Masakra na wzgórzu 303: Różnice pomiędzy wersjami

'''Masakra na wzgórzu 303''' ([[język koreański|kor.]]: 303 고지 학살 사건) – [[zbrodnia wojenna]], która miała miejsce w czasie [[wojna koreańska|wojny koreańskiej]] 17 sierpnia 1950 roku na nienazwanym wzgórzu o wysokości 303 m. n.p.m. pod miastem [[Waegwan]] w [[Korea Południowa|Korei Południowej]]. 42 [[jeniec wojenny|jeńców wojennych]] z [[United States Army|Armii Stanów Zjednoczonych]] zostało rozstrzelanych przez oddziały [[Koreańska Armia Ludowa|Koreańskiej Armii Ludowej]] podczas jednego z wielu starć w czasie obrony [[worek pusański|worka pusańskiego]].

Operujące w pobliżu miasta [[Daegu|Taegu]] elementy 2. batalionu [[5 pułk kawalerii|5 Pułku Kawalerii]] amerykańskiej [[1 Dywizja Kawalerii (USA)|1 Dywizji Kawalerii]] zostały otoczone przez żołnierzy północnokoreańskich przekraczających rzekę [[Naktong-gang|Naktong]] pod wzgórzem 303. Większość żołnierzy amerykańskich zdołała wycofać się ze wzgórza, ale jeden [[pluton (wojsko)|pluton]] operatorów [[moździerz]]y błędnie zidentyfikował nadciągające oddziały wroga jako posiłki ze strony sojuszniczej [[Armia Republiki Korei|Armii Republiki Korei]] i zostałyzostał schwytany. Żołnierze Koreańskiej Armii Ludowej trzymali Amerykanów na wzgórzu i początkowo próbowali przerzucić ich przez rzekę oraz wycofać z obszaru działań wojennych, ale nie byli w stanie tego zrobić z powodu amerykańskich [[kontratak]]ów. Gdy północni Koreańczycy zostali ostatecznie odparci i zaczęli się wycofywać, jeden z ich oficerów rozkazał rozstrzelać jeńców, aby ci nie spowalniali ich odwrotu.

Wzgórze 303 tworzy ma kształt wydłużonego owalu o długości 3,2 km na osi północno-południowo-zachodniej z maksymalną wysokością 303 m. n.p.m. Jest to pierwsze wzgórze na północ od Waegwan, a jego południowe zbocze schodzi na skraj miasta. Wzniesienie zapewnia punkt obserwacyjny na całe Waegwan, sieci dróg wychodzących z miasta, mosty kolejowe i drogowe przez rzekę oraz długie odcinki doliny rzeki na północy i południu. Jej zachodnie zbocze kończy się na wschodnim brzegu rzeki Naktong. Z Waegwan jedna droga biegnie na północ i południe wzdłuż wschodniego brzegu Naktong, kolejna na północny wschód przez góry w kierunku Tabu-dong i jeszcze jedna na południowy wschód w kierunku Taegu. Wzgórze 303 było strategicznie ważnym elementem ukształtowania miejscowego terenu pod kontem kontrolowania głównej linii kolejowej Pusan-Seul i skrzyżowania autostrad przechodzącej nad rzeką Naktong, jak również samego miasta Waegwan{{odn|Appleman|1998|s=345}}.

