Dezerter (zespół muzyczny): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
aktualizacja
Kocio (dyskusja | edycje)
→‎Historia: sekcje, drobne redakcyjne
Linia 26:
 
== Historia ==
 
Powstał w maju [[1981 w muzyce|1981]] w [[Warszawa|Warszawie]] pod nazwą '''[[RSD-10 Pionier|SS-20]]''' (nazwa radzieckiego pocisku balistycznego zdolnego przenosić głowice nuklearne), założony przez gitarzystę [[Robert Matera|Roberta „Robala” Materę]], basistę [[Dariusz Stepnowski|Dariusza „Stepę” Stepnowskiego]] oraz perkusistę i autora tekstów [[Krzysztof Grabowski (perkusista)|Krzysztofa Grabowskiego]]. Jesienią do grupy dołączył wokalista [[Dariusz Hajn|Dariusz „Skandal” Hajn]]. Pierwszy ważniejszy występ muzycy zagrali w listopadzie na warszawskiej Mokotowskiej Jesieni Muzycznej. Jesienią [[1982 w muzyce|1982]] zespół zagrał trasę „[[Rock Galicja]]” po południowej części [[Polska|Polski]] u boku [[TZN Xenna|TZN Xenny]] i [[Deuter (zespół muzyczny)|Deutera]]<ref>Tomasz Paulukiewicz, „Punkowcy i okularnicy” ''(w) Polityczny Protest? Artystyczna Kontestacja. Pokolenie’80''. IPN Rzeszów 2012''. {{ISBN|978-83-7629-359-2}}'', s. 114.</ref>. Latem wystąpił na [[Festiwal w Jarocinie|festiwalu w Jarocinie]], gdzie został sfilmowany przez [[Paweł Karpiński|Pawła Karpińskiego]] i umieszczony w jego krótkim reportażu pt. ''[[Jarocin '82]]''. W tym okresie została zmieniona nazwa zespołu z '''SS-20''' na '''Dezerter''' (w Jarocinie grali jako SS-20, natomiast w reportażu ''Jarocin '82'' w napisach końcowych są już opisani jako Dezerter)<ref>''[[Jarocin '82]]''; reż. [[Paweł Karpiński]] (1982).</ref>.
=== Lata 80. XX wieku ===
PowstałZespół powstał w maju [[1981 w muzyce|1981]] w [[Warszawa|Warszawie]] pod nazwą '''[[RSD-10 Pionier|SS-20]]''' (nazwa radzieckiego pocisku balistycznego zdolnego przenosić głowice nuklearne), założony przez gitarzystę [[Robert Matera|Roberta „Robala” Materę]], basistę [[Dariusz Stepnowski|Dariusza „Stepę” Stepnowskiego]] oraz perkusistę i autora tekstów [[Krzysztof Grabowski (perkusista)|Krzysztofa Grabowskiego]]. Jesienią do grupy dołączył wokalista [[Dariusz Hajn|Dariusz „Skandal” Hajn]]. Pierwszy ważniejszy występ muzycy zagrali w listopadzie na warszawskiej Mokotowskiej Jesieni Muzycznej. Jesienią [[1982 w muzyce|1982]] zespół zagrał trasę „[[Rock Galicja]]” po południowej części [[Polska|Polski]] u boku [[TZN Xenna|TZN Xenny]] i [[Deuter (zespół muzyczny)|Deutera]]<ref>Tomasz Paulukiewicz, „Punkowcy i okularnicy” ''(w) Polityczny Protest? Artystyczna Kontestacja. Pokolenie’80''. IPN Rzeszów 2012''. {{ISBN|978-83-7629-359-2}}'', s. 114.</ref>. Latem wystąpił na [[Festiwal w Jarocinie|festiwalu w Jarocinie]], gdzie został sfilmowany przez [[Paweł Karpiński|Pawła Karpińskiego]] i umieszczony w jego krótkim reportażu pt. ''[[Jarocin '82]]''. W tym okresie została zmieniona nazwa zespołu z '''SS-20''' na '''Dezerter''' (w Jarocinie grali jako SS-20, natomiast w reportażu ''Jarocin '82'' w napisach końcowych są już opisani jako Dezerter)<ref>''[[Jarocin '82]]''; reż. [[Paweł Karpiński]] (1982).</ref>.
