Gmach Towarzystwa Kredytowego we Wrocławiu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pbk (dyskusja | edycje)
kilka szczegółów
→‎Historia: drobne redakcyjne
Linia 38:
Budynek banku został wzniesiony w 1900 roku, w miejsce czterech średniowiecznych kamienic na zlecenie Wrocławskiego Związku Zaliczkowego{{odn|Eysymontt|2011|s=328}}(''Vorschuß-Verein zu Breslau''). Związek założony w 1859 roku, miał wówczas swoją siedzibę przy [[Ulica Ruska we Wrocławiu|ulicy Ruskiej 7]]
 
Jego projektantem był [[Karl Grosser]], współzałożyciel (wraz z Heinrichem Brostem) spółki architektoniczno-budowlanej Brost & Grosser. Spółka była projektantem m.in. budynku [[Śląskie Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu|Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych]] we Wrocławiu{{#tag:ref|Heinrich Brost zmarł w 1894 roku. Grosser samodzielnie prowadził firmę i był autorem projektu gmachu Towarzystwa Kredytowego{{odn|Eysymontt|2011|s=959}}|group=uwaga}} {{odn|Eysymontt|2011|s=328}}. Współprojektantem fasady oraz prowadzącym budowę był również Robert Hönsch, który w znacznym stopniu zmienił projekt Grossera pozostawiając jednakże jego neorenesansowy charakter{{odn|Eysymontt|2011|s=328}}.
 
Budynek został zaprojektowany na rzucie prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem{{odn|Eysymontt|2011|s=328}}. Miał trzy kondygnacje, ośmioosiową elewację i pokryty był dwuspadowym dachem w układzie kalenicowym z lukarnami w części frontowej. Część południowa i północna ujęta była pseudoryzalitami zwieńczonymi szczytami otoczonymi wolutami{{odn|Eysymontt|2011|s=328}}, przy czym południowy ryzalit zakończony był szczytem dwukondygnacyjnym a węższy północny dochodził do tarasu i miał jednokondygnacyjny szczyt{{odn|Kirschke|1995|s=89}}. W ich części parterowej umieszczono wejście do budynków i bramę przelotową prowadzącą na dziedziniec{{odn|Eysymontt|2011|s=328}}. Fasada budynku była w całości obłożona piaskowcowymi ciosami z motywem rustyki{{odn|Eysymontt|2011|s=328}} obrobionych na wzór naturalnego łomu{{odn|Kirschke|1995|s=89}}. Część środkowa między ryzalitami miała ostatnią kondygnację cofniętą względem linii elewacji co tworzyło płytki taras otoczony kamienną balustradą{{odn|Kirschke|1995|s=88}}. Nad pierwszą kondygnacja znajdował się gzyms w formie belkowania z pasem centralnym fryzu w którym umieszczono szyld budynku "Vorschuss Verein Breslau"{{odn|Kirschke|1995|s=90}}<ref>[https://polska-org.pl/5850862,foto.html?idEntity=546828 Zdjęcie na polska-org]</ref>. Przy północnym ryzalicie, nad wejściem umieszczono umieszczono pruskiego orła a nad nim znajdowała się tablica pamiątkowa w formie kartusza z napisem ''Die genossenschaft ist der fride'' poświęcona [[Hermann Schulze-Delitzsch|Hermannowi Schulze-Delitzschowi]] (1808-1883), prekursorowi spółdzielczości w Niemczech. Nad tablicą znajdowała się wykuta jego podobizna{{#tag:ref|Napis na tablicy już nie istnieje, został skuty. Kirschke błędnie informuje, że na niej znajdowała się nazwa banku{{odn|Kirschke|1995|s=89}}<ref>[https://polska-org.pl/5658710,foto.html?idEntity=546828 Napis na zdjęciu]</ref>|group=uwaga}}. U dołu kartusza znajduje się głowa Hermesa{{odn|Kirschke|1995|s=89}}. W tym samym pionie lecz na ostatniej kondygnacji znajdują się dekoracyjne elementy w postaci kadyceusza i lwa trzymającego tarczę herbową z literą "W"{{odn|Kirschke|1995|s=89}}.