] i [[James Edelman]]<ref name=":1" />.
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.hcourt.gov.au Strona oficjalna ''Wysokiego Sądu Australii'']
 
== Kompetencje ==
{{Kontrola autorytatywna}}
Sąd Najwyższy zajmuje najwyższą pozycję w hierarchii sądów w Australii i jest ostatnią instancją odwoławczą<ref name=":0" />. Ma on prawo do dokonywanie sądowej kontroli konstytucyjności prawa, stanowionego zarówno na szczeblu federalnym przez Parlament Australii, jak i na szczeblu stanowym przez Parlamenty Stanowe<ref name=":0" />. Do zadań Sądu Najwyższego należy także stosowanie i dokonywanie [[Wykładnia prawa|wykładni]] przepisów Konstytucji oraz rozpatrywanie [[Kasacja (prawo)|kasacji]] od decyzji [[Sąd Federalny (Australia)|sądów federalnych]], [[Sąd Stanowy (Australia)|stanowych]] i [[Sąd Terytorialny (Australia)|terytorialnych]]<ref name=":0" />.
 
[[Jurysdykcja|Jurysdykcji]] Sądu Najwyższego Australii podlegają dwie główne kategorie spraw. Po pierwsze rozstrzyga sprawy wniesione bezpośrednio do Wysokiego Sądu, sprawy wymagające interpretacji przepisów Konstytucji oraz sprawy o szczególnym znaczeniu publicznym i sprawy, w których odstępuje od swoich wcześniejszych decyzji., Popo drugie rozpatruje odwołania od decyzji innych sądów.<brref name=":0" />.
 
Rozstrzygnięcia Federalnego Sądu Najwyższego są wiążące dla wszystkich australijskich sądów, włącznie ze [[Stanowy Sąd Najwyższy (Australia)|stanowymi]] i [[Terytorialny Sąd Najwyższy (Australia)|terytorialnymi Sądami Najwyższymi]]<ref name=":0" />.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
[[Kategoria:Prawo wPolityka Australii]]
[[Kategoria:Organy wymiaru sprawiedliwości]]
[[Kategoria:Prawo w Australii]]