Wikariat generalny cieszyński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
D T G (dyskusja | edycje)
bo chodziło o opolską, duh
Znacznik: Wycofane
D T G (dyskusja | edycje)
m poprawa linków
Znacznik: Wycofane
Linia 44:
Po stronie austriackiej pozostały dwa obszary rozdzielone pozostałą częścią Śląska Austriackiego ([[księstwo karniowskie|księstwa opawsko-karniowskiego]]) podlegającej [[archidiecezja ołomuniecka|diecezji ołomunieckiej]] (od 1777 archidiecezji). Na wschodzie był to obszar istniejącego od 1654 biskupiego komisariatu cieszyńskiego, a na zachodzie obszar dawnego biskupiego [[Księstwo nyskie|księstwa nyskiego]], na którym w 1746 utworzony biskupi komisariat nyski (frywałdowski). W początkowym okresie na obszar Wikariatu składało się 6 dekanatów komisariatu cieszyńskiego: [[Dekanat Bielsko|Bielsko]], [[Dekanat Cieszyn|Cieszyn]], [[Dekanat Frydek|Frydek]], [[Dekanat Frysztat|Frysztat]], [[Dekanat Karwina|Karwina]], [[Dekanat Strumień|Strumień]]. W części nyskiej znalazło się 16 parafii stanowiących fragmenty trzech dekanatów, a po utworzeniu komisariatu w 1747 utworzono na jego obszarze 4 dekanaty ([[Dekanat Jesionik|Frývaldov]], Jánský Vrch, [[Vidnava]] i [[Zlaté Hory|Cukmantl]]<ref>[https://web.archive.org/web/20160325112854/http://www.svatojanskavez.cz/stala-expozice/pohledy-do-dejin-farnosti-frydek/frydecka-farnost-v-kontextu-cirkevne-spravniho-vyvoje-slezska/ Frýdecká farnost v kontextu církevně-správního vývoje Slezska] {{lang|cs}}</ref>), ponadto 1 nową parafię i 12 [[lokalia|lokalii]]<ref name="tomecki">{{cytuj pismo | nazwisko = Tomecki| imię = Karol| tytuł = Organizacja kościelna na Śląsku austriackim w drugiej połowie XVIII wieku| czasopismo = Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne | adres czasopisma = http://www.wtl.us.edu.pl/e107_plugins/wtl_ssht/index.php| url = http://www.wtl.us.edu.pl/ssht/27-28/SSHT_27-28(1994-95)431-433.pdf| rok = 1994}}</ref>.
 
Początkowo częścią pozostałą przy Austrii zarządzał biskup wrocławski [[Philipp Gotthard von Schaffgotsch]] rezydujący na zamku ''Johannesberg'' (cz. Jánský Vrch na terenie miasta [[Javorník (powiat Jesionik)|Javorník]]). W 1770 pierwszym Generalnym Wikariuszem został Justus Wilhelm, dziekan [[Dekanat Frydek|frydecki]]. Przez następne lata Habsburgowie starali się utworzyć osobne biskupstwo w Opawie, jednak bez powodzenia. W 1795 zmarli biskup Philipp Gotthard von Schaffgotsch oraz Wikariusz Generalny Justus Wilhelm, a nowym biskupem we Wrocławiu został [[Joseph Christian Hohenlohe-Bartenstein]], który zatwierdzeniem cesarskiego dokumentu ''quoad temporalia'' unormował prawny status Wikariatu Generalnego. Następnym prawnym Wikariuszem Generalnym został dotychczasowy komisarz i dziekan cieszyński ks. Antoni Alojzy Löhn. Następni rezydowali również we Frydku, Bielsku, Frysztacie i Strumieniu, ale przeważnie w Cieszynie. Na stałe siedzibą Wikariatu generalnego Cieszyn został, gdy siódmym z kolei Generalnym Wikariuszem uczyniono ks. [[Franciszek Śniegoń|Franciszka Śniegonia]] w 1872, od 1883 uroczyście konsekrowany na biskupa-sufragana. Następujący po nim ks. Karol Findinski zanim przeniósł się z Frydka postanowił wybudować nową siedzibę w Cieszynie. [[Architektura neobarokowa|Neobarokowy]] budynek ukończono w 1894. W 1891 biskup [[Georg Kopp]] utworzył funkcję kanclerza Generalnego Wikariatu powoływanego we Wrocławiu<ref name="tomecki"/>. Po podziale [[Śląsk Cieszyński|Śląska Cieszyńskiego]] w 1920 władza cieszyńskiego wikariatu została ograniczona tylko do jego polskiej części<ref>J. Londzin 1926, s. 75.</ref>. Generalny Wikariat zniesiono wraz z utworzeniem [[Archidiecezja katowicka|diecezji katowickiej]] w 1925, do której to włączono podległe mu dekanaty bielski, cieszyński, skoczowski i strumieński. Parafie w czechosłowackiej części Śląska Cieszyńskiego pozostały częścią archidiecezji wrocławskiej, tworząc Apostolską Administraturę w Czeskim Cieszynie, podległą Watykanowi aż do 1978 roku, kiedy to zostały włączone do [[Archidiecezjadiecezja opolska|archidiecezjidiecezji opolskiej]].
 
== Generalni wikariusze ==