Set (bóg): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne Znaczniki: Wycofane VisualEditor Zadanie nowicjusza |
Znacznik: Anulowanie edycji |
||
Linia 26:
|wikisłownik =
}}
'''Set''' (Seth){{r|sjpPWN}}; Sutech, Setech ([[język egipski|staroegipskie]] Stẖ, Stš, Swty<ref>Alan H. Gardiner: ''Egyptian Grammar''. The Griffith Institute 1973. {{ISBN|0-900416-35-1}}, s. 449, 460.</ref>, [[język starogrecki|stgr.]] Σήθ Seth, [[język hebrajski|hebr.]] שת Szet) –
Jako dziki i nieokrzesany, o gwałtownej naturze, wyróżniał się spośród bóstw białą skórą i rudymi włosami, miał zamieszkiwać jałowe obszary pustyni<ref>''Mitologia Egiptu i starożytnego Wschodu. Minikompendium''. Warszawa: Wydawnictwo RTW, 2004, s. 168, 170.</ref>.
Linia 32:
Przedstawiany jako człowiek z głową zwierzęcia łączącą cechy [[szakal]]a, [[Oryx (antylopa)|antylopy oryks]] oraz [[okapi]]. Jego atrybutem była antylopa z głową szakala.
Początkowo czczony
== Pochodzenie imienia ==
Linia 43:
Zwierzę Seta jest podobne do psa lub szakala o wygiętym pysku, kanciastych uszach i sterczącym ogonie, na końcu rozwidlonym lub strzałowatym. W jego sylwetce doszukiwano się cech [[Charty|charta]], [[Osioł|osła]], [[Antylopy|pustynnych antylop]], [[okapi leśne|leśnego okapi]], [[mrównik afrykański|mrównika]], a nawet [[ryjoskoczek|ryjoskoczka]]. Uważane za zwierzę pustynne. Dla koczowniczych łowców z [[Górny Egipt|Górnego Egiptu]] stanowiło ucieleśnienie mocy Seta (kolebką jego kultu jest XI [[nomy|nom]]), natomiast dla rolniczej ludności [[Delta Nilu|Delty]] było symbolem zła<ref>Manfred Lurker: ''Bogowie i symbole starożytnych Egipcjan''. Warszawa: Czytelnik, 1995, s. 193-194.</ref>.
Najstarsze przedstawienia zwierzęcia Seta pochodzą z [[Okres predynastyczny i protodynastyczny w Egipcie|okresu predynastycznego]]. Niektóre wyobrażenia graficzne kultury [[Nakada|Nagada]] I i [[Nagada II]] odnoszą się również do przedstawień tego stworzenia. Podobne cechy mają także zwierzęta ukazane na głowicy tzw. Maczugi [[Skorpion II|Skorpiona]] z kultury [[Nagada III]]<ref>{{Cytuj |autor = Velde, Herman te' |tytuł = Seth, God of Confusion: a study of his role in Egyptian mythology and religion |data = 1977 |data dostępu = 2021-01-18 |isbn = 90-04-05402-2 |wydanie = 2 |miejsce = Leiden |wydawca = E.J. Brill |oclc = 3463474}}</ref>. Zdaniem niektórych badaczy, sokół Horusa i zwierzę Seta widoczne na sztandarach otaczających głowicę maczugi stanowiły dwa starodawne emblematy plemienne<ref>Hilary Wilson: ''Lud faraonów'', dz. cyt., s. 201.</ref>. Kształt głowy zwierzęcia Seta miało także zakończenie berła [[uas]], symbolizującego siłę, władzę, szczęście i zdrowie<ref>Manfred Lurker: ''Bogowie i symbole starożytnych Egipcjan'', dz. cyt., s. 228.</ref>.
Na płytach grobowych z czasów [[I dynastia|I dynastii]] zwięrzę Seta bardziej przypomina osła (dość długie nogi, szerokie, długie uszy, krótki sterczący ogon). Przekształcenie w stworzenie bajeczne nastąpiło prawdopodobnie w epoce [[Stare Państwo|Starego Państwa]]<ref>Jaroslav Černý: ''Religia starożytnych Egipcjan''. Warszawa: PIW, 1974, s. 17.</ref>.
|