Przez kilka dni [[wywiad wojskowy|wywiad]] sił ONZ donosił o dużych siłach Koreańskiej Armii Ludowej koncentrujących się w Naktong, naprzeciwko południowokoreańskiej 1 Dywizji. Wcześnie rano 14 sierpnia północnokoreański pułk przekroczył Naktong 9,7 km na północ od Waegwan w sektorze 1 Dywizji przez wykorzystując [[most podwodny]]. Krótko po północy siły południowokoreańskie na wzniesieniu na północ od linii rozgraniczenia pomiędzy jednostkami amerykańskimi i koreańskimi zostały zaatakowane przez komunistów. Po świcie nalot z powietrza częściowo zniszczył most podwodny. Atak północnych Koreańczyków dotarł już jednak daleko na południe i do godziny 12:00 ogień z północnokoreańskiej [[broń indywidualna|broni ręcznej]] dosięgnął kompanię G 5 Pułku Kawalerii na wzgórzu 303. Zamiast ruszyć na wschód w góry, jak to miało miejsce w przypadku poprzednich prób przeprawy, komuniści tym razem skierowali się na południe, w stronę Waegwan<ref name="Appleman347">{{odn|Appleman|1998|s=347|ref=nie}}</ref>.

Według relacji ocalałych, przed świtem 15 sierpnia pluton moździerzy z kompanii H dowiedział się o aktywności wroga w pobliżu wzgórza 303<ref name="Appleman348">{{odn|Appleman|1998|s=348|ref=nie}}</ref><ref name="Chinnery22"/>. Dowódca plutonu zatelefonował do kompanii G 5 Pułku Kawalerii, która poinformowała go, że pluton składający się z 60 żołnierzy południowokoreańskich dotrze niebawem w celu wzmocnienia ich<ref name="Chinnery22"/>. Później tego poranka pluton zobaczył na drodze pod nimi dwa północnokoreańskie T-34, a za nimi 200 lub więcej żołnierzy wroga. Nieco później na stoku pojawiła się grupa Koreańczyków<ref name="Appleman348"/>. Amerykański [[Patrol (wojsko)|patrol]], który miał spotkać się z południowokoreańską odsieczą, zawołał do nich i otrzymał w odpowiedzi serię z broni automatycznej<ref name="Chinnery22"/>. Nie wiedząc o tym, dowódca plutonu moździerzy, por. Jack Hudspeth, uznał, że nadchodzą sojusznicy<ref name="Bell">{{Cytuj stronę | url = http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,813074,00.html | tytuł = Massacre at Hill 303 | autor = James Bell | opublikowany = [[Time (tygodnik)|Time]] | data = 28.09.1950 | język = en | data dostępu = 2020-11-22}}</ref>. Część z amerykańskich żołnierzy na głównej pozycji zdała sobie sprawę, że zbliżający się oddział to komuniści (co potwierdzili szeregowi Fred Ryan i Roy Manring, kiedy w 1999 roku ponownie odwiedzili stare pole bitwy). Por. Hudspeth zabronił im jednak strzelać i zagroził [[sąd wojenny|sądem wojennym]], jeśli to zrobią. Reszta obserwujących tę sytuację Amerykanów nie była przekonana, że zbliżający się ludzie to żołnierze wroga, dopóki nie zobaczyli na ich czapkach polowych [[czerwona gwiazda|czerwonych gwiazd]]<ref name="Appleman348"/>. W tym czasie nacierający byli już bardzo blisko pozycji amerykańskich<ref name="Walker">{{Cytuj pismo | url = https://books.google.pl/books?id=Ck4EAAAAMBAJ&pg=PA35&dq=Hill+303&redir_esc=y&hl=pl#v=onepage&q=Hill%20303&f=false | tytuł = What the corporal saw | autor = Hank Walker | czasopismo = [[Life (czasopismo)|Life]] | wolumin = 29 (10) | data = 4.09.1950 | język = en | issn = 0024-3019 | data dostępu = 2020-11-22}}</ref>. Komuniści zbliżyli się do amerykańskich okopów bez oddania jednego strzału przez żadną ze stron<ref name="Appleman348"/>. Hudspeth rozkazał swojemu plutonowi poddać się bez walki, ponieważ wróg był znacznie liczniejszy o nich<ref name="Bell"/>. Szacunki dotyczące liczby schwytanych żołnierzy amerykańskich wahają się od 31<ref name="Appleman348"/><ref name="Millet161">{{odn|Millett|2010|s=161|ref=nie}}</ref><ref name="McCarthy,Mundt,McLellan,Smith4">{{odn|McCarthy|Mundt|McLellan|Smith|1954|s=4|ref=nie}}</ref>; do 42<ref name="Ecker14">{{odn|Ecker|2004|s=14|ref=nie}}</ref>. Zostali oni pojmani przez 4. kompanię 2. batalionu 206 Pułku Piechoty Zmechanizowanej 105 Dywizji Pancernej. Żołnierze północnokoreańscy przenieśli swoich jeńców w dół wzgórza po zabraniu od nich broni i wszelkich kosztowności<ref name="Appleman348" /><ref name="Chinnery22" />. W pobliskim sadzie związali więźniom ręce za plecami, zabrali część ich odzieży i zdjęli buty<ref name="Bell" /><ref name="Millet161" />. Powiedzieli im, że jeśli będą się dobrze zachowywać, zostaną wysłani do obozu jenieckiego w [[Seul]]u<ref name="Appleman348" />.

