Stanisław Płoski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
Oldpolihistor (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy, kat., infobox
Linia 9:
|stopień grafika = PL Epolet ppor.svg
|stopień = [[podporucznik]]
|data urodzenia = 4 styczniagrudnia 1899
|miejsce urodzenia = [[Briańsk]],Piotrków [[gubernia orłowskaTrybunalski]], [[Imperium Rosyjskie]]
|data śmierci = 7 marca 1966
|miejsce śmierci = [[Otwock]], [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polska]]
Linia 22:
* [[powstanie warszawskie]]
|późniejsza praca =
|odznaczenia = {{order|OOP|KKO}} {{order|OOP|KK}} {{order|KW|1Z}} {{order|KZ|S}} {{order|MW1918-21}} {{order|MDON}} {{order|MPL10}} {{order|PL-M3M}} {{order|MDS|B}}
|commons =
|wikiźródła =
Linia 29:
[[Plik:Investigation at the place of mass executions in Palmiry 02.jpg|thumb|Stanisław Płoski (z lewej) podczas oględzin [[Zbrodnia w Palmirach|miejsca egzekucji w Palmirach]] (1946)]]
[[Plik:Grob Stanislawa Ploskiego.JPG|thumb|Grób Stanisława Płoskiego i Ewy Prauss-Płoskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie]]
'''Stanisław Płoski''', [[Pseudonim|ps.]] ''Sławski'', ''P. Stanisławski'' (ur. [[4 styczniagrudnia]] [[1899]] w [[BriańskPiotrków Trybunalski|Piotrkowie]]u, zm. [[7 marca]] [[1966]] w [[Otwock]]u) – profesor historii, podporucznik rezerwy, oficer Komendy Głównej [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], członek [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]].
 
== Życiorys ==
UkończyłUrodził się 4 grudnia 1899 w Piotrkowie Trybunalskim, w rodzinie Józefa i Wandy z Biegańskich. Po ukończeniu gimnazjum w [[Piotrków Trybunalski|Piotrkowie Trybunalskim]].<ref Wname=":0">{{Cytuj 1917książkę|tytuł=Czy rwiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania|rok=1939|miejsce=Warszawa|strony=239|autor=[[Stanisław Łoza]] (red.)|url=https://polona.pl/item/czy-wiesz-kto-to-jest-uzupelnienia-i-sprostowania,ODQ1NjUxOA/248/#info:metadata|data dostępu=2021-09-13}}</ref> rozpoczął studia historyczne na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]] po kierunkiem prof. [[Marceli Handelsman|Marcelego Handelsmana]]. W 1920 r. uczestniczył jako ochotnik w [[wojna polsko-bolszewicka|wojnie polsko-bolszewickiej]]. Po bezterminowym urlopowaniu z wojska ponownie podjął studia historyczne na wydziale filozoficznym UW. Od 1922 r. pracował w Wojskowym Instytucie Naukowo-Wydawniczym, w 1928 r. przemianowanym na [[Wojskowe Biuro Historyczne]]. W 1932 r. uzyskał tytuł doktora z zakresu historii. Członek komitetu redakcyjnego „Przeglądu Socjalistycznego” (1932–1933), współpracownik „[[Encyklopedia wojskowa|Encyklopedii Wojskowej]]”.
 
