Wina likierowe: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}} |
grupowanie przypisów |
||
Linia 5:
Do win wzmacnianych („fortyfikowanych”) należą m.in. portugalskie [[madera (wino)|madera]], [[moscatel de Setúbal]], [[porto (wino)|porto]], hiszpańskie [[malaga (wino)|malaga]], [[sherry]], włoska [[marsala (wino)|marsala]]<ref name="Bosak2011" /><ref name="Domine2009s895" />, chorwacki [[Prošek (wino)|prošek]], greckie [[samos (wino)|samos]], [[mawrodafni]], cypryjskie [[commandaria]], francuskie [[pineau des Charentes]], [[vin doux naturel]], koreańskie [[gwaha-ju]]. Zazwyczaj zawartość alkoholu w tych winach wynosi od 15% do 22%<ref name="Bosak2011" />.
W jednych przypadkach (np. porto) alkohol dodawany jest w trakcie fermentacji (blokowanie działania drożdży), gdy wino wykazuje wciąż wysoki poziom cukru. W innych wypadkach (marsala i sherry) dodaje się go pod koniec procesu produkcyjnego, balansując smak wina między słodyczą, kwasowością a goryczą garbnika, i zapewniając mu szczególną trwałość. Barwa wina wzmacnianego nie jest zależna od tego dodatku (wyjątkiem jest [[brandy|winiak]]). Likierowe otrzymywane z wina czerwonego cechuje ciemna, nasycona czerwień, w późniejszym czasie – barwa rubinowa, a po długim starzeniu się – pomarańczowa. Natomiast kolor uzyskiwanego z białych winogron uzależniony jest od ich szczepu, choć z biegiem czasu ciemnieje aż do ciemnobursztynowego<ref name="autonazwa1">Filippo Mangione i in.: ''Świat wina''. Warszawa: Hachette Polska, 2011, s. 34.</ref>.
Gama zapachowa win likierowych zależna jest zarówno od alkoholu bazowego, jak i dodawanego. W winach tych aromaty są wynikiem oksydacji, której normalnie się unika, dlatego dominujący jest zapach tzw. maderyzacji (utlenienia), obok którego ujawniają się pozostałe (suchych owoców, orzechów, migdałów, fig, a także różnoowocowych konfitur). Po upływie co najmniej dekady wina likierowe zyskują jeszcze inne aromatyczne nuty (np. tytoniu, gorzkiej czekolady) cenione przez koneserów<ref
Jako najsłodsze, wina te stanowią szczególnie odpowiedni trunek do ciast i deserów, przy których nie tracą smaku wskutek negatywnego działania cukru, jak np. w przypadku szampana podanego z tortem. Wbrew spotkanej czasem praktyce, nie należy ich jednak trzymać dłużej w karafce, można natomiast dla [[dekantacja|dekantacji]] przelać do niej na 2-4 godziny przed podaniem. Dla zwolenników konsumowania ich na zimno, właściwe jest schłodzenie nawet do 4-6°C w lodówce<ref>Andrew Jefford: ''101 rzeczy, które powinienieś wiedzieć o winie''. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003, s. 228, 230, 236.</ref>.
Linia 13:
== Przypisy ==
{{Przypisy|
* <ref name="Bosak2011">{{Cytuj stronę | url=http://czaswina.pl/artykul/wino-z-pradem | autor=Wojciech Bosak | tytuł=Wino „z prądem” | opublikowany=Czas wina.pl | data=14 grudnia 2011 | język=pl | data dostępu=9 października 2014}}</ref>
* <ref name="Domine2009s895">{{Cytuj
}}
| |||