Cozumel: Różnice pomiędzy wersjami

'''Cozumel''' (w [[języki majańskie|językach Majów]] oznacza to ''Wyspa Jaskółek'') – [[meksyk]]ańska [[wyspa]] na [[Morze Karaibskie|Morzu Karaibskim]] położona ok. 20 kilometrów na wschód od wybrzeży [[Jukatan (półwysep)|Półwyspu Jukatan]]. Administracyjnie stanowi jedną z dziesięciu gmin meksykańskiego stanu [[Quintana Roo]]. Cozumel to popularny wśród amatorów [[nurkowanie|nurkowania]] ośrodek [[turystyka|turystyczny]]. Główne miasto na wyspie to [[San Miguel de Cozumel]]. Wyspa leży około 10 km (6,2 mili) od lądu i 90 km (56 mil) na południe od Cancun[[Cancún]]. W 2016 utworzono tu [[rezerwat biosfery]]<ref>[http://www.unesco.org/new/en/media-services/multimedia/photos/mab-2016/mexico/ Isla Cozumel (Mexico)].</ref>.

Pierwszym [[Europa|Europejczykiem]] na Cozumel był [[Juan de Grijalva]] w [[1518]], po nim przybył tu [[Hernán Cortés]] wraz z [[flota|flotą]], niszcząc wiele świątyń Majów. Na wyspie żyło około 40 tysięcy Majów, jednakże ich populację wyniszczyła [[epidemia]] [[ospa prawdziwa|ospy]] i w [[1570]] jedynie 30 z nich pozostało przy życiu. Następnie wyspa była opuszczona, sporadycznie używali jej jako kryjówki [[pirat|piraci]]. W [[1848]] po wybuchu trwającego ponad pół wieku powstania Majów na półwyspie [[Jukatan (półwysep)|Jukatan]], znanym jako [[Wojna Kast]], Cozumel zasiedlili uchodźcy uciekający przed rewoltą. Z przechowywanej w miejscowym muzeum płyty można wywnioskować o istnieniu planów zakupu wyspy przez [[Abraham Lincoln|Abrahama Lincolna]], celem osiedlenia na niej wyzwolonych czarnych [[niewolnictwo|niewolników]]. Przedłużająca się wojna domowa na Jukatanie i polityczne dyskusje podczas [[wojna secesyjna|wojny secesyjnej]] w USA sprawiły jednak, że niewielką grupę byłych niewolników z USA wysłano ostatecznie na wyspę [[Île-à-Vache|Vache]] u wybrzeży [[Haiti (wyspa)|Haiti]].

[[Plik:Cozumel Beach.jpg|thumb|200px240px|lewo|Plaża na Cozumel]]

Obecnie głównym źródłem dochodu wyspy jest [[rybołówstwo]] oraz [[turystyka]]<ref name=PWN>{{encyklopedia PWN|id = 3888056|tytuł=Cozumel|data dostępu=2021-03-27}}</ref>. Cozumel jest miejscem docelowym dla turystów zainteresowanych nurkowaniem, a także miejscem spędzania [[miesiąc miodowy|miesiąca miodowego]]. Wyspa posiada dobrze rozwiniętą [[infrastruktura|infrastrukturę]] turystyczną. Istnieje tu ponad 100 [[Restauracja (lokal gastronomiczny)|restauracji]], wiele [[hotel]]i, niektóre z nich posiadają duże [[Basen pływackiPływalnia|baseny]], a nawet [[przystań (żeglarstwo)|przystanie jachtowe]].

[[Plik:Wilma in cozumel island-109920 m.jpg|thumb|left|200px240px|Cozumel w oku huraganu Wilma]]

W [[2005]] wyspę nawiedziły dwa [[huragan]]y: [[Huragan Emily (2005)|huragan EmillyEmily]] w lipcu oraz [[huragan Wilma]] w październiku, z których większe zniszczenia spowodował ten drugi.