Wikipedia

5 Lwowski Pułk Artylerii Lekkiej: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Działania bojowe pułku: drobne techniczne
→‎Działania bojowe pułku: cd. walk i działań III/5 pal.
Linia 83:
<u>Działania i walki 5 pal</u>
 
Pierwszy transport z dowództwem II dywizjonu i 4 baterią haubic wyruszył 4 września o godz.14, 5 września wieczorem odjechało dowództwo pułku oraz 5 i 6 baterie haubic, w nocy 8 bateria haubic. 6 września dowództwo III dywizjonu oraz 7 i 9 baterie haubic. Transporty jechały trasą przez Krasne, Brody, Kowel, Brześć nad Bugiem, Białą Podlaską, Łuków i Siedlce. Transporty jechały wolno, ze względu na ataki lotnictwa niemieckiego oraz zatory i zniszczenia. Czołowy transport dojechał do Siedlec 7 września ok. godz.11. Stacja została zbombardowana wybuchła panika w jej wyniku zdezerterowało kilku kanonierów. Czołowy transport pomimo trudności dotarł do stacji Mrozy. W Mrozach i Siedlcach transporty 5 pal były sukcesywnie wyładowywane. 8 września na stacji [[Mrozy]] poległ dowódca II dywizjonu artylerii mjr Feliks Deskur i dowódca 4 baterii por. Eugeniusz Łoziński w wyniku bombardowania stacji. 5 pal otrzymał rozkaz marszu do Warszawy celem dołączenia do macierzystej 5.Dywizji Piechoty. Rozładowujące się w polu kolumna amunicyjna III dywizjonu i 7 bateria zostały zaatakowane przez lotnictwo niemieckie poległo kilku żołnierzy z obu pododdziałów i kilkunastu zostało rannych. 8 września 5 pal poszczególnymi bateriami rozpoczął marsz do Warszawy. Po dojściu kolumn pułku w rejon Kałuszyna, dowódca pułku wysłał dowódców 5, 6 i 8 do Warszawy celem przygotowania stanowisk ogniowych. O świcie 10 września po ciężkim marszu przez zatłoczone i atakowane przez lotnictwo niemieckie i dywersantów drogi, poprzez Kałuszyn, Mińsk Mazowiecki, Dębe Wielkie, StaraStarą MiłosnaMiłosną dowództwo 5 pal, II dywizjonu i baterie 4, 5, 6 i 8 dotarły do Warszawy. Zajęły stanowiska ogniowe: 4 bateria w [[Ogród Zoologiczny w Warszawie|Ogrodzie Zoologicznym]], 5, 6 i 8 w [[Park Skaryszewski im. Ignacego Jana Paderewskiego w Warszawie|Parku Skaryszewskim im. Paderewskiego]]. W momencie zajmowania stanowisk prze 5 i 6 baterię na park padło kilka salw artylerii niemieckiej. Wieczorem 6 bateria zmieniła stanowiska, zajęła nowe w rejonie Placu na Rozdrożu{{odn|Zarzycki|1996|s=24-27}}. Punkty obserwacyjne rozwinięto w dominujących obiektach Woli i Ochoty, po ustaleniu dozorów i nawiązaniu łączności z piechotą baterie 11 września oddały pierwsze salwy w obronie stolicy. 4 i 6 baterie położyłapołożyły ognie zaporowe na przedpole obrony przy ul. Wolskiej, na pododdział niemieckiej piechoty wykonujący wypad na pozycje wspieranego batalionu II/41 pp. 13 września dowodzenie II dywizjonem przejął mjr Franciszek Schmid z 9 pac, ostrzelano pozycje niemieckie w rejonie fortu "Jelonek", w nocy zwalczano artylerię niemiecką. 