Morawcy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ElCet (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne
Nie podano opisu zmian
Linia 25:
W połowie XIX wieku Morawcy zamieszkiwali też okolice [[Prudnik]]a. Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku odnotowuje dane statystyczne z roku 1861:''"(...)vom Jahre 1861 hat der Kreis Neustadt O/S 80,101 Einwohner, worunter 6304 evangelische, 73,073 katolische, 723 judische und 1 Dissident, von denen sich 47,764 der polnischen, 32,316 der deutschen, 15 der mahrischen und 6 bohmischen Sprache bedeinen"'' czyli w tłumaczeniu na język polski ''"w 1861 roku powiat prudnicki zawierał 80,101 mieszkańców z czego 6304 było wyznania ewangelickiego, 73,073 katolickiego, 723 żydowskiego oraz 1 dysydent, z których 47,764 było polskojęcznymi, 32,316 niemieckojęzycznymi, 15 mowy morawskiej i 6 czeskiej."''<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Triest | imię = Felix | tytuł = Topographisches handbuch von Oberschliesen | wydawca = Verlag von Wilh. Gottl. Korn| miejsce = Breslau | rok = 1865 | strony = 1107 | isbn = |odn= tak}}</ref>
 
Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] do [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] przyłączono zamieszkały przez Morawców tzw. [[Ziemia hulczyńska|kraik hulczyński]], w większości czeskojęzyczną południową część powiatu raciborskiego z dwiema miejscowościami niemieckimi, równoczęście zostawiąjąc wymienione wyżej morawskie miejscowości w Niemczech. Wobec hulczyńskich Morawców upowszechniło się w języku czeskim określenie Prajzové/Prajzáci (dosłownie Prusacy).
 
Po drugiej wojnie światowej Morawców uznano za ludność polską i pozwolono im pozostać<ref name="Kowalski"/>. J. Marczak na podstawie danych z archiwów warszawskich [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych PRL|MSW]] twierdzi, że w latach 50. XX w. było 20 tys. osób podających się za Morawian (Morawców)<ref name="Kurek1993">{{cytuj książkę|tytuł=Acta Universitatis Wratislaviensis No 1447 |wydawca=Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego |miejsce=Wrocław|data=1993|strony=59, 63|isbn=83-229-0838-5|issn=0239-6661|część = 1 |tom=VII|tytuł tomu=Struktura współczesnego społeczeństwa Polski w świetle badań śląskich|rozdział=Śląsk jako region kulturowy w etnografii|imię r=Jan|nazwisko r=Kurek}}</ref>. Po 1956 nastąpiła fala emigracji do Niemiec, szczególnie z miejscowości na południowy zachód od Kietrza, gdzie do dziś pozostały jedynie pojedyncze rodziny<ref name="Kowalski"/>. Kultura morawska zachowała się najlepiej w [[Krzanowice (gmina)|gminie Krzanowice]]. Z racji wielkości i względnego zachowania lokalnych tradycji, można by uznać same [[Krzanowice]] za stolicę ''polskich Moraw''. W latach 2011 do 2012 Miejski Ośrodek Kultury w Krzanowicach organizował projekt ''Dwa narody, jedna kultura morawska'', z festiwalem piosenki polsko-morawskiej czy wydaniem publikacji „Jako rzadziły i o czym pyrwe śpiwały nasze Omy”. Cyklicznie odbywa się tu Międzynarodowy Konkurs Gwary Laskiej „Morawske rzadzyni selske hospodyni”<ref name="Kowalski"/>. Szacunkowo z analizy deklaracji narodowościowych (niemieckich i śląskich) jak i zachowań wyborczych liczbę Morawców w dzisiejszej Polsce można szacować na od 4,5 tysiąca do 10,5 tysiąca<ref name="Kowalski"/>.