Sennacheryb: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Rodzina: poprawa linków
Linia 143:
== Rodzina ==
=== Rodzice ===
Sennacheryb był synem [[Sargon II|Sargona II]], króla Asyrii (w latach 722–705 p.n.e.) i króla Babilonii (w latach 710–705 p.n.e.)<ref name=Frahm1113 />. Same inskrypcje Sennacheryba nie wymieniają wprawdzie imienia jego ojca, ale znany jest tekst z czasów panowania Sargona II, w którym Sennacheryb nazywany jest „najstarszym królewskim synem Sargona” (''mār šarri rabû ša Šarru-kin'')<ref name=Frahm1113 />. Dodatkowo w tekście znanym pod nazwą ''Grzechu Sargona'', napisanym w imieniu Sennacheryba, ale skomponowanym najprawdopodobniej już po jego śmierci, król ten ogłasza: „[Chcę zbadać] za pomocą wróżb z wnętrzności zwierząt grzech Sargona, mego ojca (''ḫi-ṭu šá'' <sup>m</sup>LUGAL-GIN AD-''ia'')”<ref name=Frahm1113 /><ref>{{cytuj stronę |url = http://oracc.museum.upenn.edu/saao/saa03/tei/P336604.xml/html |tytuł = SAA 03 033: The Sin of Sargon |autor = |opublikowany = oracc.museum.upenn.edu |data = |język = en |data dostępu = 2019-11-26}} (linijka 10).</ref>. Zarówno od Sargona II, jak i Sennacheryba, wywodzą swoje pochodzenie ich następcy: [[Asarhaddon]], [[Szamasz-szuma-ukin|Szamasz-szumu-ukin]], [[Aszurbanipal]] i [[Sin-szarra-iszkun|Sin-szarru-iszkun]]<ref name=Frahm1113 />. W swych listach do Sargona II, napisanych jeszcze w czasie, gdy był następcą tronu, Sennacheryb, zgodnie z oficjalną formułą używaną w listach do władcy, nazywa siebie nie „synem”, ale „sługą” króla<ref name=Frahm1113 />.
 
Nie ma zbyt wielu pewnych informacji o matce Sennacheryba<ref name=Frahm1113 />. Przypuszcza się, iż Sennacheryb urodził się ok. 745 r. p.n.e., co oznacza, że jego matka urodzić się musiała co najmniej 15 lat wcześniej, ok. 760 r. p.n.e.<ref name=Frahm1113 /> Wiadomo, iż wciąż żyła ona jeszcze w 692 r. p.n.e., gdyż w datowanym na ten rok tekście mowa jest o srebrze przynależnym „matce króla” (MÍ AMA-MAN)<ref name=Frahm1113 /><ref>{{cytuj stronę |url = http://oracc.museum.upenn.edu/saao/saa06/teiP334985/P334985.xmlhtml |tytuł = SAA 06 143: Debt-note for iškaru Silver (692-VI-29) |autor = |opublikowany = oracc.museum.upenn.edu |data = |język = en |data dostępu = 2019-11-26}} (linijka 2).</ref>. Znany jest też uszkodzony dokument datowany na 683–681 r. p.n.e., będący potwierdzeniem królewskiego nadania ziemi, w którym Sennacheryb przekazuje miasto Szabbu, zwane „miastem matki króla” (URU ''ša'' AMA-LUGAL), swojej żonie i matce następcy tronu (najprawdopodobniej [[Naqi’a|Naqi’i]])<ref name=Frahm1113 /><ref>Fragment of Land Grant of Sennacherib [http://oracc.museum.upenn.edu/saao/saa12/teiP336275/P336275.xmlhtml SAA 12 021] + [http://oracc.museum.upenn.edu/saao/saa12/teiP336277/P336277.xmlhtml SAA 12 022] + [http://oracc.museum.upenn.edu/saao/saa12/tei/P336276.xml/html SAA 12 023] (ang.) oracc.museum.upenn.edu [dostęp 2019-11-26].</ref>. Jeżeli wspomniany tu transfer własności nastąpił wkrótce po śmierci „matki króla”, oznaczałoby to, iż matka Sennacheryba dożyć musiała wieku ok. 80 lat<ref name=Frahm1113 />. Niektórzy badacze próbują identyfikować matkę Sennacheryba z [[Atalia (królowa)|Atalią]], królową Asyrii i żoną Sargona II, której imiona i tytuły zapisane zostały na przedmiotach pochodzących z grobowca II, należącego do tzw. grobowców królowych odnalezionych w Pałacu Północno-zachodnim w [[Kalhu]] (Nimrud)<ref name=Frahm1113 /><ref name=Gansell>Gansell A.R., ''Women in Ancient ...'', s. 19–20.</ref>. W grobowcu tym znaleziono sarkofag z dwoma kobiecymi szkieletami, które dzięki towarzyszącym im przedmiotom udało się zidentyfikować z Atalią, żoną Sargona II i [[Jaba (królowa)|Jabą]], żoną [[Tiglat-Pileser III|Tiglat-Pilesera III]]<ref name=Gansell />. Antropologiczna analiza obu szkieletów pokazała jednak, że królowe te zmarły w wieku 30–40 lat, a to zdaje się wykluczać Atalię jako matkę Sennacheryba<ref name=Frahm1113 /><ref name=Gansell />.
 
