Hubka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK+mSK, +wikisłownik
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Linia 2:
'''Hubka''' – materiał łatwopalny produkowany z nadrzewnych grzybów (tzw. hub) rosnących na drzewach [[buk]]a, [[jodła|jodły]] i [[brzoza|brzozy]]. Produkowano ją mocząc w [[saletra|saletrze]] i odwarze z popiołu drzewnego, następnie miażdżąc i susząc. Otrzymany proszek był łatwopalny i używano go do rozpalania ognia [[krzesiwo|krzesiwem]]. Do rozniecania ognia używano głównie owocników [[Hubiak pospolity|hubiaka pospolitego]] (''Fomes fomentarius''), [[Czyreń ogniowy|czyrenia ogniowego]] (''Phellinus igniarius''), a także wielu innych grzybów zaliczanych obecnie do rodzaju [[czyreń]] (''Phellinus''). Już w łacińskiej nazwie hubiaka kryje się jego wartość użytkowa. ''Fomes'' to po łacinie podpałka, a ''fomentarius'' – zapalający. Do celów użytkowych wykorzystywano co najwyżej 30% masy owocnika. Do krzesania ognia oprócz hubki potrzebne było jeszcze krzesiwo i krzemień. Krzesiwa były wykuwane z wysoko nawęglonej (bardzo twardej<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.northwestjournal.ca/I1.htm|tytuł=Making Fire with Flint & Steel|język=en|data dostępu=2011-11-05|autor=J. Gottfred}}</ref>) stali. Ogień krzesano, uderzając krzesiwem o [[krzemień]] (a nie odwrotnie)<ref name=gih />.
 
Czasem hubkę stosowano jako środek domowy do tamowania niewielkich [[krwotok]]ów. Miąższ rozbity drewnianym młotkiem służył do produkcji [[tampon]]ów tamujących krew, stąd jego dawna nazwa ''Fungus chirurgorum''<ref name=gih>{{cytuj stronę|url=http://www.kki.pl/zenit/grzyby_spyt/huby_i_ogien.htm|tytuł=Huby i ogień |autor=Andrzej Chlebicki i Hieronim Żygadło |data dostępu=2011-07-30|archiwum=https://web.archive.org/web/20100818135624/http://www.kki.pl/zenit/grzyby_spyt/huby_i_ogien.htm|zarchiwizowano=2010-08-18}}</ref>.
{{wikisłownik|hubka}}