Sowieci: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Masur (dyskusja | edycje)
m akurat to grupa funkcjonariuszy państwowych
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Przekształcam cytat na na nową formę Szablon:Cytat z nazwanymi parametrami
Linia 15:
Do koncepcji Sukiennickiego powrócono z racji politycznych w PRL, wypierając formę ''sowiecki'', niosącą „niepożądany wydźwięk” – sygnalizujący dystans lub wrogość wobec ZSRR. Na straży respektowania takiej „poprawności” stała [[Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk|cenzura]]<ref name=Chodakiewicz>{{cytuj | url =http://chodakiewicz.salon24.pl/132872,wglad-w-zniewolony-umysl-sowiecki-czy-radziecki | tytuł =Wgląd w zniewolony umysł – sowiecki czy radziecki? | data dostępu = 2012-02-29| autor =[[Marek Jan Chodakiewicz]] | wydawca=Salon 24 Niezależne forum publicystów | czasopismo=Tygodnik Solidarność |wolumin= 39 |numer=1095 |data=25 września 2009}}</ref>.
 
Dyskusja dotycząca funkcjonowania w języku polskim określenia „sowiecki” i jego zamiennika „radziecki” trwała ze szczególnym nasileniem w emigracyjnym środowisku literackim w czasie istnienia PRL-u. Zdecydowanym przeciwnikiem wprowadzanego przez komunistyczne władze siłą przymiotnika „radziecki” był [[Wojciech Wasiutyński]]. [[Marek Jan Chodakiewicz]], wspominający rozmowę przeprowadzoną z Wasiutyńskim tuż przed jego śmiercią, konstatuje: {{cytatCytat
|treść = Słowo „radziecki”, w języku polskim jest sztuczne i było narzucone przemocą, a jego obieg i popularyzację gwarantowała brutalna cenzura komunistyczna. Do dziś jest symbolem zniewolenia umysłów. Używać słowa „radziecki” to tak, jak pisać o 17 września 1939 roku czy 22 lipca 1944 roku jako o dacie wyzwolenia<ref name=Chodakiewicz/>.
}}
Po roku 1989 na polskim rynku wydawniczym zaszły zmiany terminologiczne w niektórych publikacjach. W korespondencji od redaktorów [[Przegląd Historyczno-Wojskowy|„Wojskowego Przeglądu Historycznego”]] do Marka Jana Chodakiewicza napisano: {{cytatCytat
|treść = „Wracamy do tradycji Polski niepodległej. Nie ma powodu, aby nadal stosować komunistyczną terminologię”.
}} W tekście przesłanym do druku redaktorzy zmienili zapisane w rękopisie autora słowo „radziecki” na „sowiecki”<ref name=Chodakiewicz/>.
 
Oba [[synonim]]iczne wyrazy są współcześnie uważane za prawidłowe<ref>Występowanie wyrazu ''sowieci'', we współczesnych publikacjach i opracowaniach naukowych [https://books.google.com/books?client=firefox-a&hl=pl&q=Sowieci]</ref>. Słowo „sowiecki” wpisało się na trwałe w historię i literaturę światową wraz ze swoimi wszystkimi odcieniami emocjonalnymi i znaczeniowymi; jest równoprawne ze słowem „radziecki”. Niektórzy{{fakt}} uważają, że ma ono tę przewagę nad swoim synonimem „radziecki”, iż występuje w formie przymiotnika „sowiecki”, jak i rzeczownika w liczbie mnogiej „Sowieci” oraz pojedynczej „Sowiet”, podczas gdy słowo „radziecki” takich cech nie wykazuje.
Linia 25 ⟶ 29:
Polski językoznawca [[Witold Doroszewski]] tak oto wypowiadał się na temat funkcjonującego w języku polskim określenia ''sowieci''<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Doroszewski | imię =Witold | autor link =Witold Doroszewski | tytuł =Rozmowy o języku Tom 1-3 | wydawca =Radiowy Instytut Wydawniczy | miejsce = | rok =1948 | strony =212 | isbn =}}</ref>
 
{{Cytat
{{cytat |treść = Sowieci jest już zupełnie rozpowszechniona w języku polskim jako określenie obywateli Związku Sowieckiego.}}
}}
 
[[Mirosław Bańko]] w swojej publikacji ''Inny słownik języka polskiego'' [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]] (tom 2)<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Bańko | imię =Mirosłwa | autor link = | tytuł =Inny słownik języka polskiego | wydawca =Wydawn. Nauk. PWN | miejsce =Warszawa | rok =2000 | strony =1423 | id ={{ISBN|8301128267}}, {{ISBN|9788301128265}}}}</ref> podaje taką oto definicję wyrazu Sowieci:
{{Cytat
{{cytat |treść = Sowieci to obywatele byłego ZSRR. Słowo dzisiaj potoczne, wyrażające niechęć, czasem pisane małą literą.}}
}}
 
== Zobacz też ==