Dynastia Qing: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Po otwarciu archiwów: drobne redakcyjne
→‎Podbój środkowych Chin: drobne redakcyjne
Linia 119:
W styczniu 1645 roku [[Dorgon]] nakazał wszystkim mężczyznom, poddanym Qing, ogolić przód głowy na wzór Mandżurów, a resztę włosów związać w warkocz. W dekrecie wyjaśnił: ''Wewnątrz i na zewnątrz jesteśmy jedną rodziną. Cesarz jest jak ojciec, a poddani są jak jego synowie. Ojciec i synowie są tego samego ciała. Jak mogą się od siebie różnić? Jeśli nie są jednością, to oznacza, że mają dwa serca. Czy nie są wówczas podobni do ludzi z innych krajów? (...) Wszyscy mieszkańcy stolicy i okolic wykonają rozkaz ogolenia głów w ciągu dziesięciu dni od wydania tej proklamacji. W przypadku [[Zhili]] i innych prowincji, rozkaz należy wykonać w ciągu dziesięciu dni od otrzymania dekretu. Ci, którzy podporządkują się temu nakazowi, należą do naszego kraju. Ci, którzy tego nie zrobią, zostaną uznani za zdradzieckich bandytów i będą surowo ukarani. Każdy, kto spróbuje nie wykonać tego rozkazu lub użyje przebiegłego języka, aby się z nim spierać, zostanie potraktowany surowo''. Dekret ten początkowo podyktowany był przede wszystkim względami wojskowymi. Pozwalał chorągwiom odróżnić sprzymierzone wojska chińskie od wroga. Nigdy jednak nie został odwołany i obowiązek golenia głów przez mężczyzn przetrwał do upadku Qing{{odn|Rowe|2009| s = 22–23}}.
 
[[Dorgon]] prawdopodobnie nie docenił stopnia oporu, który wywołał ten nakaz. Chińczycy uważali swoją tradycyjną fryzurę za odzwierciedlenie ich tożsamości kulturowej i uznali golenie głów za formę naruszenie obowiązku synowskiego wobec rodziców, którzy przekazali im swoje ciała. Na wyżynach środkowych Chin lokalne elity, które wcześniej zaakceptowały przybycie administracji Qing, odpowiedziały na dekret buntem. Wycofały się do górskich fortec, gdzie broniły się, często do ostatniego żołnierza, przez kolejne pięć lat. Generał Ming {{Link-interwiki|pl=Shi Kefa|język = en|tam=Shi Kefa|tekst=Shi Kefa}} zdecydował się bronić położonego w delcie [[Jangcy]] [[Yangzhou]]. Chorągwie zdobyły miasto po kilku dniach oblężenia, w maju 1645 roku{{odn|Rowe|2009| s = 23}}. [[Dorgon]] postanowił dać przykład reszcie Chin. Większość mieszkańców miasta {{Link-interwiki|pl=Masakra w Yangzhou|język = en|tam=Yangzhou massacre|tekst=została zabita}}, a reszta obrócona w niewolę{{odn|Fairbank|1996| s = 130–131}}. Liczbę ofiar szacuje się na kilkaset tysięcy. Naoczny świadek tych wydarzeń, {{Link-interwiki|pl=Wang Xiuchu|język = en|tam=Wang Xiuchu|tekst=Wang Xiuchu}}, w swoim ''[[Wspomnienie dziesięciu dni w Yangzhou|Wspomnieniu dziesięciu dni w Yangzhou]]'' (扬州十日记; ''Yángzhōu shí rìjì'') zanotował: ''Kilkaset osób spędzono razem jak bydło lub kozy. Każdy, kto pozostawał w tyle, był natychmiast chłostany lub zabijany. Szyje kobiet związano jedną grubą liną, nawleczono je razem jak perły. Potykając się przy każdym kroku, kobiety pokrywały się błotem. Niemowlęta leżały wszędzie na ziemi. Wnętrzności tych, których deptano jak darń – pod kopytami koni lub ludzkimi stopami – były rozmazane w błocie. Płacz tych, którzy jeszcze żyli, wypełniał cały teren. Każdy rynsztok czy staw, który mijaliśmy, był zawalony trupami. Ręce i nogi nieżywych były splątane. Ich krew spłynęła do wody, a połączenie zieleni i czerwieni tworzyło spektrum kolorów. Kanały również były wypełnione martwymi ciałami''{{odn|Rowe|2009| s = 23}}. Pomimo tego{{Link-interwiki|pl=Masakra złowrogiegow przykładuYangzhou|język = en|tam=Yangzhou massacre|tekst=masakry}}, lokalne elity w delcie Jangcy zdecydowały się kontynuować walkę. W następnych miesiącach chorągwie krwawo spacyfikowały cały region. Liczbę zabitych w {{Link-interwiki|pl=Jiading|język = en|tam=Jiading|tekst=Jiading}} oblicza się na 200 tysięcy. Jeszcze więcej osób zginęło w [[ Jiangyin]]{{odn|Rowe|2009| s = 23}}.
 
== Dynastia Qing w XVII i XVIII wieku ==