 
W [[1983 w muzyce|1983]] doszło do sesji nagraniowej, podczas której zostały zarejestrowane cztery utwory wydane niewiele później na [[tonpress]]owskim [[Singel (muzyka)|singlu]] „[[Ku przyszłości]]” (później część nakładu płytki została zniszczona w wyniku ingerencji [[cenzura|cenzury]]). Jedna z piosenek z singla „Spytaj milicjanta” ukazała się rok później na kasecie ''World Class Punk'' zawierającej nagrania grup punkrockowych z różnych krajów<ref name="EPR">{{Cytuj|autor = [[Leszek Gnoiński]]; |tytuł = Encyklopedia polskiego rocka |data = 1997 |isbn = 83-7129-570-7 |inni = [[Jan Skaradziński]]; |miejsce = Warszawa |wydawca = Świat Książki |s = 127–131 |oclc = 43868642 }}</ref>. Tymczasem w czerwcu zespół pojawił się w kolejnym filmie Karpińskiego – ''[[To tylko Rock]]'' do którego nagrał piosenkę „Ale Show” („T.V. Show”)<ref>''[[To tylko Rock]]''; reż [[Paweł Karpiński]] (1984).</ref> (utwór zaopatrzony w anglojęzyczny tytuł „One Big Gang” ukazał się w [[1987 w muzyce|1987]] na kompilacji różnych wykonawców ''Tour De Farce, vol. 2'' wydanej przez [[Niemcy|niemiecką]] wytwórnię eMpTy Records<ref name="Show">{{cytuj stronę|url=http://killfromtheheart.com/albums.php?id=11372&rec_type=comp| tytuł = „Tour de Farce, vol. 2" |opublikowany = killfromtheheart.com|język = en| data dostępu = 2010-02-05}}</ref>). W sierpniu wystąpił ponownie na FMR w Jarocinie. Jeszcze w tym samym roku został po raz kolejny uwieczniony w obrazie tym razem przez [[Mariusz Treliński|Mariusza Trelińskiego]] w jego etiudzie dokumentalnej pt. ''[[Film o pankach]]''<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.filmweb.pl/film/Film+o+pankach-1983-192308| tytuł = Film o pankach (reż. Mariusz Treliński)| autor =| opublikowany = www.filmweb.pl | data = | język = pl | data dostępu = 5 stycznia 2018}}</ref>.
Linia 34 ⟶ 36:
Jesienią 1985 Stepnowskiego zastąpił [[Paweł Piotrowski (muzyk)|Paweł Piotrowski]]. W tym składzie zespół w roku nagrał w studiu kolejne utwory: „Nie ma nas” i „Uległość”, które ukazały się dopiero w [[1986 w muzyce|1986]] na składance ''[[Jak punk to punk]]''. Pod koniec [[1986 w muzyce|1986]] odszedł z Dezertera „Skandal” (zmarł w 1995). Jego obowiązki przejął gitarzysta Robert Matera. W 1987 muzycy przystąpili do nagrań debiutanckiego albumu. W sesji gościnnie wziął udział „Skandal”, a także gitarzysta [[Rafał Kwaśniewski|Rafał „Kwasek” Kwaśniewski]]. Płyta miała nosić tytuł ''[[Kolaboracja (album)|Kolaboracja]]'', ale cenzura go zablokowała i w efekcie ukazała się jako ''Dezerter'' (dopiero reedycje albumu ukazywały się pod jego oryginalnym tytułem). Niektóre fragmenty utworów na płycie zakwestionowane przez cenzorów zostały zagłuszone w nagraniach krótkimi sygnałami dźwiękowymi (tzw. „pikami”). W tym czasie wzmogła się działalność koncertowa zespołu. Muzycy występowali wówczas w kraju na ważniejszych festiwalach („FMR Jarocin” czy „[[Róbrege]]”). W [[1988 w muzyce|1988]] grupa przystąpiła do nagrań kolejnego albumu. Płytę, która miała nosić tytuł ''[[Kolaboracja II]]'' cenzura ponownie opatrzyła tytułem ''Dezerter''. Pierwotny tytuł albumu został przywrócony podobnie jak w poprzednim przypadku dopiero przy okazji jego reedycji w [[1997 w muzyce|1997]]<ref name="EPR" />.