Żołnierze, którzy wzięli Amerykanów do niewoli, nie strzegli ich przez następne dwa dni. Istnieją dowody na to, że wartę przy jeńcach pełnili żołnierze 3 Dywizji. Podczas pierwszej nocy w niewoli Koreańczycy dali amerykańskim jeńcom wodę, owoce i papierosy<ref name="Appleman349">{{odn|Appleman|1998|s=349|ref=nie}}</ref>. Ocalali twierdzili, że to było jedyne pożywienie, jakie wróg dał im w ciągu trzech dni ich uwięzienia<ref name="Lucas">{{Cytuj stronę | url = https://web.archive.org/web/20120327145823/http://8tharmy.korea.army.mil/20090619-tribute-PFCLucas.asp | tytuł = Soldiers scale Hill 303 in honor of fallen comrades | autor = Adrianna N. Lucas | opublikowany = Eighth United States Army | data = | język = en | data dostępu = 2020-11-22}}</ref>. Amerykanie wykopali dziury w piasku, aby znaleźć pod gruntem większą ilość wody<ref name="Walker"/>. Komuniści zamierzali przenieść ich za Naktong tej nocy, ale ostrzał amerykańskiej artylerii w miejscach przepraw uniemożliwił bezpieczny ruch. W nocy dwóch Amerykanów poluzowało wiązania swoich rąk, powodując pewne zamieszanie. Żołnierze północnokoreańscy zagrozili, że zastrzelą Amerykanów, jeśli się rozwiążą, ale według relacji jednego z ocalałych, nieprzyjacielski oficer zastrzelił jednego ze swoich ludzi za te groźby<ref name="Appleman349"/>. Dwóch schwytanych amerykańskich oficerów -– por. Hudspeth, dowódca plutonu moździerzy i por. Cecil Newman, wysunięty obserwator artyleryjscy, według zeznań szer. Freda Ryana, rozmawiali ze sobą o planie ucieczki. Obaj uciekli w nocy, ale zostali schwytani i rozstrzelani. Koreańczycy próbowali ukryć Amerykanów w ciągu dnia i przenieść ich w nocy, ale kontrataki sił amerykańskich uniemożliwiły to<ref name="Walker"/><ref name="McCarthy,Mundt,McLellan,Smith4"/>.

