Literatura albańska: Różnice pomiędzy wersjami

W XVIII wieku zaczęła rozwijać się poezja mieszczańska w języku albańskim, zapisywana alfabetem arabskim{{odn|Cimochowski|1991|s=619}}. Twórców tej poezji nazywano bejtedżinami{{r|pwn}}. Byli oni popularni wśród muzułmańskiej warstwy feudalnej, duchowieństwa i zamożnego mieszczaństwa{{odn|Cimochowski|1991|s=619}}. Bejtedżinowie byli pod dużym wpływem literatury orientalnej i język ich utworów zawiera wiele orientalizmów{{odn|Cimochowski|1991|s=619}}, głównie tureckich, arabskich i perskich{{odn|Elsie|1992|s=291}}. Twórczość ta była często przekazywana ustnie lub w odpisach rękopiśmiennych; niektóre utwory stały się anonimowe i zostały częścią poezji ludowej. Poezja mieszczańska podzieliła się na dwa nurty: świecki i religijny. Po raz pierwszy w albańskiej poezji zaczęto opisywać miłość, przyjaźń, piękno przyrody i kobiet{{odn|Cimochowski|1991|s=619}}. Rozwinęła się również poezja muzułmańska, którą zajmowali się głównie [[bektaszijja|bektaszyci]] w XIX wieku; były to głównie hymny na cześć proroka i ody{{odn|Cimochowski|1991|s=619}}. Głównym przedstawicielem nurtu religijnego był [[Dalip Frashëri]], autor wierszowanej historii islamu, zatytułowanej „Hadikaja” (1842){{odn|Cimochowski|1991|s=620}}. Literatura bejtedżinów pozostaje najsłabiej poznanym etapem historii literatury albańskiej, ponieważ większość dzieł nie zachowała się do dzisiejszych czasów, a także ze względu na brak specjalistów, mogących odczytać ich teksty, gdyby zostały one odnalezione{{odn|Elsie|1992|s=302-303}}.

 

 

=== Literatura odrodzenia narodowego ===

Początkiem nowelistyki albańskiej jest opowiadanie [[Kostandin Kristoforidhi|Kostandina Kristoforidhiego]] pt. „Góralskie polowanie”{{odn|Cimochowski|1991|s=630}}. Był on również autorem „Słownika albańsko-nowogreckiego”. Przetłumaczył także [[Nowy Testament]] na dialekt gegijski (1869) i toskijski (1879), których język stał się podstawą prozy okresu odrodzenia oraz wywarł ogromny wpływ na jej rozwój. Napisał również w języku nowogreckim gramatykę dialektu toskijskiego{{odn|Cimochowski|1991|s=630}}. Ponadto oczyścił język albański z [[barbaryzm]]ów{{odn|Cimochowski|1991|s=630}}. Innym pionierem albańskiej nowelistyki był także [[Mihal Grameno]]. Do jego najważniejszych dzieł należą „Dobry ród”, „Pocałunek” i „Chrzcielny grób”{{odn|Cimochowski|1991|s=630-631}}. Był on także redaktorem czasopism „Liga Prawosławna” i „Czas”. Próbował również tworzyć dramaty – jest autorem tragedii „Śmierć Pyrrusa” oraz komedii „Klątwa na język albański”, jednakże akcja dramatyczna jest w nich słabo rozwinięta{{odn|Cimochowski|1991|s=634}}.

 

 

=== Literatura niepodległej Albanii ===