Siergiej Prokofjew: Różnice pomiędzy wersjami

|odznaczenia = {{order|NS}} {{order|NARFSRR}}<br /> {{order|OCzSzP}} {{order|SU-MZOK}} {{order|SU-MOPWWO}} {{order|SU-M800LM}}

Prokofjew jest autorem szerokiego i różnorodnego repertuaru, obejmującego większość klasycznych form i gatunków: muzyki [[opera|operowej]], [[balet]]owej, [[kantata|kantat]], [[oratorium|oratoriów]], muzyki symfonicznej ([[symfonia|symfonii]], [[Koncert (forma muzyczna)|koncertów]] na fortepian, skrzypce, wiolonczelę, [[suita|suit]], [[sinfonietta|sinfoniett]], [[Uwertura koncertowa|uwertur]] i in.), [[muzyka kameralna|kameralnej]] (m.in. [[kwartet smyczkowy|kwartetów smyczkowych]], [[Pieśń (forma muzyczna)|pieśni]], [[sonata|sonat]]), utworów na fortepian solo (m.in. 9 [[sonata|sonat]], ''Visions fugitives'', op. 22), [[muzyka sceniczna|muzyki scenicznej]] i [[muzyka filmowa|filmowej]], a także [[Transkrypcja (muzyka)|transkrypcji]].

Pierwsze próby kompozytorskie – walce, marsze, dwie opery: ''Olbrzym'' i ''Na bezludnych wyspach'', zwróciły uwagę [[Siergiej Taniejew|Siergieja Taniejewa]]. Za jego namową Prokofjew rozpoczął w 1902 roku naukę muzyki (harmonia i kompozycja) u [[Reinhold Glière|Reinholda Gliere'aGliere’a]]. Po dwóch latach wstąpił do konserwatorium petersburskiego ([[harmonia (muzyka)|harmonia]] i [[kontrapunkt (muzyka)|kontrapunkt]] – [[Anatolij Ladow|Anatol Liadow]], [[instrumentacja|orkiestracja]] – [[Nikołaj Rimski-Korsakow]], dyrygentura – [[Nikołaj Czeriepnin|N. Czeriepnin]], fortepian – [[Anna Jesipowa]]). W 1908 wziął po raz pierwszy udział w „Wieczorach muzyki współczesnej” [[Siergiej Diagilew|S. Diagilewa]]. W 1914 roku Prokofjew ukończył konserwatorium jako świetny pianista i kompozytor, odznaczony pierwszą nagrodą za ''I Koncert fortepianowy''. W 1918 roku opuścił kraj, udając się najpierw do Ameryki, później do Francji. Szybko zdobył sławę znakomitego pianisty-[[wirtuoz]]a i niezwykle oryginalnego kompozytora. W [[Paryż]]u nawiązał współpracę z [[Siergiej Diagilew|Siergiejem Diagilewem]]. Pisał dla niego balety: ''Syn marnotrawny'', ''Nad Dnieprem'', ''Stalowy krok''. Tutaj związany był z bardzo kosmopolityczną grupą ''Triton'' (obok [[Darius Milhaud|Milhauda]], [[Arthur Honegger|Honeggera]], [[Francis Poulenc|Poulenca]] i [[Bohuslav Martinů|Martinů]]). W 1936 roku powrócił na stałe do Rosji, gdzie prócz pracy kompozytorskiej zajmował się pedagogiką prowadząc klasę kompozycji w Konserwatorium w [[Moskwa|Moskwie]].

[[Plik:Sergei Prokofiev 03.jpg|mały|240pxupright|Prokofjew przy pianinie]]

W całej twórczości Prokofjewa zaobserwować można charakterystyczne dla jego stylu cechy: ogólna antyromantyczność, nieustępliwość rytmiki (często [[Ostinato|ostinatowejostinato]]wej), gwałtowna dynamiczność, liryzm, humorystyczne w intencjach cytowanie znanych zwrotów melodyczno-harmonicznych, uchwytność melodyki, pikanteria harmoniczna i kolorystyczna, ogólna przejrzystość założeń i mistrzowska precyzja ich realizacji.

Zmarł 5 marca 1953. Tego samego dnia zmarł również przywódca Związku Radzieckiego [[Józef Stalin]]. Zgon Stalina skupił na sobie uwagę całego narodu, w związku z czym śmierć kompozytora była nieomalże niezauważona, a państwowe uroczystości żałobne uniemożliwiały przeprowadzenie pogrzebu Prokofjewa. Zbieg tych dwóch wydarzeń stał się także tematem anegdoty, związanej z osobą dyrygenta [[Grzegorz Fitelberg|Grzegorza Fitelberga]], dyrektora [[Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach|Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia]] – dzień po śmierci Stalina i Prokofjewa Fitelberg po przyjściu na próbę orkiestry miał wygłosić mowę ku pamięci wielkiego kompozytora i poprosił o minutę ciszy. Następnie zwrócił się do koncertmistrza Władysława Wochniaka: ''Władziu, czy to prawda, że umarł Stalin?''<ref>{{Cytuj książkę| |autor = Stanisław Wisłocki| |tytuł = Życie jednego muzyka| |miejsce = Warszawa| |wydawca = Oficyna Wydawnicza Rytm| |rok = 2000| |strony = 81}}</ref>.

Jego pierwsza żona, Lina założyła w 1983 Fundację im. S. Prokofjewa (''The Serge Prokofiev Foundation''), która w 1994 otrzymała siedzibę w [[Goldsmiths' College]] przy [[Uniwersytet Londyński|Uniwersytecie Londyńskim]], której celem jest zbieranie środków na finansowanie badań nad życiem i twórczością Prokofjewa, gromadzenie rękopisów i pamiątek oraz popularyzacja jego dzieł. W latach 2001–2004 funkcjonowało Stowarzyszenie im. Sergiusza Prokofjewa (The Serge Prokofiev Association), założone przez Fundację, które wydawało czasopismo ''Three Oranges'' oraz kierowało inicjatywą ''Prokofiev 2003'' na 50-lecie śmierci kompozytora. Po rozwiązaniu Stowarzyszenia zadanie wydawania czasopisma przejęła Fundacja<ref>{{Cytuj | url = http://www.sprkfv.net/foundation/foundhome.html | tytuł = The Serge Prokofiev Foundation<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany = www.sprkfv.net | data dostępu = 2017-11-26}}</ref>.

[[Plik:Popiersie Sergiusz Prokofiew ssj 20110627.jpg|mały|240pxupright|Popiersie Siergieja Prokofjewa w Alei Sław na [[Skwer Harcerski im. Szarych Szeregów w Kielcach|Skwerze Harcerskim]] w [[Kielce|Kielcach]]]]

[[Plik:Sergei Prokofiev 04.jpg|240px|mały|upright|Siergiej Prokofjew, ok. 1918]]

* ''[[Kopciuszek (balet)|Kopciuszek]] '', op. 87 (1940–1944)

Został odznaczony m.in.<ref>{{Cytuj książkę| |autor = Simon Morrison| |tytuł = The People’s Artist: Prokofiev’s Soviet Years| |wydawca = Oxford University Press| |miejsce = Oxford| |rok = 2009| |isbn = 978-0-19-975348-2| |strony = 283}}</ref>: