Typografia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa przek., typo., ZT z założenia nie może być czerwonolinkowy
Linia 1:
[[Plik:PhaistosDiskLarge.jpg|thumb|[[Dysk z Fajstos]]]]
[[Plik:Gutenberg.jpg|thumb|[[Johannes Gutenberg]]]]
'''Typografia''' (z [[język grecki|gr.]] ''týpos'' „odbicie, forma”, ''gráphō'' „piszę”)<ref>{{encyklopedia PWN|id = 4010342|tytuł=typografia|data dostępu=2018-12-10}}</ref> – termin funkcjonujący w kilku różnych znaczeniach<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Michał Hurkacz |tytuł = Typografia |data = 2018-12-10.12.2018 |data dostępu = 2018-12-10.12.2018 |url = https://liternictwo.asp.krakow.pl/?p=449}}</ref>. Pierwszym zastosowaniem terminu „typografia” jest historyczne określenie [[Drukarnia|drukarni]]<ref name=":0" />. Mianem tym określa się również technikę [[druk wypukły|druku wypukłego]], zwanego inaczej [[typografia (druk)|typograficznym]]. W trzecim, najszerszym ujęciu, typografia jest dziedziną koncentrującą się na kształtowaniu struktur i aranżacji języka w jego wizualnym wymiarze<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Phil Baines, Andrew Haslam |tytuł = Pismo i typografia |data = 2010 |miejsce = Warszawa |s = s. 6}}</ref>. Zajmuje się ona doborem pisma, jego użyciem i składem, a także ustalaniem optymalnych norm pisarskich<ref>{{Cytuj | url = https://www.adaptic.cz/znalosti/slovnicek/typografie/ | tytuł = Typografie | praca = Internetový slovníček | opublikowany = Adaptic | język = cs}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Emanuel Poche |tytuł = Encyklopedie českého výtvarného umění |data = 1975 |wydawca = Academia |url = https://books.google.com/books?id=eskwlCTA1LMC | s = 542 |język = cs}}</ref>.
 
O typografii można mówić również w kontekście:
Linia 12:
 
== Współczesne postrzeganie typografii ==
Ze względu na swój [[Interdyscyplinarność|interdyscyplinarny]] charakter typografia nie posiada jednej definicji<ref name=":2">{{Cytuj |autor = E. Repucho |tytuł = Typografia w przestrzeni cyfrowej jako przedmiot badań bibliologicznych |czasopismo = Acta Poligraphica |data = 2016 |numer = vol. 7 |s = s. 37}}</ref>. Za jedną z trafniejszych można uznać definicję proponowaną przez Department of Typography and Graphic Communication [[UniwersytetUniversity wof Reading|Uniwersytetu w Reading]], według której typografia to projektowanie ułatwiające czytanie i odbiór. Definicja ta we właściwy sposób określa przeznaczenie i cel typografii, nie ograniczając jej przestrzeni jedynie do nośnika papierowego. Obecnie podkreśla się, że typografia jest ważnym narzędziem w [[Komunikacja wizualna|komunikacji wizualnej]].
 
W ten sam sposób typografię definiują polscy badacze, m.in. [[Tomasz Bierkowski]] i [[Jacek Mrowczyk]]<ref name=":2" />. Według Tomasza Bierkowskiego zagadnienia związane z typografią dzielą się na dwie podstawowe grupy ukazujące jej formalny oraz funkcjonalny charakter. Ten pierwszy odnosi się do sztuki prawidłowego składu dzieła – układu graficznego, [[Layout (DTP)|layoutu]], wyglądu i [[Estetyka|estetyki]] publikacji, rozmieszczenia materiałów tekstowych i ilustracyjnych na stronie. Natomiast funkcjonalny charakter typografii określa osobę typografa jako interpretatora treści przekazu oraz pośrednika między nadawcą a odbiorcą<ref>{{Cytuj |autor = T. Bierkowski |tytuł = O typografii |data = 2008 |miejsce = Gdańsk |s = s. 59}}</ref>.
 
Obecnie naturalnym środowiskiem typografii jest przestrzeń cyfrowa<ref name=":2" />. Dlatego też w definiowaniu typografii konieczne jest podkreślanie ciągłej potrzeby przystosowywania tej dziedziny sztuki do coraz nowocześniejszych technologii oraz dynamicznych zmian, z którymi typografia będzie musiała się zmierzyć w przyszłości<ref name=":1" />. Wykreowanie jednej, stałej i idealnej definicji typografii jest zadaniem trudnym do zrealizowania ze względu na nieustanną konieczność weryfikowania tej dyscypliny oraz dostosowywania jej do zachodzących zmian.
Linia 20:
== Zobacz też ==
{{wikisłownik|typografia}}
* [[Znaki pisarskie|znaki typograficzne]]
* [[liternictwo]]
* [[Międzynarodowe Stowarzyszenie Typograficzne]]
* [[sztuka książki]]
* [[projektowanie graficzneRedaktor|edytorstwo]]
* [[edytorstwo]]
* [[design]]