Lucjan Krawiec: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Czerwony64 (dyskusja | edycje) Uzupełnienie hasła, , źródła/przypisy |
Czerwony64 (dyskusja | edycje) drobne merytoryczne, linki zewnętrzne |
||
Linia 5:
Studia magisterskie ukończył w 1933, otrzymując uprawnienia nauczyciela szkoły średniej, po czym podjął pracę w szkolnictwie wileńskim. Pełnił stanowisko profesora Seminarium Nauczycielskiego im. Tomasza Zana, nauczyciela historii w [[Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Wilnie|gimnazjum im. Adam Mickiewicza]], wykładał historię w Wileńskim Instytucie Pedagogicznym oraz [[Prawosławne seminarium duchowne w Wilnie|Seminarium Prawosławnym]]. Jako nauczyciel pracował do roku szkolnego 1939/1940 do czasu zamknięcia szkół przez [[Okupacja litewska Wileńszczyzny|władze litewskie]]{{odn|Lucjan Krawiec "Wiszące teczki"|1985-1988|s=2}}. W trakcie pracy nauczycielskiej był aktywny politycznie w PPS, związkowo w [[Związek Nauczycielstwa Polskiego|ZNP]]. Jednocześnie prowadził wspólnie z [[Jerzy Orda|Jerzym Ordą]] badania historyczne nad Wielkim Księstwem Litewskim{{odn|Lucjan Krawiec "Wiszące teczki"|1985-1988|s=2}}.
Od września 1939 czynny w niepodległościowym ruchu konspiracyjnym. Początkowo jako przedstawiciel ZNP w Komitecie "Polskim" grupującym reprezentantów środowisk politycznych. Uczestnik [[Organizacja Socjalistyczno-Niepodległościowa „Wolność”|Organizacji Socjalistyczno-Niepodległościowej „Wolność”]]. W grudniu 1939 przesłuchiwany był przez litewską policję{{odn|Lucjan Krawiec "Wiszące teczki"|1985-1988|s=2}}.
W lipca 1940, po wkroczeniu Rosjan na Litwę, Krawiec według niektorych relacji był z ramienia [[Polska Partia Socjalistyczna – Wolność, Równość, Niepodległość|PPS-WRN]] zastępcą delegata rządu polskiego w Londynie{{odn|Lucjan Krawiec "Kultura"|1988|s=192}}. Brak jednak potwierdzenia tego faktu w innych materiałach.
12 lipca 1940 został aresztowany i osadzony w [[Więzienie na Łukiszkach|więzieniu na Łukiszkach]]. Przeszedł śledztwo prowadzone przez służby litewskie NKWD, nie wydał nikogo i po sześciu miesiącach został zwolniony 15 stycznia 1941{{odn|Lucjan Krawiec "Kultura"|1988|s=192}}. Po [[Atak Niemiec na ZSRR|Ataku Niemiec na ZSRR]] i wkroczeniu wojsk niemieckich do Wilna kontynuował działania konspiracyjne. Od 1942 wraz
dr Jerzy Dobrzańskim organizował pierwsze wydawnictwa konspiracyjne "Polska Ludowa" i „Droga Wolności”{{odn|Żurawski|2012|s=121}}, wydawane przez Wileńską Koncentrację Demokratyczną, będącą organem porozumiewawczym PPS-WRN, SL, SD, klasowych związków zawodowych, Związku Nauczycielstwa Polskiego. Krawiec pod pseudonimem "Kaziemierz" kierował Centralnym Wydziałem Wykonawczym
Podczas okupacji hitlerowskiej pracował jako robotnik. Jednocześnie był czynny w tajnym nauczaniu, wykładając w klasach licealnych historię, łacinę i język polski{{odn|Lucjan Krawiec "Kultura"|1988|s=192}}. Od 1942 był z ramienia PPS-WRN członkiem Konwentu Stronnictw Politycznych przy [[Okręgowa Delegatura Rządu Wilno|Okręgowej Delegaturze Rządu na województwo Wileńskie]]. Był współpracownikiem pisma [[Okręg Wilno Armii Krajowej|Komendy Wileńskiego Okręgu Armii Krajowej]] "Niepodegłość", której redaktorem był dr Jerzy Dobrzański. Odpowiadał za
W kwietniu 1943 był rozważany jako jeden z kandydatów na zastepcę Okręgowego Delegata Rządu, z ramienia PPS-WRN. Stanowisko to objął ostatecznie dr Jerzy Dobrzański "Irwid"{{odn|Tomaszewski|1992|s=74}}.
Dnia 20 czerwca 1944 roku został aresztowany przez Gestapo i osadzony w więzieniu na Łukiszkach. Nie zdekonspirował się w trakcie śledztwa i został wysłany do najpierw do [[Obóz pracy przymusowej w Prawieniszkach|obozu Prawieniszkach]], a następnie do Francji, do obozu pracy, który Niemcy założyli koło [[Hayange]], w okolicy [[Metz|Metzu]].
Linia 24 ⟶ 26:
== Bibliografia ==
*
* {{Cytuj książkę | imię=Longin | nazwisko=Tomaszewski | autor link= | tytuł=Kronika Wileńska 1939-1945. Z dziejów Polskiego Państwa Podziemnego | miejsce=Warszawa | rok=1992 | isbn=83-85521-09-7 | odn=tak}}
* {{Cytuj pismo | nazwisko= | imię= | autor link= | tytuł = Lucjan Krawiec. Życie, walki i prace wybitnego historyka polskiego. Działacza ruchu demokratycznego i socjalistycznego | czasopismo= Zeszyty Historyczne (Paryż) | rok=1988 | wolumin=86| odn=tak}}
* {{Cytuj pismo | nazwisko= | imię= | autor link= | tytuł = Lucjan Krawiec [1906-1986] | czasopismo= Wiszące teczki. Archiwum Instytutu Literackiego Kultura (Paryż) | rok=1988 | wolumin=| odn=tak}}
| |||