W [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej 1939]] uczestniczył w [[Obrona Warszawy (1939)|cywilnej obronie Warszawy]]. Już od jesieni 1939 r. działał w [[Służba Zwycięstwu Polski|Służbie Zwycięstwu Polski]]. Początkowo zajmował się nasłuchem stacji radiowych, zaś do marca 1940 r. kierował Wojskowym Biurem Historycznym, w strukturach [[Biuro Informacji i Propagandy|Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej]]. Wydawał miesięcznik „Insurekcja”. Wraz z płk. [[Alojzy Horak|Alojzym Horakiem]] redagował od 10 czerwca 1940 r. pismo „Żołnierz Polski w Kampanii Wrześniowej”, które drukowane było początkowo jako dodatek do „Wiadomości Polskich". Od numeru 32 z listopada 1941 r. dodatek ukazywał się pod zmienionym tytułem - jako miesięcznik „Żołnierz Polski w Drugiej Wojnie Światowej”. ''Zmiana ta'' – pisano w artykule redakcyjnym – ''wywołana jest otrzymaniem pierwszych relacji o czynach wojennych naszego żołnierza walczącego na obczyźnie'', co znalazło odzwierciedlenie w treści, pojawiły się bowiem wspomnienia z innych frontów, jednak tematyka wrześniowa nadal dominowała. Od 1942 r. pismo – kierowane w dalszym ciągu przez Stanisława Płoskiego – było dodatkiem do „Żołnierza Polskiego”. Ostatni, pięćdziesiąty czwarty numer, ukazał się w czerwcu 1944 r.
Linia 42:
Od 1945 do 1950 r. był dyrektorem [[Instytut Pamięci Narodowej przy Prezydium Rady Ministrów|Instytutu Pamięci Narodowej przy Prezydium Rady Ministrów]]. Był aktywnym współpracownikiem Komisji Badania Zbrodni Niemieckich. Po rozwiązaniu Instytutu przez władze został skierowany do pracy w [[Archiwum Akt Dawnych]]. W 1953 r. powrócił do pracy naukowej obejmując Zakład Dokumentacji w Instytucie Historii PAN, a od 1957 r. Zakład Historii II Wojny Światowej IH PAN. W 1954 r. mianowany docentem, a w 1959 r. profesorem nadzwyczajnym.
 
Zmarł 7 marca 1966 r. po wielomiesięcznym pobycie w sanatorium w Otwocku. Został pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie]] (kwatera C 2-6-15)<ref>{{Cytuj |tytuł = Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze |data dostępu = 2021-09-13 |opublikowany = www.cmentarzekomunalne.com.pl |url = http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=6&kwatera=C%202&grob=15&dane=+imie=Stanis%C5%82aw+nazwisko=P%C5%82oski+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2021+miesiac2=9+dzien2=13+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2021+miesiac_zg2=9+dzien_zg2=13+cmentarz=#kotwica}}</ref><ref>{{Cytuj | tytuł = Niektóre znane osoby, spoczywające na Cmentarzu Wojskowym | url = https://web.archive.org/web/20090805130743/http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/cmentarze/wojskzasl.html | opublikowany = Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Warszawie}}</ref>.
 
== Rodzina ==
Linia 61:
* [[Krzyż Walecznych]]
* Srebrny [[Krzyż Zasługi]] (10 listopada 1933)<ref>{{Monitor Polski|rok=1933|numer=259|pozycja=279}} „za zasługi na polu pracy oświatowej w wojsku”.</ref>
*[[Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921|Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918''–''1921]]<ref name=":0" />
*[[Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości]]<ref name=":0" />
* [[Medal 10-lecia Polski Ludowej]] (14 stycznia 1955)<ref>{{Monitor Polski|rok=1955|numer=112|pozycja=1450}} - Uchwała Rady Państwa nr 0/126 na wniosek Prezesa Polskiej Akademii Nauk.</ref>
*[[Medal 3 Maja]]<ref name=":0" />
*Brązowy [[Medal za Długoletnią Służbę]]<ref name=":0" />
 
== Przypisy ==
Linia 81 ⟶ 85:
[[Kategoria:Członkowie Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej ZWZ]]
[[Kategoria:Członkowie organizacji Polskich Socjalistów]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w BriańskuPiotrkowie Trybunalskim]]
[[Kategoria:Ludzie związani z polską prasą podziemną 1939–1945]]
[[Kategoria:Obrońcy Warszawy (1939)]]
[[Kategoria:Ochotnicy w wojnie polsko-bolszewickiej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Walecznych]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem 10-lecia3 Polski LudowejMaja]]
[[Kategoria:Odznaczeni Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921]]
[[Kategoria:Oficerowie Armii Krajowej]]
[[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]