Marcin Chwiałkowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kra77 (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
m drobne merytoryczne, linki zewnętrzne
Linia 21:
 
== Życiorys ==
Ukończył szkołę ludową w [[Przebędowo (województwo wielkopolskie)|Przebędowie]]. Od najmłodszych lat zmuszony był (ze względu na sytuację finansową rodziny) pracować. W wieku 15 lat przeniósł się do Poznania, gdzie zatrudnił się jako pomocnik rybaka na [[Chwaliszewo (Poznań)|Chwaliszewie]]. W latach 1912-1918 pracował jako górnik w [[Zagłębie Ruhry|Zagłębiu Ruhry]]. Tam związał się z niemieckim ruchem socjaldemokratycznym. W 1916 roku podczas krótkiej wizyty w Poznaniu został zaprzysiężony jako spiskowiec tajnej organizacji niepodległościowej „[[Unia Poznań|Unia]]”. Po rozłamie w [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|SPD]] przystąpił do [[Związek Spartakusa|Związku Spartakusa]]. Brał udział w [[Rewolucja listopadowa|rewolucji listopadowej]]. Po powrocie do Poznania stał się jednym z lokalnych przywódców [[Komunistyczna Partia Polski|KPRP]]<ref name=":IPN">{{Cytuj |autortytuł = InstytutNazwa Pamięcido Narodowej |tytuł =zmiany: ul. Chwiałkowskiego Marcina |czasopismodata dostępu = 2021-03-07 |opublikowany = [[Instytut Pamięci Narodowej |data dostępu = 2018-05-04]] |url = https://ipn.gov.pl/pl/upamietnianie/dekomunizacja/zmiany-nazw-ulic/nazwy-ulic/nazwy-do-zmiany/41440,ul-Chwialkowskiego-Marcina.html |język = pl}}</ref><ref name=":0">{{Cytuj |autor = [[Antoni Gąsiorowski (ur. 1932)|Antoni Gąsiorowski]] |tytuł = [[Wielkopolski słownik biograficzny]] |data = 1981 |s = 113-114}}</ref>.
 
W wyborach parlamentarnych 1922 roku był kandydatem do Sejmu z listy [[Związek Proletariatu Miast i Wsi|Związku Proletariatu Miast i Wsi]]. Po raz pierwszy skazany za działalność komunistyczną w 1925 roku na 3 lata. Wyrok odbył w [[Zakład Karny Rawicz|więzieniu w Rawiczu]]<ref name=":0" />.
 
W wyborach z 6 października 1929 otrzymał mandat do [[Rada Miasta Poznania (1919–1939)|rady miejskiej Poznania]] z listy Bloku Jedności Robotniczej, ustąpiła zutracił tegogo stanowiskapo procesie, w 1932.którym 6Sąd wrześniaOkręgowy 1929w Poznaniu orzekł, jakoże jedna''dopuścił zsię dziesięciuzdrady osób,stanu oraz podżegania tłumu do antypaństwowych rozruchów''<ref name=":IPN"></ref>. Do procesu doszło w zostałwyniku aresztowanyaresztowania zpod powoduzarzutem zorganizowania 5 dni wcześniej (1 września 1929) ''Dnia młodzieży komunistycznej''<ref>Edmund Makowski: ''Wybory do Rady Miejskiej w 1929'' ''[[Kronika Miasta Poznania]]'' 2/1973, s. 38</ref>.
 
W okresie od 10 lipca 1920 do 15 stycznia 1921 mieszkał w Poznaniu przy ul. Szwajcarskiej (później Chwiałkowskiego, obecnie Jana Spychalskiego) nr&nbsp;5<ref name="adres" />. W mieszkaniu przy ul. Poplińskich 12 w Poznaniu na zebraniach Poznańskiego Oddziału [[Polski Związek Myśli Wolnej|Związku Myśli Wolnej]] wygłaszał w latach 1934–1935 przemówienia<ref>Henryk Kondziela, Marian Olszewski: ''Miejsca pamiątkowe związane z dziejami ruchu robotniczego w Poznaniu'' ''Kronika Miasta Poznania'' 2/1966, s. 45</ref>.
 
Skazany na 6 lat pozbawienia wolności w 1936 za działalność komunistyczną. Zmarł w 1938 w szpitalu więziennym wskutek powikłań po gruźlicy w [[Grudziądz]]u. Prawdopodobnie został pochowany na podwórzu więzienia. W ostatniej drodze towarzyszyło mu dwóch więziennych grabarzy i dozorca<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Kurier Poznański 1938.04.28 R.33 nr 192 |data = 1938-04-28 |data dostępu = 2018-05-05 |wydawca = Drukarnia Polska |url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=33825&from=publication}}</ref>.