Adolf Pilch: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
→‎Życiorys: jęz., źródła/przypisy, wikizacja
Linia 29:
 
== Życiorys ==
Urodził się jako ósme dziecko w rodzinie górali śląskich Jana i Zuzanny z domu Cieślar<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Szymon Nowak |tytuł = Adolf Pilch "Góra, według"Dolina" |data = 2021 |miejsce = Warszawa |wydawca = IPN |s = s. 4}}</ref>. Przypuszczalnie Adolf legendyPilch był synem potomka [[Szkoci|szkockiego]] imigranta (uciekiniera przed prześladowaniami religijnymi), wyznania [[Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP|ewangelicko-augsburskiego]]<ref name=":0" />. Ukończył gimnazjum w [[Cieszyn]]ie i Państwową Wyższą Szkołę Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda w [[Warszawa|Warszawie]], po czym został powołany do [[Szkoła Podchorążych Rezerwy|Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty]] przy [[26 Dywizja Piechoty (II RP)|26 DP]] w [[Skierniewice|Skierniewicach]]. Po odbyciu służby wojskowej pracował w Rybniku, a następnie w Warszawie w branży budowlanej<ref name=":0" />.
 
W 1939 niezmobilizowanynie został zmobilizowany, przedostał się na [[Węgry]] następnie przez [[Rumunia|Rumunię]] dotarł do [[Jugosławia|Jugosławii]], skąd statkiem „Patria” dopłynął do [[Francja|Francji]], gdzie został wcielony do [[3 Dywizja Piechoty (PSZ)|3 Dywizji Piechoty]] (początkowo w 9 pułku piechoty następnie 8 pp). W czasie [[Kampania francuska 1940|niemieckiej agresji na Francję]] brał udział w walkach 8 pp, a po kapitulacji Francji i ewakuacji oddziałów polskich, 21 czerwca 1940 dotarł do [[Plymouth]] w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Tam przeszedł szkolenie dywersyjne [[cichociemni|cichociemnych]], po czym został przerzucony do Polski w nocy z 16 na 17 lutego 1943 i otrzymał przydział do [[Kedyw (wojsko)|Kedywu]] [[Okręg Białystok Armii Krajowej|Okręgu AK „Czapla”]] ([[Białystok]]), a następnie do [[Okręg Nowogródek Armii Krajowej|Okręgu AK „Nów”]] ([[Nowogródek]]), działając pod pseudonimem „Góra”.
 
Będąc oficerem [[Zgrupowanie Stołpeckie Armii Krajowej|Zgrupowania Stołpeckiego AK]] (zwanym też przez sprzymierzonych wtedy komunistów Otriadem Kościuszko, pod dowództwem mjr [[Wacław Pełka|Wacława Pełki]] ps. „Wacław” i por. [[Kacper Miłaszewski|Kacpra Miłaszewskiego]] ps. „Lewald”), walczył w [[Puszcza Nalibocka|Puszczy Nalibockiej]] z oddziałami niemieckimi i [[Białoruska Policja Pomocnicza|policji białoruskiej]]. Po zdradzieckim ataku ze strony [[partyzantka radziecka|partyzantki sowieckiej]] w grudniu 1943 (w czasie którego „Lewald” został porwany samolotem do [[Moskwa|Moskwy]], a większość polskich partyzantów siłą wcielona do oddziałów radzieckich) Pilch utworzył z 40 ocalałych z pogromu akowców Polski Oddział Partyzancki pod swoim dowództwem, największym problemem był brak amunicji (zapasy przejęła partyzantka sowiecka) w obliczu polowania przez Sowietów na polskich partyzantów. Kilkunastotysięczne zgrupowanie sowieckie otrzymało rozkaz likwidacji partyzantki polskiej, co usiłowało uczynić. Wobec braku zaopatrzenia, bez wsparcia z Komendy Głównej AK, posiadając około 50 ludzi zawiązał on taktycznie lokalny pakt o nieagresji z okupantem niemieckim, przewidujący także dozbrojenie oddziału polskiego. Była to jedyna szansa na pozostanie w terenie i ochronę ludności polskiej przed partyzantami sowieckimi. Początkowo zostało to odebrane przez Komendę Główną AK jako [[rokosz]]: przysłany z [[Góry Świętokrzyskie|Gór Świętokrzyskich]] [[Jan Piwnik]] „Ponury” (według innych źródeł mjr [[Maciej Kalenkiewicz]] „Kotwicz”) przekazał „Górze” oraz znajdującemu się w podobnym układzie [[Józef Świda|Józefowi Świdzie]] „Lechowi” [[ultimatum]] zaprzestania działalności do czerwca 1944 roku. W ciągu kilku miesięcy oddział rozrósł się do ponad 800 ludzi (w tym uciekinierzy z oddziałów sowieckich), z czego połowę stanowiła [[Jazda|kawaleria]] i stoczył ok. 200 walk z Sowietami (w tym m.in. z [[otriad Bielskich|Otriadem Bielskich]]), czasami przy udziale niemieckim po stronie polskiej. W lecie 1944 roku, w obliczu szybkiego zbliżania się frontu wschodniego w wyniku [[operacja Bagration|operacji Bagration]], przeprowadził 861 żołnierzy wraz z [[tabory|taborami]] (ponad 150 [[Fura|furmanek]]) 400 kilometrów na zachód w stronę Warszawy i przekroczył [[Wisła|Wisłę]] pod [[Nowy Dwór Mazowiecki|Nowym Dworem Mazowieckim]] (jawnie, mostem, wśród reorganizujących się oddziałów niemieckich).
Linia 64:
* {{cytuj książkę |nazwisko=Pilch |imię=Adolf |tytuł=Partyzanci trzech puszcz |miejsce=Kraków |wydawca=Mireki |rok=2013 |inni=red. i opr.: Kazimierz Krajewski. Anna Rudnicka |isbn=978-83-89533-92-0}}
* {{cytuj książkę |imię=Ryszard |nazwisko=Bielański |tytuł=„Góra-Dolina” Adolf Pilch |miejsce=Warszawa |wydawca=Oficyna Wydawnicza „Rytm” |rok=2007 |isbn=978-83-73993-91-4}}
*Szymon Nowak, ''Adolf Pilch "Góra", "Dolina"'', Wyd. [[Instytut Pamięci Narodowej]], Warszawa 2021, ISBN 978-83-8229-111-7, [https://ipn.gov.pl/download/1/573512/PilchAdolfBN.pdf wersja zdigitalizowana].
* [http://wyborcza.pl/1,75480,6147557,Wojna_polsko_ruska_pod_bokiem_niemieckim.html Piotr Głuchowski, Marcin Kowalski, ''Wojna polsko-ruska pod bokiem niemieckim'']
* [http://web.archive.org/web/*/http://www.geocities.com/wandabd/adopil.htm Pułkownik Adolf Pilch]