14 września baterie 4 i 6 wspierały piechotę 20. DP na odcinku Warszawa-Wschód, strzelano w kierunku Nowego Bródna i Białołęki Dworskiej. Tego dnia 6 bateria zajęła stanowiska na Wybrzeżu Kościuszkowskim pomiędzy mostami Poniatowskiego, a Średnicowym, haubice strzelały w kierunku Radzymina. Baterie 5 i 8 wspierały własną piechotę na Grochowie i Kawęczynie, a dodatkowo 5 bateria wspierała obrońców Annopola. 15 września 6 bateria bardzo skutecznie ostrzelała niemiecką kolumnę zmotoryzowaną na szosie radzymińskiej. 5 i 8 baterie wspierały obrońców Grochowa w odparciu i kontrataku wzdłuż ul. Grochowskiej i Placu Szembeka, w trafionym PO poległo 2 żołnierzy i 2 odniosło rany. 16 września ranny na PO został dowódca 4 baterii por. Malewski, zastąpił go kpt. Bolesław Antoni Biernakiewicz. 6 bateria ostrzelała niemiecką baterię konną, którą zmusiła do wycofania się ze stanowisk ogniowych. W 8 baterii zostało rannych 4 kanonierów. Nocą 16/17 września 6 bateria wspierała 80 pp podczas odpierania niemieckiego natarcia{{odn|Zarzycki|1996|s=28-29}}. 17 września baterie 4 i 6 wpieraływspierały walki 1 pp Obrony Pragi ppłk. Miliana, a baterie 5 i 8 zgrupowanie 44 DP rez. płk. Żongłowicza. 18 września podobnie jak dnia poprzedniego 5 i 8 baterie prowadziły ostrzał na korzyść oddziałów 44 DP rez. z pododcinka "Kamionek". 19 września na [[Park Skaryszewski im. Ignacego Jana Paderewskiego w Warszawie|Parku Skaryszewskim im. Paderewskiego]] niemiecka artyleria skierowała ześrodkowanie ognia, 8 bateria poniosła ciężkie straty, poległo i zostało rannych wielu artylerzystów, stracono większość koni, ciężko uszkodzono 2 haubice. Zmieniono stanowiska tej baterii 20-22 września przy ul GórnośląskaGórnośląskiej na dziedzińcu szpitala, a 23 września Parkponownie Paderewskiegow Parku Skaryszewskim, od 24 września w okolicach Dworca Wileńskiego. 6 bateria 21/22 września odpierała nocne natarcie niemieckie , zużywając prawie całą swoją amunicję. Od 22 września baterie 5 pal prowadziły ostrzał tylko sporadycznie z uwagi na braki amunicji kal. 100 mm. 25 września podczas intensywnego ostrzału niemieckiej artylerii i ataków lotniczych 5 pal poniósł ciężkie straty w poległych i rannych, utracono dalsze konie. Uszkodzeniu uległa haubica w 6 baterii i dwie w 5 baterii. 26 września 5 bateria ponownie ostrzelana utraciła pozostałe dwie haubice i 4 żołnierzy. Z uwagi na podjęcie rozmów kapitulacyjnych 27 września wystrzelano resztę posiadanej amunicji na stanowiska niemieckie. 28 września wszystkie baterie 5 pal skoncentrowano w Ogrodzie Zoologicznym, gdzie pozostawiono haubice i broń strzelecką wcześniej uszkadzając ją. 29 września wieczorem 5 pal wymaszerował do niewoli{{odn|Zarzycki|1996|s=30-31}}.
 
