Rudawka (dopływ Wisły): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
→‎Opis: drobne redakcyjne
Linia 30:
[[Topografia powierzchni|Topograficzna]] nazwa ''Rudawka'' jest związana z charakterem podłoża – rudą – a w efekcie bagnami rudej barwy<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Handke | imię = Kwiryna | tytuł = Dzieje Warszawy nazwami pisane | wydawca = Muzeum Historyczne m.st. Warszawy | miejsce = Warszawa | data = 2011 | strony = 369 | isbn = 978-83-62189-08-3}}</ref>.
 
Rudawka miała swój [[obszar źródliskowy]] w rejonie [[Moczydło (Wola)|Moczydła]] i [[Koło (Warszawa)|Koła]]<ref name="Encyklopedia">{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 741 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref> (źródła pierwotnie znajdowały się w [[Lasek na Kole|lasku na Kole]], jednak w wyniku przeprowadzonych melioracji zanikły)<ref name="PAN45"/>. Dalej płynęła przez Powązki przez [[Rezydencja Czartoryskich na Powązkach|ogrody Izabeli Czartoryskiej]], [[Słodowiec]], [[Marymont-Kaskada|Kaskadę]], [[Marymont-Ruda|Rudę]] i wpadała do Wisły<ref name="Encyklopedia"/>. W rejonie Lasku Bielańskiego była zasilana nieistniejącymidopływami obecnienieistniejących potokami,już potoków Polkówki i Kaskadowego<ref name="Las84">{{Cytuj książkę | nazwisko = Baum | imię = Tadeusz | tytuł = Las Bielański w Warszawie. Rezerwat przyrody | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 1982 | strony = 84 | isbn = 83-01-02882-3 | nazwisko2 = Trojan (red.) | imię2 = Przemysław}}</ref>.
 
W XVIII i XIX wieku nad Rudawką działały [[młyn wodny|młyny]], a jej spiętrzone wody tworzyły liczne stawy wykorzystywane do hodowli ryb<ref name="Encyklopedia"/>.
 
W XX wieku koryto rzeki zostało wyprostowane i z wyjątkiem odcinka w Lesie Bielańskim obudowane krytym kanałem<ref name="PAN45"/><ref name="Encyklopedia"/>. W 1974, w związku z budową nowych [[Osiedle mieszkaniowe|osiedli mieszkaniowych]] na [[Marymont|Marymoncie]], rozpoczęto prace nad budową nowego, 1,5-kilometrowego koryta Rudawki<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Zawierucha | imię = Danuta | tytuł = Kronika wydarzeń w Warszawie 1 I–31 III 1974 | czasopismo = Kronika Warszawy | wolumin = 3 (19) | strony = 144 | data = 1974}}</ref>. Sztuczne koryto zostało zagłębione ok. 0,5 poniżej poziomu naturalnego poziomu dna<ref name="PAN45">{{Cytuj książkę | nazwisko = Luniak (red.) | imię = Maciej | tytuł = Przyroda Bielan warszawskich | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | data = 2010 | strony = 45 | isbn = 978-83-88147-11-1}}</ref>.
 
Przebieg rzeki został ostatecznie zatarty przez budowę [[Trasa Armii Krajowej w Warszawie|trasy AK]]. Widoczny jest tylko jej dolny, uregulowany prosty odcinek na krańcu ul. Klaudyny przy Podleśnej, a następnie fragment starego koryta (także uregulowany) w Lesie Bielańskim. Pomimo regulacji, Rudawka zachowała na terenie Lasku Bielańskiego fragmenty naturalnego przepływu<ref name="Las84"/>.