Dwór w Hołowiesku: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 6:
W latach 30. XVIII wieku szkody w majątku wyrządziła konfederacja mazowiecka wspierająca króla [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]] w czasie wojny o sukcesję polską. W latach 1743-1746 w rejonie skrzyżowania ulic Traugutta, Hołowieskiej i Białowieskiej wybudowano nowy dwór dla hetmana Jana Klemensa Branickiego znany z widoku z Teki Glinki<ref name=":0" />. Gdy dworem w Hołowiesku i Ladzie władał [[Jan Klemens Branicki (hetman)|Jan Klemens Branicki]], prace na jego polecenie prowadził tu architekt [[Jan Henryk Klemm]]. Przed 1760 rokiem wybudowano [[Oficyna|oficynę]] i budynki gospodarcze. W 1775 roku wzmiankowano o pracach budowlanych i wznoszeniu budynków "kurlandzkim sposobem". W 1779 roku zbudowano nową stajnię. W 1780 roku wzmiankowano zwierzyniec<ref name=":0" />. Dwór otaczał ogród barokowy z kanałami i sadzawkami<ref>{{Cytuj |tytuł = Ogrody barokowe województwa białostockiego |data dostępu = 2021-01-15 |opublikowany = www.ogrodowy.minigo.pl |url = http://www.ogrodowy.minigo.pl/index.php/article/show/id/40}}</ref>. W końcu XVIII wieku dwór przestał być siedzibą starosty królewskiego i z powodu rozbiorów objął go skarb pruski<ref name=":0" />.
 
Od 1878 roku własność pułkownika Adama Smulskiego, który wybudował nowy dwór znajdujący się obecnie przy ul. Hołowieskiej 7<ref name=":0" />. Po nim właścicielem był generał Aleksander Smulski (1857-1925) i jego żona Katarzyna Horwat, a następnie jegoich córka Julia "Lili" (18841888-1963) i jej pochodzącywywodzący się z Estonii[[Niemcy bałtyccy|bałtyckich Niemców]] mąż kapitan Karl von Dehn (1877-1932)<ref name=":0" />, którzy zamieszkali w dworze po 1922 roku. W dworze w 1932 roku zmarł Karl von Dehn<ref>familytreemaker.genealogy.com/users/v/o/n/Holger-Von-dehn/WEBSITE-0001/UHP-0395.html</ref>. W latach 1931-1934 przeprowadzono parcelację gruntów majątku<ref name=":0" />. Gdy zmarła Julia Dehn, dwór odziedziczył Eugeniusz Wasilewski.
 
W 1945 roku dwór upaństwowiono i umieszczono w nim szkołę rolniczą<ref name=":0" />. W 1985 roku objęty przez [[Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze|PTTK]], które w latach 1987-1988 przeprowadziło remont na potrzeby domu wycieczkowego<ref name=":0" />. W 1998 przekazany Urzędowi Miasta<ref name=":0" />. W 2002 roku zakupiony przez parafię rzymsko-katolicką<ref name=":0" />.
 
W pobliżu znajduje się budynek administracyjny folwarku z przełomu XIX/XX wieku, w latach 1942-1944 mieściło się w nim więzienie gestapo<ref name=":0" />. Z więzienia tego wywieziono w lipcu 1943 roku aresztowanych mieszkańców Bielska, których rozstrzelano w [[Las pilicki|Lesie Pilickim]]<ref>http://pbc.biaman.pl/Content/60086/BAH%202018.pdf</ref>.