Komitet Narodowy Polski (1917–1919): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Charakterystyka: +finansowanie
WP:SK, lit.
Linia 1:
{{Inne znaczenia|KNP w latach 1917–1919|[[Komitet Narodowy Polski]] – stronę ujednoznaczniającą}}[[Plik:Komitet Narodowy Polski in Paris 1918 ( Polish National Committee), concerned by France as provisional Polish goverment.jpg|351px|thumb|Komitet Narodowy Polski w Paryżu 1918. Siedzą od lewej: [[Maurycy Zamoyski]], [[Roman Dmowski]], [[Erazm Piltz]], stoją [[Stanisław Kozicki (polityk)|Stanisław Kozicki]], [[Jan Emanuel Rozwadowski]], [[Konstanty Skirmunt]], [[Franciszek Fronczak]], [[Władysław Sobański]], [[Marian Seyda]], [[Józef Wielowieyski]]]]
[[Plik:KNP w Paryżu 1918.jpg|350px|thumb|Komitet Narodowy Polski w Paryżu 1918. Widoczni: Kozicki, Wielowieyski, [[Antoni Madeyski|Madeyski]], Sobański, Dmowski, Romer, Rozwadowski, Piltz, Fronczak, Zamoyski, Tomaszewski, Halpert, Smogorzewski, Skirmunt, Seyda, Ostrowski, Woyno.]]
[[Plik:Polish territorial demands on Paris Peace Conference 1919.png|thumb|300px|Polskie postulaty terytorialne na [[Konferencja pokojowa w Paryżu (1919–1920)|paryskiej konferencji pokojowej]] ([[Linia Dmowskiego]]) na tle mapy etnograficznej regionu i granic [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej ]] 1772]]
'''Komitet Narodowy Polski''' (KNP) – założona 15 sierpnia 1917 w [[Lozanna|Lozannie]] przez [[Roman Dmowski|Romana Dmowskiego]] polska organizacja polityczna działająca w latach 1917–1919. Był kontynuacją [[Komitet Narodowy Polski (1914–1917)|Komitetu Narodowego Polskiego]], działającego w latach 1914-1917 w [[Warszawa|Warszawie]] i [[Petersburg|Piotrogrodzie]], w krajach [[Ententa|Ententy]] na Zachodzie. Siedzibą KNP był [[Paryż]]. Celem Komitetu była odbudowa państwa polskiego przy pomocy państw [[Ententa|Ententy]]. KNP został uznany przez rządy Francji, Wielkiej Brytanii i Włoch za namiastkę rządu polskiego na emigracji i przedstawicielstwo interesów Polski<ref>[[Eugeniusz Romer]], ''Pamiętnik Paryski 1918–1919''. Przypisy [[Andrzej Garlicki]], Ryszard Świętek, t. I Wrocław 2010, s. 16.</ref>. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę stworzył trzon delegacji polskiej na [[Konferencja pokojowa w Paryżu (1919–1920)|konferencję pokojową w Paryżu]], rozwiązał się formalnie na życzenie premiera [[Ignacy Jan Paderewski|Ignacego Paderewskiego]] 15 kwietnia 1919<ref>[[Piotr Łossowski]], ''Kształtowanie się państwa polskiego i walka o granice (listopad 1918-czerwiec 1919)'' w: ''Historia dyplomacji polskiej'' t. IV, Warszawa 1995, [[Wydawnictwo Naukowe PWN|Państwowe Wydawnictwo Naukowe]], {{ISBN|83-01-11714-1}}, s.103.</ref>.
 
Linia 9:
Bezpośrednią przyczyną jego powołania było [[rewolucja lutowa 1917|rewolucja lutowa]] i obalenie [[samodzierżawie|caratu]] w [[Imperium Rosyjskie|Imperium Rosyjskim]], które wcześniej sprzeciwiało się tworzeniu jakichkolwiek polskich formacji zbrojnych u boku państw Ententy<ref>''Do roku 1917, pomimo wysiłków polskich środowisk niepodległościowych inicjatywa utworzenia Armii Polskiej na Zachodzie napotykała jednak trudności. We Francji liczono się z negatywnym stanowiskiem Rosji. Sytuacja zmieniła się wiosną 1917 r - po rewolucji lutowej w Rosji państwa Ententy uzyskały wolną rękę.'' ([https://dzieje.pl/aktualnosci/dekret-o-utworzeniu-armii-polskiej-we-francji ''Dekret o utworzeniu Armii Polskiej we Francji''])</ref>.
 
DziałąlnośćDziałalność KNP finansowana była przez [[Maurycy Zamoyski|Maurycego Zamoyskiego]], [[Mikołaj Szczęsny Potocki|Mikołaja Potockiego]] oraz z kredytów udzielonych przez rządy Anglii i Francji, które to miały być zwrócone, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości<ref>{{Cytuj |autor = Andrzej Chwalba |tytuł = Wielka Wojna Polaków 1914-1918 |data = 2018}}</ref>.
 
Zadaniami KNP były:
Linia 23:
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia, linki ==
 
* [[Ludwik Bazylow]], ''Odrodzenie sprawy polskiej w kraju i w świecie'' w: ''Historia dyplomacji polskiej'', t. III, Warszawa 1982, [[Wydawnictwo Naukowe PWN|Państwowe Wydawnictwo Naukowe]], {{ISBN|83-01-03078-X}}, rozdz.7 ''Komitet Narodowy Polski'' s. 886-900.
* [[Piotr Łossowski]], ''Kształtowanie się państwa polskiego i walka o granice (listopad 1918-czerwiec 1919)'' w: ''Historia dyplomacji polskiej'' t. IV, Warszawa 1995, [[Wydawnictwo Naukowe PWN|Państwowe Wydawnictwo Naukowe]], {{ISBN|83-01-11714-1}} s. 79-177.