Monolog: Różnice pomiędzy wersjami

'''Monolog''' ([[Język grecki|gr.]] ''mónos'' - sam, samotny, pojedynczy; ''lógos'' - słowo, wypowiedź) – samodzielna kompozycyjnie i znaczeniowo ciągła wypowiedź jednego podmiotu mówiącego, nie wchodząca w skład dialogu<ref name=":0">{{Cytuj książkę | nazwisko = Sierotwiński | imię = Stanisław | tytuł = Słownik terminów literackich | miejsce = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | data = 1986 | strony = 147}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj książkę | nazwisko = Sułek | imię = Henryk | tytuł = Słownik terminów literackich | wydawca = Zielona Sowa | data = 2005 | strony = 156-157 | nazwisko2 = Krupiński | imię2 = Grzegorz | nazwisko3 = Król | imię3 = Marek}}</ref>.

* '''[[monolog wypowiedziany]]''' - forma narracji, która stanowi monolog bohatera, będący wypowiedzią nie tylko skierowaną do drugiej postaci, ale także zawierającą reakcje na czyjeś słowa, odpowiedzi na zadawane pytania itp.<ref name=":2">{{Cytuj książkę | nazwisko = Korwin-Piotrowska | imię = Dorota | tytuł = Poetyka Przewodnik po świecie tekstów | wydawca = WUJ | data = 2011 | strony = 127-130}}</ref>

* '''[[monolog dramatyczny]]''' lub '''udramatyzowany''' (by nie mylić go z wypowiedziami bohaterów w dramacie) - forma wypowiedzi poetyckiej, w której wyimaginowany podmiot (bohater liryczny) przemawia do wyobrażonych milczących słuchaczy/interlukutora<ref name=":2" />

* '''[[monolog wewnętrzny]]''' - zapis myśli postaci literackiej w formie mowy niezależnej lub pozornie zależnej (i pozornie niezależnej)<ref name=":1" />

** '''[[solilokwium]]''' - rozmowa z samym sobą, odmiana monologu wewnętrznego polegająca na stawianiu sobie pytań i odpowiadaniu na nie, jest to bardziej dynamiczna forma monologu wewnętrznego, stanowiąca zwykle cząstkę dłuższych zwykłych monologów, ale może też występować samodzielnie<ref name=":2" />

** '''[[strumień świadomości]]''' - odmiana monologu wewnętrznego, zapis odtwarzający spontaniczny i asocjacyjny charakter myślenia oraz odczuwania świata. Owa "spontaniczność" i "aktualność" przejawia się w braku językowego i intelektualnego uporządkowania<ref name=":1" /><ref name=":2" />

* '''[[monolog sceniczny]]''', inaczej '''monolog w dramacie''' - wypowiedź bohatera dramatu relacjonująca jego myśli, uczucia, zamiary itp., podczas nieobecności innych na scenie lub przy umownym założeniu, że osoby znajdujące się na scenie jej nie słyszą. Typy monologów charakterystyczne dla [[dramat]]u: [[monolog właściwy]], [[Apart (teatr)|apart]] (monolog na stronie), [[tyrada]], [[parabaza]], [[monolog estradowy]]<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":3">{{Cytuj książkę | nazwisko = Kulawik | imię = Adam | tytuł = Poetyka - wstęp do teorii dzieła literackiego | wydawca = Antykwa | miejsce = Kraków | data = 1997 | strony = 369-370}}</ref>