Dwór w Bykowcach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anbrku (dyskusja | edycje)
Anulowanie wersji 61637172 autorstwa PG (dyskusja) Dodanie informacji do artykułu na podstawie artykułu.
Znaczniki: Anulowanie edycji Wycofane
Anbrku (dyskusja | edycje)
→‎Historia: Uzupełnienie historii dworu
Linia 38:
Na przełomie XIX/XX wieku Bykowce należały do rodziny Tarnawieckich. W połowie XIX dobra posiadał [[Marceli Tarnawiecki]] (wspólnie z nim baron Wetzlar)<ref>{{Cytuj książkę | wydawca = [[Karol Wild]] | tytuł = Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym | url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=268083| miejsce = Lwów | data = 1855 | strony = 29}}</ref>. Pod koniec XIX wieku właścicielem tabularnym dóbr we wsi był Marek Tarnawiecki, a po nim spadkobiercą został Aleksander Tarnawiecki<ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Tadeusz Pilat]] | tytuł = Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=2355| miejsce = Lwów | data = 1890 | strony = 24, 274, 281}}</ref>. Po śmierci Aleksandra Tarnawieckiego (1898) majątek objęła jego żona [[Stanisława Tarnawiecka]], która w 1905 posiadała w Bykowcach powierzchnię 350 ha<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995. s. 405.</ref>, pozostawała właścicielką Bykowiec jeszcze w latach 20. XX wieku<ref>[[Wojciech Sołtys]], ''Stosunki społeczno-polityczne, Pomiędzy wojnami światowymi 1918-1939'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 559.</ref>. Na początku XX wieku jej przedstawiciele zbudowali budynek dworski na fundamentach poprzedniego dworku (najprawdopodobniej z XVIII wieku)<ref name="stolot">{{Cytuj książkę | autor = Ewa Śnieżyńska-Stolot, Franciszek Stolot | tytuł = Katalog zabytków sztuki w Polsce | wydawca = [[Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk|Instytut Sztuki PAN]] | miejsce = Warszawa | data = 1982 | strony = 8-9 | isbn = 83-221-0158-9 | tom = I | tytuł tomu = Województwo krośnieńskie (zeszyt 2: Lesko, Sanok, Ustrzyki Dolne i okolice)}}</ref>. Pochodzące z tego czasu piwnice dworu mają [[Sklepienie kolebkowe|sklepienia kolebkowe]]<ref name="stolot"/>. Dwór jest wybudowany w stylu architektury uzdrowiskowej, murowany i otynkowany<ref name="stolot"/><ref>{{cytuj stronę |url=http://www.noclegicisna.pl/miejscowoci-b/446-bykowce.html |tytuł=Bykowce |opublikowany=noclegicisna.pl |data dostępu=20 maja 2014}}</ref>. W północno-wschodnim narożniku budynku jest usytuowany drewniany ganek (taras) z balustradą, zwieńczoną wieżyczką.
 
25 maja 1899 w majątku w Bykowcach zmarł ojciec Stanisławy Tarnawieckiej, [[Rudolf Schwarz]]<ref>{{Cytuj pismo | autor = Seweryn Berson | tytuł = Rudolf Schwarz | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/plain-content?id=22927| czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 3–4 | data = nr 119 z 27 maja 1899}}</ref><ref>{{Cytuj pismo | autor = [[Stanisław Niewiadomski (kompozytor)|Stanisław Niewiadomski]] | tytuł = Kronika żałobna. Rudolf Schwarz | url = http://rcin.org.pl/Content/14010/WA248_20853_P-I-293_iris_o.pdf| czasopismo = Iris | wydawca = Koło Literacko-Artystyczne | wolumin = I | strony = 297–298 | data = 1899}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.ipsb.nina.gov.pl/index.php/a/rudolf-schwarz | tytuł = Rudolf Schwarz | autor = Elżbieta Orman | opublikowany = Internetowy Polski Słownik Biograficzny | data dostępu = 2015-08-17}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.biographien.ac.at/oebl/oebl_S/Schwarz_Rudolf_1834_1899.xml | tytuł = Schwarz (Schwarc), Rudolf (1834-1899), Musiker und Kaufmann | autor = D. Kolbin | opublikowany = biographien.ac.at | język = de | data dostępu = 2015-08-17}}</ref><ref>{{Cytuj pismo | autor = Maryla Pałasz | tytuł = Dworskie powidoki | url = http://tygodniksanocki.eu/archiwum/2014/nr19.pdf| czasopismo = Tygodnik Sanocki | strony = 10 | data = nr 19 (1168) z 9 maja 2014}}</ref>. PoW śmiercilatach Stanisławy Tarnawieckiej w 1923 własność dworu objęła jej siostra Ludmiła, który zbyła majątek na rzecz rodziny Płanetów<ref>[http://www20.swiadkowieprl.pl/p,krakow_1945/31 Krystyna Płaneta, Historia mówiona, Świadkowie PRL, 2015].