=== Rodzeństwo ===
Sin-ahhe-eriba, akadyjskie imię Sennacheryba, znaczące „Bóg Sin zastąpił braci” wskazuje, iż nie był on pierworodnym synem Sargona II i że miał starszych braci<ref name=Grayson1przyp2 /><ref name=Frahm1114>Frahm E., ''Sīn-aḫḫē-erība'', w: Baker H.D. (red.), ''The Prosopography ...'', s. 1114.</ref>. Wszyscy oni najwyraźniej już jednak nie żyli w chwili narodzin jego samego<ref name=Grayson1przyp2 /><ref name=Frahm1114 />. O tym, iż Sennacheryb miał młodszych braci, świadczy z kolei list niejakiego Hunni do Sargona II, w którym zapewnia on króla, że najstarszy książę (''mār šarri rabû'') Sennacheryb i wszyscy książęta (''mārē šarri gabbu'') mają się dobrze<ref name=Frahm1114 /><ref>{{cytuj stronę |url = http://oracc.museum.upenn.edu/saao/saa01/tei/P334158.xml/html |tytuł = SAA 01 133: Blessings and Flatteries (ABL 0216) |autor = |opublikowany = oracc.museum.upenn.edu |data = |język = en |data dostępu = 2019-11-26}} (linijki 9-11).</ref>. Nie znamy niestety imion tychże książąt, nie wiemy też jakie pełnili funkcje za rządów Sennacheryba<ref name=Frahm1114 />. W ''Kronice'' [[Euzebiusz z Cezarei|Euzebiusza z Cezarei]], we fragmencie opartym na przekazie [[Aleksander Polihistor|Aleksandra Polihistora]], który z kolei powoływał się na [[Berossos]]a, jest wprawdzie wzmianka o bracie Sennacheryba rządzącym Babilonią, ale mamy tu najprawdopodobniej do czynienia z błędnym, zniekształconym tłumaczeniem tekstu oryginalnego<ref name=Frahm1114 /><ref name=Verbrugghe />. Wiemy, że niektórzy z braci Sennacheryba wciąż żyli po jego śmierci, gdyż w liście datowanym na ok. 670 r. p.n.e. mowa jest o tym, że chronili oni Asarhaddona, syna Sennacheryba<ref name=Frahm1114 />. Jeżeli chodzi o siostry Sennacheryba, to znamy imię tylko jednej z nich – [[Ahat-abisza|Ahat-abiszy]]<ref name=Frahm1114 />. Ojciec, Sargon II, wydał ją za mąż za [[Ambaris]]a, króla Bit-Purutasz ([[Tabal]])<ref name=Frahm1114 />.
 
=== Żony ===