Żeńskie dzieciobójstwo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
opis ilustracji:popr., -"-ego" /w j. polskim nie stosujemy takiego zapisu nigdzie - jako liczba porządkowa dla liczb rzymskich stosuje się w j. niem., ale z kropką/, WP:SK, int., lit., przeniesienie refów na koniec, drobne techniczne
Linia 1:
[[Plik:Sex ratio total population 2.png|mały|Mapa pokazująca przewagę płci w różnych krajach. Legenda:<br />• Czerwoneczerwony: Krajepaństwa, w których jest więcej kobiet niż mężczyzn<br />• Fioletowefioletowy: Krajezbliżona o przybliżonej równej liczbieliczba mężczyzn i kobiet<br />• Niebieskieniebieski: Kraje, w których jest więcej mężczyzn niż kobiet<br />• Szare.szary: Brak''brak danych'']]
'''Żeńskie dzieciobójstwo'''<ref>{{Cytuj r|autor = Agata Leśniewska |tytuł = Gendercide. Żeńskie dzieciobójstwo i problem selektywnych aborcji na przykładzie Indii |data = 2015-10-13 |data dostępu = 2021-01-19 |url = https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/206912Leśniewska2015}}</ref> (ang. ''female gendercide'') to umyślne [[Dzieciobójstwo|zabijanie noworodków]] płci żeńskiej.
[[Plik:Number of 'Missing Women' in the world, OWID.svg|mały|Szacunek "zaginionych„zaginionych kobiet"kobiet”. „Zaginione kobiety” to liczba osób, które przeżyłyby, gdyby nie dyskryminacja ze względu na płeć. Zaginione kobiety to suma kobiet zaginionych przy urodzeniu (w wyniku aborcji selektywnej ze względu na płeć) oraz nadmiernej śmiertelności kobiet w wyniku dzieciobójstwa, zaniedbania lub złego traktowania.]]
Przyczyny tego zjawiska to m.in. niski status kobiet w społeczeństwach patriarchalnych, i przekonanie, że rodzina potrzebuje synów, bo córki nie zapewnią rodzicom utrzymania i statusu (np. tradycja [[Posag|posaguposag]]u ilustruje tradycyjne patriarchalne podejście do kobiedykobiety jako osoby o niskiej ekonomicznej wartości, do której rodzice muszą "dopłacić"). Zjawisko histoczynie występowało w wielu kulturach i znane jest w społeczeństwach prehistorycznych kultur łowieckich. Zjawisko żenskiego dzieciobójstwa nasiliło się w drugiej połowie XX-ego wieku gdy technologia [[Aborcja|aborcji]] selektywnej rozsprzestrzeniła się w biednych krajach z niskim statusem kobiet. W ostatnich dekadach problem żeńskiego dzieciobójstwa doprowadził do niedoboru kobiet w kilku państwach azjatyckich, w tym Chinach i Indii<ref>{{Cytuj r|autor = Aleksandra Kusztal |tytuł = Zjawisko niedoboru kobiet w Azji – zarys problemu na przykładzie Chin i Indii |czasopismo = Studia Krytyczne |data = 2015 |data dostępu = 2021Kusztal2015-01s131-19 145|issn = 2450-9078 |numer = 1 |s = 131–145 |url = https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=512331 |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = W Indiach córki nie cieszą |czasopismo = Znak |data = 2012 |data dostępu = 2021-01s37-19 41|issn = 0044pmid21402684-488X |numer = 688 |s = 37–41 |url = https://www.ceeol.com/search/articles1374-detail?id=167205 1377|język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Therese Hesketh, Li Lu, Zhu Wei Xing |tytuł = The consequences of son preference and sex-selective abortion in China and other Asian countries |czasopismo = CMAJ : Canadian Medical Association Journal |data = 2011-09-06 |data dostępu = 2021-01-19 |issn = 0820-3946 |wolumin = 183 |numer = 12 |s = 1374–1377 |doi = 10.1503/cmaj.101368 |pmid = 21402684 |pmc = 3168620 |url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3168620/}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Sabu M. George |tytuł = Female infanticide in Tamil Nadu, India: From recognition back to denial? |czasopismo = Reproductive Health Matters |data = 1997-01-01 |data dostępu = 2021-01-19 |issn = 0968-8080 |wolumin = 5 |numer = 10 |s = 124–132 |doi = 10doi10.1016/S0968-8080(97)90093-8 |url = https://doi.org/10.1016/S0968-8080(97)90093s124-8132}}</ref>.
