Jądro komórkowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa linków, sprawdzone
m poprawa pozycji linku
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Linia 1:
[[Plik:HeLa Hoechst 33258.jpg|thumb|300px|Komórki [[HeLa]] z dobrze widocznymi jądrami, wybarwionymi za pomocą barwnika [[Hoechst (barwnik)|Hoechst]]. Komórki w środku i z prawej znajdują się w [[interfaza|interfazie]]. Komórka z lewej przechodzi proces [[mitoza|mitozy]], stąd jej [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]] jest skupione i gotowe do podziału.]]
[[Plik:DAPI-leukocyty-Hs.jpg|thumb|300px|Jądra komórkowe [[leukocyt]]ów człowieka, wybarwione za pomocą barwnika [[DAPI]].]]
[[Plik:Biological cell.svg|thumb|300px|Schemat typowej komórki zwierzęcej, ukazujący położenie jej składników. [[Organellum|Organella]]:<br />1. [[jąderko]]<br />2. '''jądro komórkowe'''<br />3. [[rybosom]]<br />4. [[pęcherzyk]]<br />5. [[retikulum endoplazmatyczne|szorstkie retikulum endoplazmatyczne]]<br />6. [[aparat Golgiego]]<br />7. [[Mikrotubula|mikrotubule]]<br />8. [[retikulum endoplazmatyczne|gładkie retikulum endoplazmatyczne]]<br />9. [[mitochondrium]]<br />10. [[wakuola|wakuola]]<br />11. [[Cytoplazma|cytozol]]<br />12. [[lizosom]]<br />13. [[centriola]] ]]
 
13. [[centriola]] ]]
'''Jądro komórkowe''', '''nukleus'''{{r|jądro komórkowe w encyklopedii}} – otoczone podwójną błoną [[organellum]] obecne we wszystkich [[komórka]]ch [[Eukarionty|eukariotycznych]], z wyjątkiem tych, które wtórnie je utraciły w trakcie różnicowania, np. dojrzałe [[erytrocyt]]y niektórych [[Ssaki|ssaków]] (min. człowiek i [[Małpy człekokształtne|człekokształtne]]). Zawiera większość [[materiał genetyczny|materiału genetycznego]] komórki, zorganizowanego w postaci wielu długich, [[podwójna helisa|dwuniciowych łańcuchów]] [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]] związanych z dużą ilością [[białka|białek]], głównie [[histony|histonowych]], które razem tworzą [[chromosom]]y. [[Gen]]y zlokalizowane w chromosomach stanowią [[genom]] komórki. Funkcją jądra komórkowego jest przechowywanie i [[Replikacja DNA|powielanie]] informacji genetycznej oraz kontrolowanie czynności komórki, poprzez regulowanie [[ekspresja genu|ekspresji genów]]. Główne struktury, które obecne są w budowie jądra komórkowego to [[błona jądrowa]], podwójna membrana otaczająca całe organellum i oddzielająca je od [[cytoplazma|cytoplazmy]] oraz blaszka jądrowa, sieć delikatnych włókienek białkowych utworzonych przez [[laminy]], stanowiących rusztowanie dla jądra i nadających mu wytrzymałość mechaniczną. Błona jądrowa jest nieprzepuszczalna dla większości cząsteczek, dlatego obecne są w niej [[Por jądrowy|pory jądrowe]]. Są to kanały przechodzące przez obie błony, umożliwiające transport [[jon]]ów i innych cząstek. Transport większych cząstek, takich jak białka, jest ściśle kontrolowany i zachodzi na zasadzie [[transport aktywny|transportu aktywnego]], kontrolowanego przez białka transportowe. Transport jądrowy jest kluczowy dla funkcjonowania komórki, ponieważ przemieszczanie cząstek poprzez błonę jądrową wymagane jest zarówno przy zarządzaniu ekspresją genów oraz utrzymywaniu chromosomów.