 
=== Lata 90. XX wieku ===
W [[1990 w muzyce|1990]] Dezerter wystąpił w [[Finlandia|Finlandii]], [[Republika Federalna Niemiec (1949–1990)|RFN]], [[Szwajcaria|Szwajcarii]], [[Francja|Francji]], [[Japonia|Japonii]] ([[Tokio]], [[Nagoja|Nagoya]], [[Osaka]]), a także przystąpił do rejestracji materiału na kolejny album pt. ''[[Wszyscy przeciwko wszystkim]]''. W [[1992 w muzyce|1992]] ukazała się płyta ''[[Blasfemia (album)|Blasfemia]]'', która została także wydana we Francji. W [[1993 w muzyce|1993]] muzycy z gościnnym udziałem wokalistki [[Hey]] [[Katarzyna Nosowska|Katarzyny Nosowskiej]] nagrali cztery nowe wersje starych utworów, które trafiły na singel „[[Dezerter (singel)|Dezerter]]”. Piosenki te zostały również włączone do albumu ''[[Jak powstrzymałem III wojnę światową, czyli nieznana historia Dezertera]]'' zawierającego archiwalne nagrania grupy z całego okresu działalności. W tym czasie Dezertera na rzecz [[Armia (zespół muzyczny)|Armii]] opuścił Piotrowski. Matera z Grabowskim i m.in. z gościnnym udziałem „[[Dominika Domczyk|Niki]]” (wokalistki [[Post Regiment]]) w następnym roku przystąpili do nagrań na kolejną płytę ''[[Ile procent duszy?]]''. Po wydaniu albumu do zespołu dołączył w charakterze basisty były gitarzysta grupy [[Kinsky (zespół muzyczny)|Kinsky]] [[Tomasz Lewandowski (muzyk rockowy)|Tomasz Lewandowski („Tony von Kinsky”)]]. W nowym składzie i z gościnnym udziałem byłego wówczas wokalisty [[Deuter (zespół muzyczny)|Deutera]] [[Paweł Rozwadowski|Pawła „Kelnera” Rozwadowskiego]] grupa zarejestrowała i wydała w następnym roku album ''[[Deuter (album)|Deuter]]'', zawierający kompozycje tego zespołu. Program koncertowy Dezertera został wówczas rozszerzony o utwory Deutera, które muzycy wykonywali wspólnie z „Kelnerem”<ref name="EPR" />.
 
Rok [[1996 w muzyce|1996]] przyniósł kolejną płytę ''[[Mam kły mam pazury]]''. W 1997 muzycy dokonali reedycji albumu ''Kolaboracja II''. Do pierwotnych wersji utworów została dograna dodatkowa ścieżka gitary, a utwór „Budujesz faszyzm przez nietolerancję” został całkowicie nagrany od nowa<ref name="EPR" /> (jego pierwotna wersja z 1988 została przez cenzurę pozbawiona prawie całego tekstu). W 1997 roku zespół zaangażował się w kampanię [[Muzyka Przeciwko Rasizmowi|„Muzyka Przeciwko Rasizmowi”]] prowadzoną przez [[Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”]]<ref>{{Cytuj |autor = Marcin Kornak |tytuł = Wywiad z Krzysztofem Grabowskim |czasopismo = Nigdy Więcej |data = 1997 |issn = 1428-0884 |wolumin = 4}}</ref>, a utwór „Budujesz faszyzm poprzez nietolerancję” znalazł się na składance zatytułowanej ''[http://www.nigdywiecej.org/komunikaty/aktualne-komunikaty/3803-muzyka-przeciwko-rasizmowi-ciagle-gra-kultowa-plyta-20-lat-pozniej Muzyka przeciwko rasizmowi]''<ref>{{Cytuj |tytuł = „MUZYKA PRZECIWKO RASIZMOWI” CIĄGLE GRA. KULTOWA PŁYTA 20 LAT PÓŹNIEJ |czasopismo = Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” |data dostępu = 2018-01-16 |url = http://www.nigdywiecej.org/komunikaty/aktualne-komunikaty/3803-muzyka-przeciwko-rasizmowi-ciagle-gra-kultowa-plyta-20-lat-pozniej |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.terazrock.pl/recenzje/czytaj/muzyka-przeciwko-rasizmowi.html | tytuł = Różni wykonawcy: Muzyka przeciwko rasizmowi | nazwisko = Grotkowski | imię = Robert | język = pl | data dostępu = 2015-02-04}}</ref>. W [[1998 w muzyce|1998]] ukazał się kolejny album z premierowym materiałem ''[[Ziemia jest płaska]]''. Rok później z zespołu odszedł Lewandowski<ref name="onet">{{Cytuj stronę | url = http://muzyka.onet.pl/0,36332,36332,biografie.html | tytuł = Dezerter - Biografia | data dostępu = 2019-03-05 | archiwum = https://web.archive.org/web/20110324081208/http://muzyka.onet.pl:80/0,36332,36332,biografie.html | zarchiwizowano = 2011-03-24}}</ref>.