 
W 1990 roku [[Amartya Sen]] pisząc w ''[[The New York Review of Books|New York Review of Books]]'' oszacował, że w Azji jest 100 milionów mniej kobiet, niż można się było spodziewać, i że ta liczba „zaginionych” kobiet "opowiada nam straszną historię nierówności i zaniedbania prowadzące do nadmiernej śmiertelności kobiet”.<ref>{{Cytuj r|autor = Amartya Sen |tytuł = More Than 100 Million Women Are Missing |data dostępu = 2021-01-19 |issn = 0028-7504 |url = https://www.nybooks.com/articles/1990/12/20/more-than-100-million-women-are-missing/ |język = en}}</ref>. Początkowo sugestia Sena dotycząca uprzedzeń płciowych została zakwestionowana i sugerowano, że zapalenie wątroby typu B było przyczyną zmiany naturalnego stosunku płci. Jednak obecnie powszechnie przyjmuje się, że światowy deficyt kobiet wynika z aborcji zależnych od płci, dzieciobójstwa i zaniedbania<ref>{{Cytuj r|autor = Marc Michael, Lawrence King, Liang Guo, Martin McKee, Erica Richardson |tytuł = The Mystery of Missing Female Children in the Caucasus: An Analysis of Sex Ratios by Birth Order |czasopismo = International Perspectives on Sexual and Reproductive Health |data = 2013-06 |data dostępu = 2021-01-19 |issn = 1944-0391 |wolumin = 39 |numer = 02 |s = 097–102 |doi = 10.1363/3909713 |url = https://doi.org/10doi10.1363/3909713-s097-102}}</ref>.
 
== ŹródłaPrzypisy ==
{{Przypisy|
{{przypisy
<ref name="2012-s37-41">{{cytuj|autor=|tytuł=W Indiach córki nie cieszą|czasopismo=Znak|data=2012|data dostępu=2021-01-19|issn=0044-488X|numer=688|s=37–41|url=https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=167205|język=pl}}</ref>
<ref name="Agata Leśniewska2015">{{cytuj|autor=Agata Leśniewska|tytuł=Gendercide. Żeńskie dzieciobójstwo i problem selektywnych aborcji na przykładzie Indii|data=2015-10-13|data dostępu=2021-01-19|url=https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/206912}}</ref>
<ref name="Aleksandra Kusztal2015-s131-145">{{cytuj|autor=Aleksandra Kusztal|tytuł=Zjawisko niedoboru kobiet w Azji – zarys problemu na przykładzie Chin i Indii|czasopismo=Studia Krytyczne|data=2015|data dostępu=2021-01-19|issn=2450-9078|numer=1|s=131–145|url=https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=512331|język=pl}}</ref>
<ref name="doi10.1016/S0968-8080(97)90093-8-s124-132">{{cytuj|autor=Sabu M. George|tytuł=Female infanticide in Tamil Nadu, India: From recognition back to denial?|czasopismo=Reproductive Health Matters|data=1997-01-01|data dostępu=2021-01-19|issn=0968-8080|wolumin=5|numer=10|s=124–132|doi=10.1016/S0968-8080(97)90093-8|url=https://doi.org/10.1016/S0968-8080(97)90093-8}}</ref>
<ref name="doi10.1363/3909713-s097-102">{{cytuj|autor=Marc Michael, Lawrence King, Liang Guo, Martin McKee, Erica Richardson|tytuł=The Mystery of Missing Female Children in the Caucasus: An Analysis of Sex Ratios by Birth Order|czasopismo=International Perspectives on Sexual and Reproductive Health|data=2013-06|data dostępu=2021-01-19|issn=1944-0391|wolumin=39|numer=02|s=097–102|doi=10.1363/3909713|url=https://doi.org/10.1363/3909713}}</ref>
<ref name="More Than 100 Million Women">{{cytuj|autor=Amartya Sen|tytuł=More Than 100 Million Women Are Missing|data dostępu=2021-01-19|issn=0028-7504|url=https://www.nybooks.com/articles/1990/12/20/more-than-100-million-women-are-missing/|język=en}}</ref>
<ref name="pmid21402684-s1374-1377">{{cytuj|autor=Therese Hesketh, Li Lu, Zhu Wei Xing|tytuł=The consequences of son preference and sex-selective abortion in China and other Asian countries|czasopismo=CMAJ : Canadian Medical Association Journal|data=2011-09-06|data dostępu=2021-01-19|issn=0820-3946|wolumin=183|numer=12|s=1374–1377|doi=10.1503/cmaj.101368|pmid=21402684|pmc=3168620|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3168620/}}</ref>
}}