Taraszkiewica: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Literatura: ren Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
mNie podano opisu zmian Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
Linia 7:
Nazwa podkreśla bliskość alternatywnego wariantu do języka stosowanego w twórczości [[Bronisław Taraszkiewicz|Bronisława Taraszkiewicza]] w 1918 roku. Spór odnośnie do „taraszkiewicy” nabrał rozmachu po ogłoszeniu niepodległości [[Białoruś|Białorusi]] w 1991 roku. Od około 1994 roku jako zalecany synonim (np. w artykule [[Wincuk Wiaczorka|Wincuka Wiaczorki]] w periodyku [[Spadczyna]], 1994) używana jest nazwa „klasyczny wariant”.
Wszystkie warianty gramatyki wprowadzone najpierw w 1933 roku przez [[Rada Komisarzy Ludowych BSRR|Radę Komisarzy Ludowych]] [[Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka|Białoruskiej SSR]] (Саўнарком, ''Saunarkom'', ''Saŭnarkom''), a następnie w 1934 i 1959 roku (прапановы акадэміка Падлужнага) określane są przez propagatorów ''taraszkiewicy'' nieoficjalnym słowem ''[[Narkamauka]]'' ([[język białoruski|biał.]] наркамаўка, ''narkamaŭka''), które jest terminem nacechowanym emocjonalnie i podkreślającym pochodzenie oficjalnej normy od sowieckich władz. ''[[Narkamauka]]'' upraszczała reguły gramatyczne i uważana jest za wariant opracowany w celu zbliżenia [[język białoruski|języka białoruskiego]] do [[język rosyjski|rosyjskiego]]<ref name="kamp">B.A. Płotnikau, L.A. Antaniuk, Беларуская мова. Лінгвістычны кампендыум. — Mińsk: Інтэрпрэссэрвіс, Кніжны Дом, 2003. С. 88.</ref><ref name="panou">S.W. Panou, Матэрыялы па гісторыі Беларусі; pod redakcją naukową M.S. Staszkiewicza i H.J. Halenczanki. — Mińsk: «Аверсэв», 2003. s. 254.</ref><ref>[[Leanid Łycz]]. [http://old.knihi.com/mova/reforma.html Рэформа беларускага правапісу 1933 года: ідэалагічны аспект]. — Mińsk: Навука і тэхніка, 1993. {{ISBN|5-343-01453-4}}.</ref><ref>Мова мяняецца, бо жывая! // [[Zwiazda|Звязда]], [[8 верасьня]] 2009.</ref><ref name=klimaw-2004>[[Ihar Klimau]] [https://web.archive.org/web/20131217215848/http://mab.org.by/materyjaly/publikacyi/dva-standarty-bielaruskaj-litaraturnaj-movy Два стандарты беларускай літаратурнай мовы] // Мова і соцыум. (TERRA ALBA. Том III). — Mohylew: ГА МТ «Брама», 2004.</ref>. Normy pisowni stosowane w ''taraszkiewicy'' ściślej niż w oficjalnej ortografii związane są z zasadą fonetyczną (zawsze oddawana jest w pisowni chociażby miękka wymowa spółgłosek). Oba opisywane warianty ortograficzne języka białoruskiego różni także m.in. sposób adaptacji zapożyczeń<ref group=uwaga> Na przykład: Вікіпедыя (''Wikipiedyja'') w oficjalnej ortografii — Вікіпэдыя (''Wikipedyja'') w ''taraszkiewicy''.</ref>.
W 2005 roku w celu unormowania „taraszkiewicy” powołano zespół roboczy w składzie: Juraś Buszlakou, Wincuk Wiaczorka, Dzmitryj Sańko і Dzmitryj Sawko. Zespół ten przedstawił jako rezultat swojej pracy księgę „Беларускі клясычны правапіс. Збор правілаў. Сучасная нармалізацыя” (''Biełaruski klasyčny pravapis. Zbor praviłaǔ. Sučasnaja narmalizacyja''). Ten wariant pisowni zaczął być stosowany przez tygodnik [[Nasza Niwa]] (Наша Ніва), periodyk [[Arche (periodyk)|Arche]], białoruską redakcję [[Radio Wolna Europa|Radia Swoboda]] (Радыё «Свабода») i niektóre inne media, również przez działającą od 12 sierpnia 2004 roku [[Wikipedia w języku białoruskim (taraszkiewicy)|Wikipedię w języku białoruskim (taraszkiewicy)]], która początkowo była jedyną białoruską Wikipedią. Taraszkiewica używana jest także w białoruskiej wersji strony [[Polskie Radio|Polskiego Radia]].
| |||