Lubeka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK+ToS+mSI+Bn, drobne redakcyjne, drobne techniczne
m drobne techniczne
Linia 56:
 
=== Kolonizacja niemiecka ===
W 1143 [[Adolf II Holsztyński]] założył nową osadę – Liubice<ref name=Lubekahist /> – w miejscu dawnego grodu słowiańskiego na wzgórzu [[Buku]] (Bucu) pomiędzy rzekami Trave a Wakernitz<ref name=Haefs156 />. Lubeka była pierwszym portem niemieckim na wybrzeżu Morza Bałtyckiego, w którym kupcy mogli prowadzić działalność na mocy prawa niemieckiego<ref name=Lubekahist />. Adolf II zbudował zamek oraz [[wał obronny]], o których wspomina Helmold<ref name=Helmold>{{cytuj pismo |tytuł = Ausgewählte Quellen zur deutschen Geschichte des Mittelalters |czasopismo = |autor r = Helmold z Bosau (tłum. na jęz. niem. Heinz Stoob) |rozdział = Chronica Slavorum |wydawca = Wiss. Buchgesellschaft |miejsce = Darmstadt |rok data= 1963 |strony = |issn = 0067-0650 |język = de}}</ref> w 1147.
 
W 1158 roku Adolf II musiał poddać Lubekę [[Henryk Lew|Henrykowi Lwu]], [[władcy Saksonii|księciu Saksonii]] i [[Władcy Bawarii|Bawarii]], którego miasto handlowe [[Bardowick]], położone mniej korzystnie na południe od Lubeki, nie mogło sprostać konkurencji ośrodka Adolfa II<ref name=Bohn21>{{cytuj książkę |nazwisko = Bohn |imię = Robert |tytuł = Geschichte Schleswig-Holsteins |url = http://books.google.be/books?id=YZP2w83nHz4C&dq=L%C3%BCbeck+Schleswig+Geschichte&source=gbs_navlinks_s |wydawca = C.H.Beck |data = 2006 |strony = 21 |isbn = 340650891X |język = de |data dostępu = 2012-06-18}}</ref>. Z początku Henryk Lew zażądał, by Adolf II płacił mu połowę zysków przynoszonych przez Lubekę<ref name=Lubekahist />. Po odmowie Adolfa II Henryk Lew zabronił Lubece handlu dalekosiężnego<ref name=Lubekahist />. W 1157 osadę strawił pożar, a kupcy przenieśli się do Ratzeburga, którego niekorzystne położenie uniemożliwiało rozwój handlowy<ref name=Lubekahist />. Ostatecznie Adolf II uległ naciskom Henryka Lwa, który w 1159 odbudował port i osadę, której wkrótce nadano [[prawa miejskie]]. Rok później do Lubeki przeniesiono z Oldenburga siedzibę biskupstwa<ref name=Bohn21 />.
Linia 66:
Po upadku Henryka Lwa, Lubeka przeszła pod panowanie cesarza [[Fryderyk I Barbarossa|Fryderyka Barbarossy]] (1180)<ref name=Kobler395>{{cytuj książkę |nazwisko = Köbler |imię = Gerhard |tytuł = Historisches Lexikon der Deutschen Länder: Die deutschen Territorien vom Mittelalter bis zur Gegenwart |url = http://books.google.be/books?id=Fc9r8BbvIsUC&dq=L%C3%BCbeck+geschichte&source=gbs_navlinks_s |wydawca = C.H.Beck |data = 2007 |strony = 395 |język = de |data dostępu = 2012-06-18}}</ref>, który w 1181 oddał księstwo [[Pomorze|Pomorza]] w [[lenno]] [[książęta pomorscy|księciu szczecińskiemu]] [[Bogusław I|Bogusławowi I]]. W tenże sposób księstwo zyskało status wyłącznie zależnego od Rzeszy i cesarza. Późniejszy przywilej Barbarossy z 1188 zapewnił jedność terytorialną i umożliwił prowadzenie handlu.
 
Do 1192 Lubeka pozostawała pod panowaniem książąt saskich. Przez krótki okres między 1192 a 1201 miastem ponownie władali książęta holsztyńscy. W 1201 roku Lubekę po Holsztynie, Dithmarschen i [[Ratzeburg]]u zajął król Danii [[Kanut VI]]<ref name=Bohn22>{{cytuj książkę |nazwisko = Bohn |imię = Robert |tytuł = Geschichte Schleswig-Holsteins |url = http://books.google.be/books?id=YZP2w83nHz4C&dq=L%C3%BCbeck+Schleswig+Geschichte&source=gbs_navlinks_s |wydawca = C.H.Beck |data = 2006 |strony = 22 |isbn = 340650891X |język = de |data dostępu = 2012-06-18}}</ref>. W 1217 miasto i zamek zostały przejęte przez brata Kanuta VI [[Waldemar II Zwycięski|Waldemara II Zwycięskiego]]. Po klęsce Danii w [[bitwa pod Bornhöved|bitwie pod Bornhöved]] w 1227 roku zamek został zamieniony w klasztor, do którego sprowadzili się [[dominikanie]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Seebach |imię = C.-H. |tytuł = 800 Jahre Burgen, Schlösser und Herrenhäuser in Schleswig-Holstein |wydawca = Karl Wachholtz Verlag |miejsce = Neumünster |rok = 1988 |strony = |isbn = 3-529-02675-1 |język = de}}</ref><ref>{{cytuj pismo |tytuł = Lübecker Schriften für Archäologie und Kulturgeschichte |czasopismo = |autor r = G.P. Fehring |rozdział = Die Burg in Lübeck |wydawca = Habelt |miejsce = Bonn |rok data= 1982 |strony = |issn = 0721-3735 |język = de}}</ref>.
 
=== Liga hanzeatycka ===