Margrabstwo Istrii: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Istria" za pomocą HotCat
WP:SK+Bn, drobne redakcyjne
Linia 9:
|p2 = Królestwo Ilirii
|p2_flaga = Flag of the Kingdom of Illyria.svg
|p3 =
|p3_flaga =
|p4 =
|p4_flaga =
|p5 =
|p5_flaga =
|lata_istnienia = IX w.–1809<br />1849–1918
|n1 = Prowincje Iliryjskie
Linia 20 ⟶ 14:
|n2 = Zjednoczone Królestwo Włoch
|n2_flaga = Flag of Italy (1861-1946).svg
|n3 =
|n3_flaga =
|n4 =
|n4_flaga =
|n5 =
|n5_flaga =
|dewiza =
|dewiza_język =
Linia 65 ⟶ 53:
|od_kogo =
|utworzenie_data =
|wydarzenie1 =
|data1 =
|wydarzenie2 =
|data2 =
|wydarzenie3 =
|data3 =
|wydarzenie4 =
|data4 =
|wydarzenie5 =
|data5 =
|wydarzenie6 =
|data6 =
|wydarzenie7 =
|data7 =
|wydarzenie8 =
|data8 =
|wydarzenie9 =
|data9 =
|likwidacja_sposób =
|przez_kogo =
Linia 95 ⟶ 83:
|domena =
|kod_samochodowy =
|kod_samolotowy =
|numer_kierunkowy =
|terytoria_zależne =
Linia 106 ⟶ 94:
|wikisłownik =
}}
'''Margrabstwo Istrii''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Markgrafschaft Istrien'', [[język włoski|wł.]] ''Marchesato d’Istria'') – średniowieczna [[marchia]] (od IX wieku), księstwo [[Święte Cesarstwo Rzymskie|Świętego Cesarstwa Rzymskiego]], a następnie prownicja i [[kraj koronny]] [[Cesarstwo AustriackieAustrii|Cesarstwa Austriackiego]] ([[Przedlitawia]]), obejmujący tereny półwyspu [[Istria]]. W latach 1815-18491815–1849 wchodził w skład austriackiego [[Królestwo Ilirii|Królestwa Ilyrii]]. Łącznie wraz z [[Książęce Hrabstwo Gorycji i Gradyski|Gorycją i Gradyską]], [[Wolne cesarskie miasto Triest|Wolnym miastem Triest]] był zaliczany w jeden kraj koronny zwany [[Pobrzeże Austriackie|Pobrzeżem Austriackim]]. Siedzibą Namiestnika był Triest.
 
== Historia ==
Marchia Istrii po raz pierwszy jest wzmiankowana po śmierci księcia Eryka z Friuli w 799 jako jedna z marchii karolińskich. Był to jednak krótkotrwały byt. Istria ponownie zostaje marchią, gdy oddzielono ją od księstwa Karyntii w 1040. Z czasem południowe tereny marchii przechodzą pod panowanie weneckie. Sama marchia dostała się pod kontrolę [[Patriarchat Akwilei|Patriarchatu Akwilei]]. [[Habsburgowie]] zawładnęli w XIV w. jedynie niewielkim obszarem półwyspu wokół miasta [[Pazin]], które było częścią [[Księstwo Krainy|Księstwa Krainy]]. Władcy Habsburg jednak zaczęli używać tytułu "margrabiego„margrabiego Istrii"Istrii”. Reszta półwyspu należała już wówczas do [[Republika Wenecka|Wenecji]] aż do [[Pokój w Campo Formio|pokoju z Campo Formio]] z [[1797]], kiedy to została przyznana Austrii. W 1805 na mocy [[Pokój w Preszburgu|pokoju w Preszburgu]] stała się częścią [[Prowincje Iliryjskie|Prowincji Iliryjskich]]. Istria została ostatecznie przydzielona [[Cesarstwo AustriackieAustrii|Austrii]] na mocy decyzji [[Kongres wiedeński|kongresu wiedeńskiego]] w [[1815]]. Została wówczas włączona do austriackiego [[Królestwo Ilirii|Królestwa Ilirii]]. Od 1849, po likwidacji królestwa, Istria stała się częścią Pobrzeża austriackiego. W [[1860]] powstał kraj koronny - Margrabstwo Istrii. Istniał on do końca monarchii [[Austro-Węgry|austro-węgierskiej]] w [[1918]].
 
== Bibliografia ==
* Henryk Wereszycki ''Historia Austrii'', wydanie drugie poprawione i uzupełnione, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 1986, {{ISBN|83-04-01680-X}} .
* {{Cytuj |autor = Teofil Lijewski |tytuł = Austria |data = 1987 |isbn = 83-01-05164-7 |miejsce = Warszawa |wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe |oclc = 835860669 }}
 
{{Austro-Węgry}}