<u>Działania bojowe III/5 pal</u>
 
W nocy 8/9 września III dywizjon bez 8 baterii, która pomaszerowała za dowództwem pułku i II dywizjonem, podjął marsz w kierunku Mińska Maz. Z uwagi na zatłoczenie dróg przez uchodźców marsz odbywał się bardzo wolno. Po dziennym wypoczynku 9 września, wieczorem III dywizjon podjął dalszy marsz bocznymi drogami. Z uwagi na trudny teren niezgrane zaprzęgi w 9 baterii nie mogły sobie poradzić z dalszym marszem. Na wniosek por. Kluza za zgodą mjr. Melbechowskiego, bateria 10 września pozostała na miejscu ustawiając i zgrywając konie w zaprzęgach. 11 września 9 bateria podjęła dalszy powolny marsz, w rejonie miejscowości Groszki ukryła się w lesie z uwagi na atak lotnictwa niemieckiego. W godzinach popołudniowych podjęto dalszy marsz, w okolicach Kałuszyna 9 bateria została zaskoczona przez zmotoryzowany oddział "K" z Dywizji Pancernej "Kempf", dostała się w całości do niewoli. Dowództwo III dywizjonu, 7 bateria i kolumna amunicyjna o świcie 10 września dotarła do lasu koło Kałuszyna przy szosie do Mińska Maz., miejsce postoju było atakowane przez lotnictwo niemieckie. Następnej nocy ponowiono marsz dotarto do Kałuszyna i osiągnięto las w okolicach Mińska Maz. Miejsce postoju było ponownie bombardowane bez strat 11 września. Z uzyskanych informacji wynikało, iż w odległości kilkunastu kilometrów koncentrują się znaczne siły piechoty, więc nocą 11/12 września mjr. Melbechowski poprowadził III dywizjon do Stoczka Łukowskiego. Rejon Latowicz osiągnięto o świcie 12 września, w trakcie postoju dywizjon był ostrzeliwany przez artylerię niemiecką. Kolumna amunicyjna dywizjonu celnie ostrzelana w lesie na postoju rozpierzchła się po okolicy, jej szef ogn. W. Jóźwik zebrał ok. 20 kanonierów i 26 koni i przez Pilawę wyruszył samodzielnie do Warszawy, przyprowadzając po forsownym marszu 19 kanonierów, 2 porzucone armaty 75 mm z jaszczami i wozami. Większość kolumny również dotarła do 5 pal w Warszawie. Major Melbechowski poprowadził dowództwo dywizjonu i 7 baterię w okolice Garwolina, tam podporządkował się mjr Nowakowskiemu dowódcy OZN 1 pułku artylerii najcięższej. 7 bateria zajęła obronę ppanc na szosie Warszawa-Lublin, dowództwo III/5 pal i 7 bateria haubic były nieskutecznie atakowane przez lotnictwo niemieckie. 12 września wieczorem podjęto marsz szosą w kierunku Otwocka, z uwagi na otrzymane informacje o przecięciu drogi przez oddziały niemieckie zawrócono rozkazem dowódcy dywizjonu 7 baterię do Garwolina, a mjr. Melbechowski poszukiwał kontaktu z wyższym dowództwem, w wyniku czego utracił kontakt z 7 baterią. W rezultacie mjr Melbechowski wraz z częścią dowództwa III/5 pal dotarł do rejonu Hrubieszowa, gdzie objął dowództwo zbiorczego batalionu piechoty, z którym 25 września pod Krasnymstawem dostał się do niewoli sowieckiej{{odn|Zarzycki|1996|s=31-34}}. 7 bateria haubic z częścią dowództwa III dywizjonu pomaszerowała pomaszerowała przez Garwolin do rejonu Łaskarzewa tam, por. Rudkowski podporządkował baterię dowódcy 10 pal ppłk. J. Kossarkowi wraz z resztkami 10. DP pomaszerowano w ślad za GOKaw. gen. bryg. Andersa w kierunku Lubelszczyzny. Rano 17 września bateria dotarła do rejonu Podlodówka, Kock. Następnie podjęto dalszy marsz przez Michów, Gołąb, Kozłówkę, około południa 7 baterię zaatakowała grupa niemieckich samolotów, w wyniku czego kilku kanonierów zostało rannych, stracono kilkanaście koni i ciężko uszkodzoną haubicę, którą pozostawiono. Osiągnięto miejscowość Rudnia. Wyruszono 18 września do Łęcznej, Krasnystaw, Wojsławice, Grabowiec osiągając rano 23 września Komarów. 24 września 7 bateria wspierała natarcia oddziałów polskich w rejonie Bożej Woli i Suchowoli, brała udział w zdobyciu Krasnobrodu ostrzeliwując oddziały niemieckie. Nocą bateria ostrzeliwała źródła ognia nieprzyjacielskiego i stoczyła pojedynek z baterią niemiecką. O świtu 25 września bateria uczestniczyła w ostrzeliwaniu nacierających oddziałów niemieckiej 8. DP. Następnie nocą 25/26 września przemaszerowała drogami polnymi i lasami w rejon Szopowego gdzie bateria 7/5 pal, przeszła na odpoczynek. Wieczorem 26 września poinformowano por. Rudkowskiego o kapitulacji. Wypłacono żołd, zniszczono uzbrojenie, rozdano konie, mundury i pozostałą żywność, następnie w nocy 7 bateria haubic została rozwiązana, żołnierze otrzymali rozkaz rozproszenia się{{odn|Zarzycki|1996|s=35}}.
Również 8 września zbombardowany został w Siedlcach III dywizjon. Po wyładowaniu próbował przedrzeć się do Warszawy. 9 bateria, zaskoczona w drodze, dostała się do niewoli. 7 bateria 12 września została ostrzelana przed [[Mińsk Mazowiecki|Mińskiem Mazowieckim]], dołączyła do grupy ppłk. Rohozińskiego i zakończyła szlak bojowy pod [[Tomaszów Lubelski|Tomaszowem Lubelskim]].
 
 
== Lwowscy artylerzyści ==
{{Kategoria główna|Żołnierze 5 Lwowskiego Pułku Artylerii Lekkiej}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/5_Lwowski_Pułk_Artylerii_Lekkiej”