Przed świtem 17 sierpnia żołnierze zarówno 1., jak i 2. batalionu 5 Pułku Kawalerii, wspierani przez kompanię z 70. batalionu czołgów, zaatakowali wzgórze 303, ale ciężki ostrzał nieprzyjacielskich moździerzy zatrzymał ich na skraju Waegwan. W godzinach porannych amerykańska artyleria gęsto ostrzeliwała pozycje północnokoreańskie na wzgórzu<ref name="Appleman347"/>. Przez cały ranek 17 sierpnia strażnicy jeńców prowadzili wymianę ognia z żołnierzami amerykańskimi, próbującymi uratować swoich kolegów. Około godziny 12:00 oddział przetrzymujący Amerykanów umieścił ich w parowie na wzgórzu ze słabą kompanią liczącą 50 strażników<ref name="Bell"/><ref name="Appleman349"/>. W ciągu dnia do grupy dodano jeszcze kilku jeńców, tak że liczba Amerykanów uwięzionych na wzgórzu 303 zwiększyła się do 45<ref name="Appleman347"/>. Jeden z ocalałych oszacował, iż łączna liczba jeńców wyniosła 67, lecz pozostałą część wziętych do niewoli rozstrzelano 15 lub 16 sierpnia<ref name="Ecker14"/>.

17 sierpnia o godzinie 14:00 miał miejsce nalot sił ONZ, w czasie którego zaatakowano wzgórze [[napalm]]em, [[bomba lotnicza|bombami konwencjonalnymi]], [[niekierowany pocisk rakietowy|rakietami]] i ogniem z [[działko|działek]]{{odn|Alexander|2003|s=143}}. W tym czasie oficer północnokoreański poinformował swoich żołnierzy, że Amerykanie zbliżają się do nich i nie można już dalej przetrzymywać jeńców<ref name="Appleman349"/>. Oficer rozkazał otworzyć ogień do jeńców, po czym żołnierze rozstrzelali klęczących Amerykanów, którzy odpoczywali w żlebie<ref name="Millet161"/>. Jeden ze schwytanych później żołnierzy komunistyczny powiedział, że w egzekucji uczestniczyli wszyscy lub większość z 50 strażników<ref name="Appleman349"/>{{odn|Chinnery|2001|s=25}}, ale niektórzy z ocalałych zeznali, że tylko 14 strażników, dowodzonych przez ich podoficerów, strzelało do nich z [[pistolet maszynowy PPSz|pistoletów maszynowych PPSz]]<ref name="Walker"/><ref name="McCarthy,Mundt,McLellan,Smith4"/>. Zanim wszyscy żołnierze północnokoreańscy opuścili ten obszar, niektórzy wrócili do wąwozu i dobili ocalałych z masakry<ref name="Appleman349"/><ref name="Walker"/>. Tylko czterech<ref name="Bell"/><ref name="McCarthy,Mundt,McLellan,Smith4"/>. lub pięciu<ref name="Alexander144">{{odn|Alexander|2003|s=144|ref=nie}}</ref><ref name="Ecker14"/><ref name="Walker"/> żołnierzy z tej grupy przeżyło, ukrywając się pod ciałami zamordowanych kolegów<ref name="Bell"/>. W sumie w wąwozie zginęło 42 amerykańskich jeńców<ref name="Appleman349"/>. Większość z nich, 26, służyło w plutonie moździerzy, ale wśród nich byli także jeńcy schwytani w innych miejscach{{odn|Ecker|2004|s=17}}.

Amerykańskie naloty i ostrzał artyleryjski zepchnęły siły komunistyczne ze wzgórza. Po uderzeniu o godzinie 15:30 piechota zaatakowała wzniesienie nie napotykając oporu i zabezpieczyła je do godziny 16:30. Artyleria i samoloty zabiły i zraniły około 500 żołnierzy północnokoreańskich na wzgórzu 303, a ci, którzy przeżyli, uciekli w nieładzie<ref name="Appleman347"/>. Dwie osoby z tych, które przeżyły masakrę, schodziły ze wzgórza, by spotkać się z odsieczą i zostały omyłkowo ostrzelane, zanim ustalono ich tożsamość, ale nie zostały trafione<ref name="Bell"/><ref name="Appleman349"/>. 5 Pułk Kawalerii szybko odkrył ciała jeńców z ranami postrzałowymi i rękami wciąż związanymi za plecami<ref name="Fehrenbach136">{{odn|Fehrenbach|2001|s=136|ref=nie}}</ref>.