Obóz jeniecki w Sandakanie: Różnice pomiędzy wersjami

 

30 kwietnia 1943 roku z obozu nr 1 zbiegło trzech Australijczyków: sierż. Walter Wallace oraz łącznościowcy Howard Harvey i Theodore MacKay. Uciekinierzy zamierzali przedostać się do nadmorskiego miasteczka [[Lahad Datu]], zdobyć łódź i pożeglować na wyspy [[Tawi-Tawi]]. Mimo iż Wallace posiadał kompas, a przed ucieczką zapoznał się z mapami Borneo, uciekinierzy zgubili się w tropikalnej puszczy. Po kilku dniach wyczerpującego marszu natknęli się na tubylców, od których dowiedzieli się, że nie zdołali oddalić się od obozu więcej niż na 11 kilometrów. Wkrótce między uciekinierami doszło do rozdźwięku. Wallace pozostał w dżungli, podczas gdy jego dwaj towarzysze postanowili przedostać się na wybrzeże, maszerując wzdłuż brzegów rzeki Sibunga. Następnej nocy skrajnie wyczerpany Wallace dotarł do domu Heng Joo Minga, Chińczyka, który mieszkał blisko lotniska i obozu. Gospodarz skontaktował się z miejscowymi policjantami współpracującymi z ruchem oporu, którzy przygotowali uciekinierowi kryjówkę w lesie. Wallace mógł ją opuszczać tylko nocami{{odn|Silver|2011|s=119–120}}. Miał nadzieję przedostać się potajemnie do obozu, lecz nie wyraził na to zgody kpt. Lionel Matthews. Przywódca obozowej konspiracji obawiał się bowiem konsekwencji, które mogłyby się wiązać z wykryciem przez Japończyków powrotu uciekiniera{{odn|Silver|2011|s=123}}. Los Harveya i MacKaya okazał się natomiast tragiczny. 11 maja natknęli się na grupę Malajów, którzy zaproponowali im pomoc w zorganizowaniu łodzi. W rzeczywistości byli to jednak kolaboranci, którzy wydali uciekinierów w ręce Japończyków. Jeszcze tego samego popołudnia z obozu przybyła grupa strażników, którymi dowodzili por. Moritake i sierż. Shoji. Japończycy rozstrzelali obu Australijczyków, a następnie zmasakrowali ich ciała przy użyciu bagnetów{{odn|Silver|2011|s=120}}.

Nocą z 4 na 5 czerwca 1943 roku, na krótko przed przeniesieniem ''Force E'' do obozu nr 3, siedmiu australijskich oficerów i żołnierzy zbiegło z obozu przejściowego na wyspie Berhala. Dołączył wtedy do nich Walter Wallace, którego antyjapoński ruch oporu przemycił na wyspę kilka dni wcześniej. Jako że zorganizowanie ucieczki tak dużej grupy było bardzo trudne, uciekinierzy rozdzielili się. Jock McLaren, Jim Kennedy, Rex Butler ukradli dwie tubylcze łodzie i po wielu perypetiach dotarli 14 czerwca na wyspy Tawi-Tawi. Wallace i pozostałych czterech uciekinierów z ''Force E'' przez 21 dni ukrywali się na Berhali z pomocą lokalnych policjantów. 26 czerwca ruch oporu zorganizował łódź, na której pokładzie piątka uciekinierów dotarła cztery dni później na Tawi-Tawi. Ośmiu Australijczyków dołączyło do filipińskiej partyzantki{{odn|Silver|2011|s=124–127}}. W ciągu następnych sześciu miesięcy dwóch z nich – Rex Butler i Charlie Wagner – poległo w walkach z Japończykami i ich kolaborantami. W marcu 1944 roku Wallace, Kennedy i Ray Steele zostali ewakuowani do Australii na pokładzie amerykańskiego okrętu podwodnego [[USS Narwhal (SS-167)|USS „Narwhal”]]{{odn|Silver|2011|s=161}}. Dwaj inni uciekinierzy, Rex Blow i Jock McLaren, walczyli w szeregach partyzantki aż do kwietnia 1945 roku{{odn|Silver|2011|s=201}}.