Paleolit środkowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
ze sk |
m półautomatyczna zamiana „tys” → „tys.” |
||
Linia 1:
'''Środkowy paleolit''' – odnosi się do charakterystycznych wyrobów kulturowych spotykanych na terenie zachodniej [[Eurazja|Eurazji]]. Odpowiednikiem dla tego terminu, w odniesieniu do terenów [[afryka]]ńskich, jest Środkowa Epoka Kamienia (MSA – ''Middle Stone Age''). Proces przechodzenia od [[kultura aszelska|aszelskiej]] tradycji technologicznej do Środkowej Epoki Kamienia znanej z terenów afrykańskich trwał od ok. 300 do 200 tys. lat temu zaś koniec MSA wyznacza okres między 50 a 20 tys. lat temu.
W okresie MSA [[broń miotana]] – [[oszczep (broń)|oszczepy]] – coraz częściej wyposażana była w [[Ostrze liściowate|ostrza liściowate]] jak i specjalnie odbijane [[Odłupek|odłupki]] o wcześniej zamierzonym trójkątnym kształcie które służyły jako [[Grot (broń)|groty]]. Zastosowanie kamiennych grotów znacznie zwiększało efektywność podejmowanych przez człowieka działań łowczych. W okresie MSA w zasadzie niepoświadczone jest stosowanie padlinożerstwa, zaś śladów zorganizowanych polowań ludzkich dostarcza wiele stanowisk, tj. Klasies River Mouth w [[Południowa Afryka|RPA]]. Na stanowisku tym znaleziono szczątki bowida którego zabito za pomocą broni wyposażonej w kamienny grot. Kolejną cechą MSA jest rozwój narzędzi wykonywanych z kości i kościanych ostrzy broni miotanej grotów i [[harpun]]ów. Na stanowisku Klasies River Mouth oraz w jaskiniach [[Jaskinia Border|Border]] i [[Montagu]] odkryto właśnie tego typu [[Mikrolit|zbrojniki]], datowane na okres między 80 a 66 tys. lat temu. Na stanowisku [[Katanda]] ([[Demokratyczna Republika Konga]]) odkryto szereg płaskich ostrzy i harpunów datowanych na ok. 80 tys. lat temu. Na stanowisku Katanda odkryto szczątki dużych ryb słodkowodnych oraz szczątki większych ryb z gatunku [[Clarias]], do których upolowania najprawdopodobniej używano wspomnianych wyżej harpunów. Innowacją technologiczną w okresie trwania MSA jest pojawienie się technologii wiórowej, w wyniku stosowania której otrzymywano wydłużone odłupki o równoległych bądź zbieżnych krawędziach.
Linia 9:
W jaskini [[Jaskinia Border|Border]] odkryto paciorki wykonywane ze skorupek jaj strusich, których wiek określany jest na ok. 105 tys. lat temu. Paciorki wykonywane z tego samego materiału odkryto w Jaskini Ognisk oraz na stanowisku Nswatugi w [[Zimbabwe]]. Ich wiek wyznaczają daty od 52 do 42 tys. lat temu. W jaskini Border odkryto także ozdoby wykonane z muszli mięczaków morskich (gatunku Comus).
* Do lat 70. XX wieku środkowy paleolit identyfikowano z kompleksem przemysłów mustierskich zamkniętym w przedziale chronologicznym od 120 do 40 tys. lat temu. Dzisiejsze badania zmieniają takie rozumienie terminu środkowy paleolit, gdyż początek technologii typowych dla [[Kultura mustierska|przemysłów mustierskich]] rozpoczyna się ok. 350–300 tys. lat temu. W związku z tym w środkowym paleolicie wydzielane są dwie fazy:
'''1''' – wczesny środkowy paleolit, zamknięty w przedziale między 350/300 a 120 tys. lat temu.
| |||