Miasto zamknięte: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Historia ZATO w ZSRR i Rosji: usunięty tekst powtórzony w części o byłych ZATO
poprawiłam Ukrainę , wikizacja, źródła/przypisy, ilustracja
Linia 159:
 
== Ukraina ==
[[Plik:Abandoned_Soviet_Over-the-Horizon_Radar_Array_-_Chernobyl_Exclusion_Zone_-_Northern_Ukraine_-_07_(26494310044).jpg|mały|Instalacja radaru pozahoryzontalnego [[Duga]] w pobliżu Czarnobyla.]]
Na terenie [[Ukraina|Ukrainy]] status miasta zamkniętego miały [[Sewastopol]] i [[Dniepr (miasto)|Dniepropetrowsk]] (do połowy lat 90. XX wieku).
[[Plik:Городок_3.JPG|mały|Brama wjazdowa do Gorodka.]]
Obecnie na terenie Ukrainy nie ma miast zamkniętych. W czasach ZSRR status ZATO posiadały miejscowości związane z departamentem obrony.
 
[[Dniepr (miasto)|'''Dniepr''']], [[obwód dniepropetrowski]] – od lat pięćdziesiątych miasto zamknięte z uwagi na zakłady KB Jużnoje, następnie przekształcone w [[Jużmasz]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Днепр и Днепропетровская область |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = LIGA |url = https://file.liga.net/region/dnepropetrovsk_i_dnepropetrovskaya_oblast}}</ref>, które zajmowały się produkcją części i zespołów na potrzeby budowy rakiet oraz prowadzeniem badań w tym zakresie. W 1959 roku wprowadzono zakaz wjazdu do miasta dla cudzoziemców<ref name=":18">{{Cytuj |tytuł = Столица застоя? Брежневский миф Днепропетровска » ИНТЕЛРОС |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = www.intelros.ru |url = http://www.intelros.ru/readroom/nz/n5-2014/25273-stolica-zastoya-brezhnevskiy-mif-dnepropetrovska.html}}</ref>. Dniepr był największym zamkniętym miastem Ukrainy pod względem liczby ludności<ref name=":18" />.
 
'''[[Czarnobyl]]''', [[obwód kijowski]] – od lat siedemdziesiątych do rozpadu ZSRR statusem ZATO był objęty teren w pobliżu Czarnobyla, gdzie znajdowała się instalacja [[Radar pozahoryzontalny|radaru pozahoryzontalnego]] [[Duga]], obecnie nieużywana.
 
'''Gorodok''' ([[Język ukraiński|ukr.]] Городок), [[rejon żytomierski]] – dawniej Makarow-1<ref>{{Cytuj |tytuł = Макаров-1: город, скрытый в полесской чаще (фоторепортаж) |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = www.unian.net |url = https://www.unian.net/society/227127-makarov-1-gorod-skryityiy-v-polesskoy-chasche-fotoreportaj.html |język = ru}}</ref>, miasteczko wojskowe, założone w 1969 roku, były garnizon wojsk rakietowych. ZATO do rozpadu ZSRR, obecnie teren wojskowy Ukrainy.
 
'''[[Lubecz]]''', [[obwód czernihowski]] – 7 km. od miasta znajdowała się antena zbudowana na potrzeby projektu Duga<ref>{{Cytuj |tytuł = Заброшенный секретный городок Любеч 1, ЗгРЛС Дуга 2 |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = MyNizhin |url = http://m.slavutich.cn.ua/news/foto_i_video/11857-zabroshennyi-sekretnyi-gorodok-lyubech-1-zgrls-duga-2.html |język = uk-UA}}</ref><ref name=":19">{{Cytuj |tytuł = Заброшенный секретный городок Любеч-1. |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = chernobyladventure.com |url = https://chernobyladventure.com/blog-lyubech1}}</ref>. Pobliski teren (zamknięty, miasteczko wojskowe i garnizon) figurował na radzieckich mapach jako kurort wypoczynkowy o nazwie Lubecz-1 (ros. Любеч-1)<ref>{{Cytuj |tytuł = «Любеч-1» секретный заброшеный военный городок в Черниговской области. Отзывы посетителей. |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = Funtime Kiev |url = https://funtime.kiev.ua/where-to-go/lyubech-1 |język = ru}}</ref>.
 
'''Kaliniwka''' ([[Język ukraiński|ukr.]] Калинівка), [[obwód mikołajowski]] – we wsi znajdowała się antena odbiorcza projektu Duga<ref>{{Cytuj |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = library.voenmeh.ru |url = http://library.voenmeh.ru/jirbis2/files/materials/ifour/book2/book_on_main_page/2.1.htm}}</ref>, której budowę rozpoczęto w 1966 roku<ref name=":19" />. Kalinowka była zamkniętym terenem wojskowym do rozpadu ZSRR. Na radzieckich mapach wojskowych wieś oznaczano jako Kalinowska (ros. Калиновка).
 
'''Łucz''' ([[Język ukraiński|ukr.]] Луч ), obwód mikołajowski – we wsi znajdowała się druga antena odbiorcza zbudowana na potrzeby projektu Duga, oddalona około 30 km od wsi Kaliniwka<ref>{{Cytuj |tytuł = Радар "Дуга-3" не существует! » ЧЕРНОБЫЛЬ ТУР®. Официальные экскурсии в Припять. CHERNOBYL TOUR® - tours to Pripyat 2018 |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = www.chernobyl-tour.com |url = https://www.chernobyl-tour.com/duga-3_doesnt_exist_ru.html}}</ref>. Teren ZATO do rozpadu ZSRR.
 
'''[[Uzyn]]''', obwód kijowski – była radziecka baza wojskowa, zbudowana w 1955 roku, teren 106 Dywizji Lotniczej<ref>{{Cytuj |autor = maxiwell83, ru_abandoned |tytuł = Заброшенный военный аэродром 106-ТБАД |data = 2019-06-29 |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = Забытые в прошлом (ЧИТАЙТЕ ПРАВИЛА!) |url = https://ru-abandoned.livejournal.com/1738298.html}}</ref>. W 1956 roku lotnisko wojskowe przyjęło pierwszy samolot<ref>{{Cytuj |tytuł = Заброшенный военный аэродром 106-ТБАД |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = За державу обидно! Национальный архив заброшенного наследия СССР. Фоторепортажи, статьи, исторические заметки, путешествия по России и странам СНГ |url = https://swalker.org/voennie/4154-zabroshennyj-voennyj-ajerodrom-106-tbad.html |język = ru}}</ref>. Do rozpadu ZSRR miasto zamknięte. Następnie baza była używana przez wojska Ukrainy.
 
[[Żółte Wody|'''Żółte Wody''']], obwód dniepropetrowski – w 1951 roku uruchomiono tu „Wostoczno Gorno-Obogatitielnyj Kombinat” (dawniej Kombinat 9 lub Zakład 28), podległy [[Ministerstwo Średniego Przemysłu Maszynowego ZSRR|Ministerstwu Średniego Przemysłu Maszynowego ZSRR]], zajmujący się wydobyciem i obróbką uranu<ref>{{Cytuj |tytuł = Урановые предприятия Украины: комбинаты, шахты, рудники |data dostępu = 2020-11-26 |opublikowany = rudana.in.ua |url = http://rudana.in.ua/uran_predpr.htm}}</ref>.
 
== [[Białoruś]] ==