</ref> posiadającej dobraXX w 1928. Przed 1930 właścicielką dworu była także Zdzisława Tarnowiecka <ref>Spis ziemian Rzeczypospolitej Polskiej w roku 1930. Województwo stanisławowskie, województwo lwowskie, opr. [[Tadeusz Epsztein]] i [[Sławomir Górzyński]], Oficyna Wydawnicza „Blitz-Print, Warszawa 1990.</ref>. W 1939latach do20. dworuzarządcami wmajątku Bykowcachbyli byłAdrian przypisanyGedl, Eugeniuszpo Nowaknim Zubowski<ref>{{Cytuj stronęksiążkę | urlautor = http://genealogyindexer.org/view/1939Ptel/1939Ptel%20-%200766.pdf[[Stanisław Proń]] | tytuł = KsiążkaSzukałem telefonicznaczłowieka. Wspomnienia | datawydawca = 1939[[Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego]] | stronymiejsce = 706Kraków | data dostępu= 2016 | strony = 201576 | isbn = 978-0783-07933657-8-4 | rozdział = II. W ziemi sanockiej 1920–1930}}</ref>. WPo latachśmierci 20Stanisławy Tarnawieckiej w 1923 własność dworu objęła jej siostra Ludmiła, która zbyła majątek prawnikowi Władysławowi Płanecie z Radomska w 1927 roku. zarządcamiLudwik majątkuBaldwin-Ramułt bylimieszkał Adrianjednak Gedltutaj do swojej śmierci w 1929 roku, poa nimjego Zubowskidzieci z pierwszego małżeństwa także zażądały udziału w spadku<ref>[http://www.swiadkowieprl.pl/p,krakow_1945/31 Krystyna Płaneta, Historia mówiona, Świadkowie PRL, 2015]</ref><ref>{{Cytuj książkępismo | autor = [[StanisławAndrzej Proń]]Bruno Kutiak | tytuł = SzukałemDwór człowieka.w WspomnieniaBykowcach | wydawcaurl = [[Muzeumhttps://kipdf.com/archeologia-etnografia-historia-tradycja-turystyka-zabytki_5ae38c657f8b9ab22d8b4609.html| Farmacjiczasopismo Collegium= Medicum Uniwersytetu[[Skarby JagiellońskiegoPodkarpackie]] | miejscestrony = Kraków26-29 | data = 2016Nr 5 (40) 2015}}</ref>. Płanetowie byli właścicielami majątku do wybuchu II wojny światowej. W latach 1929-1930 przeprowadzili gruntowny remont dworu.<ref>{{Cytuj pismo | stronyautor = 76Andrzej Bruno Kutiak | isbntytuł = 978Dwór w Bykowcach | url = https://kipdf.com/archeologia-83etnografia-933657historia-8tradycja-4turystyka-zabytki_5ae38c657f8b9ab22d8b4609.html| czasopismo = [[Skarby Podkarpackie]] | rozdziałstrony = II.26-29 | data = Nr 5 (40) 2015}}</ref> W ziemi1939 sanockiejdo 1920–1930dworu w Bykowcach był przypisany jako administrator Eugeniusz Nowak<ref>{{Cytuj stronę | url = http://genealogyindexer.org/view/1939Ptel/1939Ptel%20-%200766.pdf | tytuł = Książka telefoniczna | data = 1939 | strony = 706 | data dostępu = 2015-07-07}}</ref>.
 
Po II wojnie światowej został częściowo rozebrany<ref name="stolot"/>. W 1971 trwały prace konserwacyjno-remontowe dworu<ref>{{Cytuj pismo | autor = [[Artur Bata]] | tytuł = Sprawozdanie z działalności Powiatowego Konserwatora Zabytków w Sanoku w roku 1972 | czasopismo = [[Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku]] | wydawca = [[Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku]] | wolumin = 15 | strony = 65 | data = 1972 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=8755}}</ref>. W 1976 był poddany remontowi<ref name="stolot"/>. W okresie PRL zabudowania użytkowało [[państwowe gospodarstwo rolne]]<ref name="stolot"/>. W latach 80. XX wieku w pomieszczeniach dworu stworzono należące do PGR przedszkole<ref name="stolot"/>. Ponadto działała kawiarnia<ref name="stolot"/>.