 
=== XXI wiek ===
W [[2001 w muzyce|2001]] duet: Grabowski i Matera (podobnie jak w przypadku płyty ''Ile procent duszy?'') zarejestrowali materiał na płytę ''[[Decydujące starcie]]''. Tuż po jej wydaniu do Dezertera dołączył basista Hey [[Jacek Chrzanowski]]. W tym składzie grupa dała m.in. koncerty z zespołami [[Conflict]] i [[Subhumans (Wielka Brytania)|Subhumans]] podczas trasy w [[Anglia|Anglii]] ([[2002 w muzyce|2002]]) oraz występ z [[Dead Kennedys]] i [[Chumbawamba|Chumbawambą]] (2002, [[Kraków]])<ref name="onet" />. W [[2003 w muzyce|2003]] muzycy nagrali [[cover]] zespołu [[Kryzys (zespół muzyczny)|Kryzys]] „Dolina Lalek”, który ukazał się na [[tribute album]]ie ''[[Dolina Lalek: Tribute to Kryzys vol. 1]]''. W [[2004 w muzyce|2004]] Matera, Chrzanowski i Grabowski nagrali kolejną płytę ''[[Nielegalny zabójca czasu]]''<ref name="onet" />. Dwa lata później ukazał się dwupłytowy zestaw najbardziej znanych utworów zespołu ''[[Punk's Not Jazz]]''. W [[2009 w muzyce|2009]] na płycie ''[[Gajcy!]]'' (zawierającej utwory nagrane przez różnych wykonawców do tekstów [[Tadeusz Gajcy|Tadeusza Gajcego]]) wydanej przez [[Muzeum Powstania Warszawskiego]] muzycy zaaranżowali utwór „Śpiew murów”<ref>{{Cytuj stronę | url = http://muzyka.onet.pl:80/10173,89458,146302,plyty.html | tytuł = Różni wykonawcy - „Gajcy” | data dostępu = 2019-03-05 | archiwum = https://web.archive.org/web/20090802094709/http://muzyka.onet.pl:80/10173,89458,146302,plyty.html | zarchiwizowano = 2009-08-02}}</ref>. W listopadzie tego samego roku grupa wzięła udział w koncertach w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] (w tym w festiwalu „Performing Revolution in Central and Eastern Europe” organizowanym przez Instytut Kultury Polskiej w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] z okazji dwudziestej rocznicy zerwania [[Żelazna kurtyna|żelaznej kurtyny]]. Na festiwalu zagrały zespoły z [[Europa Wschodnia|Europy Wschodniej]] i [[Europa Środkowa|Centralnej]] – przedstawicielem Polski był Dezerter)<ref>{{cytuj stronę| url = http://web.archive.org/web/20150205104505/http://independent.pl/n/9396| tytuł = Dezerter w USA| autor =| opublikowany = www.independent.pl | data = 2009-11-04 | język = pl | data dostępu = 11 czerwca 2010}}</ref>. W [[2010 w muzyce|2010]] członkowie zespołu przystąpili do prac nad płytą ''[[Prawo do bycia idiotą]]'', której premiera miała miejsce 11 października 2010. Album ten uzyskał [[Nagroda Muzyczna Fryderyk|Nagrodę Muzyczną Fryderyk]] w kategorii [[Fryderyki - album roku rock|rock]].